Hành hương kỷ niệm 400 năm Dòng Tên Loan Báo Tin Mừng trên Đất Việt
LỜI GIỚI THIỆU
Để Kỷ Niệm 400 năm Dòng Tên đặt chân trên đất Việt Loan Báo Tin Mừng kể từ ngày 18 tháng giêng năm 1615, chúng tôi đã đi đến CÁC NƠI THÁNH, là những nơi đã có NHỮNG VẾT CHÂN của các Thừa Sai Dòng Tên. Vì khởi sự chuyến đi từ Nam ra Bắc, nên chúng tôi hầu như đã đi ngược dòng lịch sử về thời gian, bởi lẽ chúng tôi phải tham quan Phú Yên trước là biên cương cực Nam của VN thời đó, để đi ra tới biên cương phía Bắc là Thủ Đô Hà Nội.
Bắt đầu từ Phú Yên, Mằng Lăng, quê hương của chân phước Anrê, chúng tôi coi đó là ngày thứ I của cuộc Hành Hương. May mắn cho VN, đất nước mở mang bờ cõi tới đâu, thì cũng vào thời điểm đó, đạo Thánh được loan truyền đến đó, do cái TÌNH CỜ CỦA LỊCH SỬ, như bài viết của Cha Nguyễn Văn Hiền tại Nhà Thờ Phước Kiều chúng tôi đọc được. Sau Mằng Lăng là quê hương của Anrê Phú Yên, chúng tôi đã nhìn thấy cửa biển Tiên Châu, là Cửa Biển các Thừa Sai Dòng Tên đã vào vùng cực Nam VN này để rao truyền đạo Chúa, và chúng tôi tiến đến Qui Nhơn, nơi có Cư Sở Dòng Tên ở Nước Mặn, và nơi có hai vị thánh Tử Đạo thời các cha Thừa Sai Paris là Thánh Giám Mục Stêphanô và Ông Trùm Anrê Kim Thông. Những nơi Thánh đó cho chúng tôi thấy, cha ông chúng ta, các vị thừa sai thời xa xưa ấy, đã gầy dựng nên các cộng đoàn tín hữu kitô chắc chắn thế nào, đặt nền móng vững chắc cho Giáo Hội tại Qui Nhơn, mà 3 năm sắp tới vào năm 1618, giáo phận này cũng mừng kính kỷ niệm 400 ngày khai sinh Giáo Phận.
Sau Qui Nhơn là Quảng Ngãi, An Chỉ, nơi cũng có Cư Sở Dòng Tên, và là cái NÔI của dòng MẾN THÁNH GIÁ ĐẦU TIÊN, do Đức Cha Lambert de la Motte thuôc Hội Thừa Sai Paris thiết lập nên HỘI DÒNG VN tiên khởi của các dòng MTG ở đây. Đi tiếp chúng tôi đến HỘI AN là Cư Sở Đầu Tiên của Dòng Tên đến VN ngày 18 tháng giêng năm 1615. Nơi đây Cù Lao Chàm vẫn còn đứng sừng sững, và Cửa Đại là con đường các thừa sai sai dòng Tên sau này lũ lượt đi vào Hội An ở Cửa Biển này ! Đó là con đường khai sinh ra Giáo Hội VN ở đàng Trong. Nơi nhà thờ Phước Kiều, chúng tôi thăm cánh đồng nơi có Gò Xử, địa điểm Thầy Giảng Anrê Phú Yên khi ra sống với các cha Dòng Tên ở Hội An đã chịu phúc Tử Đạo nơi này, bên cạnh dinh Trấn Biên Quảng Nam. Như thế giải đất từ Hội An đến Phú Yên, đã là GIẢI ĐẤT THÁNH, giải đất CÁC CHA DÒNG TÊN đã THÔNG THƯƠNG QUA LẠI, trong công việc Truyền Giáo của các Ngài. Giải đất đó đã được diễm phúc thấm MÁU ĐÀO CỦA CÁC VỊ TỬ ĐẠO.
Trên giải đất này cũng có Đức Mẹ Trà Kiệu thời Văn Thân bắt đạo, và Đức Mẹ Sao Biển ngày nay. Chúng tôi đã đến với Đức Mẹ, để xin Ngài tiếp tục dẫn dắt dân con đất Việt sống cho ĐẠO CHÚA một cách kiên trung.
Rời Hội An Đà Nẵng chúng tôi ra Huế, và đặc biệt là La Vang và Nhà Thờ Trí Bưu, nơi có BIA LĂNG TỬ ĐẠO từ thời Văn Thân tới giờ. Đó là chứng tích hào hùng của những người con Chúa, từ thời xa xưa đó đã rất KIÊN TRUNG với Đạo Chúa. Xứ Huế, và Dinh Cát Quảng Trị là những nơi các Vua Chúa bắt đạo đã sống ở đó. Nhiều chiếu chỉ cấm đạo từ thời Minh Mạng, Thiệu Trị, Từ Đức, cứ lần lượt các đợt tấn công vào giáo hội sơ khai của VN, nhưng không làm sao diệt được đạo Thánh Chúa, mà ngược lại còn làm cho đạo Thánh Chúa được NẨY SINH NHỮNG BÔNG LÚA chin vàng, nhờ công khó của các anh hùng Tử Đạo. Chúng tôi cũng đã dừng lại ỏ Đan Viện Thiên An và vùng Kim Long, là nơi đạo Chúa được phồn vinh tại đây.
Lần ra miền Bắc, chúng tôi lần lượt qua Vinh, tham quan cửa biến CÁI RUM, rồi Thanh Hóa. Cửa Bạng là điểm lịch sử ở vùng Ba Làng, nơi có cảng Thánh Giuse, là CỬA BIỂN Cha Đắc Lộ và Cha Marques đã vào đó ngày 19 tháng 3 năm 1627. Như thế, cho dù không tới Kẻ Chợ tức Hà Nội và Sở Kiện là Tòa Giám Mục Tây Đàng Ngoài, nhưng chúng tôi đã đi hầu hết các nơi Thánh cần thiết. Đi tới đâu chúng tôi cũng đọc kinh cầu nguyện cho Giáo Hội, còn ở trên xe, chúng tôi mỗi ngày đều có Kinh Sáng, rồi Lần Chuổi, rồi làm việc kính Lòng Chúa Thương Xót, và cả CÁC SINH HOẠT VUI NỮA, trong đó có cả những lần chúng tôi CHIA SẺ TRÊN XE đời sống ĐỨC TIN của chúng tôi. Qua những ngày Hành Hương chúng tôi thực sự đã điều hợp được việc ĐẠO ĐỨC, cùng với việc THAM QUAN các NƠI THÁNH và QUÊ HƯƠNG ĐẤT NƯỚC. Ở Phát Diệm hay Ninh Bình, chúng tôi cũng được hiểu biết thêm về lịch sử Giáo Hội ở đây. Vì thời gian không cho phép đi tiếp, chúng tôi thấy cũng tạm đủ, để cuộc Hành Hương của chúng tôi gặt hái được nhiều ích lợi thiêng liêng và hiểu biết kỹ lưỡng hơn về Giáo Hội VN. Chúng tôi tạ ơn Chúa, vì cuộc Hành Hương dù sao cũng đã đem lại NHIỀU LỢI ÍCH cho chúng tôi, cả về con người Tâm Linh, lẫn những tương quan thân ái của các thành viên trong đoàn. Mỗi người đều cho thấy, họ thuộc về Giáo Hội, và nhờ Giáo Hội, họ được nối kết với nhau TRONG ĐỨC TIN.
Mong rằng các cuộc Hành Hương sẽ cứ đem lại các lợi ích như thế, để có cái gì đó được ĂN RỄ TRONG LÒNG GIÁO HỘI VN.
Lm Vinh Sơn Đinh Trung Nghĩa SJ
Trưởng Đoàn.
