Dữ liệu nghiên cứu cho thấy thanh thiếu niên ngày càng dè chừng hơn về thời gian dành cho mạng xã hội. Tuy nhiên, nhiều người lại nhìn thấy vấn đề nằm ở “những người khác” chứ không phải chính các em.
Khi nói đến điều mà Đức Giáo hoàng Benedict XVI gọi là “châu lục kỹ thuật số”, thanh thiếu niên được biết đến là những người khai phá nhiệt tình nhất. Tuy nhiên, dữ liệu gần đây từ Trung tâm Nghiên cứu Pew chỉ ra rằng đang có một sự nhận thức ngày càng tăng trong thanh thiếu niên rằng mạng xã hội có những mặt tiêu cực.
Văn phòng Tổng Giám đốc Y tế Hoa Kỳ trích dẫn dữ liệu cho thấy trẻ em và thanh thiếu niên dành hơn ba giờ mỗi ngày trên mạng xã hội có nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe tâm thần tăng gấp đôi, bao gồm các triệu chứng trầm cảm và lo âu.
Văn phòng nhận xét: “Điều này đáng lo ngại, vì một khảo sát gần đây cho thấy thanh thiếu niên dành trung bình 3,5 giờ mỗi ngày mạng xã hội.”
Sự lo ngại của cha mẹ và chuyên gia về tác động của mạng xã hội có thể không còn mới, nhưng việc thanh thiếu niên bày tỏ những lo lắng của chính họ về công nghệ thì ít phổ biến hơn.
Thanh thiếu niên đang hiện diện ở đâu?
Đức Giáo hoàng Leo XIV vừa nói chuyện với các người ảnh hưởng truyền thông Công giáo trực tuyến về sự phổ biến của không gian số trong cuộc sống của chúng ta. Ngài phát biểu: “Ngày nay, chúng ta đang ở trong một nền văn hóa mới, được hình thành, đặc trưng và định hình sâu sắc bởi công nghệ.”
Và dĩ nhiên, những người trẻ đang lớn lên trong nền văn hóa mới này bị ảnh hưởng sâu sắc.
Đối với những người đang sống với người trẻ, không có gì bất ngờ về dữ liệu địa chỉ thanh thiếu niên tham gia trực tuyến. YouTube là câu trả lời thường gặp nhất, với số lượng 9/10 thanh thiếu niên nói rằng họ sử dụng nền tảng này.
YouTube đứng đầu, theo sau là TikTok (63%), Instagram (61%) và Snapchat (55%). Facebook và X (trước đây là Twitter) đã giảm mạnh đáng kể về độ phổ biến đối với thanh thiếu niên trong thập kỷ qua.
Gần ba phần tư thanh thiếu niên nói rằng họ truy cập YouTube hàng ngày, với 15% cho biết họ sử dụng nó “gần như liên tục.”
Họ có nghĩ rằng điều đó tốt cho họ không?
Ngày nay, gần một nửa số thanh thiếu niên (48%) nói rằng tác động của mạng xã hội đối với thanh thiếu niên là “chủ yếu tiêu cực.”
Điều này là một sự gia tăng đáng kể so với số liệu năm 2022, vốn chỉ ở mức 32%. Trên thực tế, nhóm trả lời “chủ yếu tiêu cực” đang chiếm ưu thế, 41% thanh thiếu niên cho biết mạng xã hội “không có tác động tích cực cũng không tiêu cực,” và chỉ có 11% trả lời rằng mạng xã hội có tác động chủ yếu tích cực.
Họ, không phải tôi
Tuy nhiên, nhận thức của thanh thiếu niên về tác động của mạng xã hội đối với thế hệ của họ khác biệt rõ rệt so với cách họ nghĩ mạng xã hội ảnh hưởng đến chính mình. Chỉ có 14% cho biết cuộc sống của họ bị ảnh hưởng tiêu cực – một sự chênh lệch tương tự đã được thấy trong cuộc khảo sát năm 2022.
Đây không phải là thống kê duy nhất về mạng xã hội đang có xu hướng giảm. Năm 2023, 64% thanh thiếu niên nói rằng họ dành lượng thời gian trực tuyến phù hợp. Hiện nay, chỉ còn 49% nghĩ như vậy.
Thực tế, 45% thanh thiếu niên nghĩ rằng họ dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội (so với 27% vào năm 2023).
Tác động đến “cuộc sống thực”
Khi nói đến cách mạng xã hội ảnh hưởng đến cuộc sống “ngoài màn hình” của họ, những câu trả lời của thanh thiếu niên rất đa dạng.
Một mặt, ba phần tư số người trả lời cho biết mạng xã hội giúp họ kết nối với bạn bè. Sáu mươi ba phần trăm cho rằng mạng xã hội tạo cơ hội cho họ phát huy khả năng sáng tạo. Năm mươi hai phần trăm nói rằng mạng xã hội cung cấp cho họ một hệ thống hỗ trợ để giúp họ vượt qua những giai đoạn khó khăn.
Mặt khác, ba mươi chín phần trăm cảm thấy choáng ngợp vì “tất cả những kịch tính” và ba mươi mốt phần trăm nói rằng họ cảm thấy áp lực phải đăng những nội dung sẽ nhận được “lượt thích”.
Khoảng một phần ba cảm thấy bị bạn bè bỏ rơi trong các hoạt động trực tuyến.
Bốn mươi phần trăm thanh thiếu niên báo cáo rằng mạng xã hội làm tổn hại đến năng suất của họ và một tỷ lệ cao hơn một chút nói rằng nó làm giảm lượng giấc ngủ của họ. Một phần năm nói rằng mạng xã hội làm tổn hại đến điểm số của họ và 19% nói rằng nó ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của họ.
Giảm bớt
Toàn bộ 44% thanh thiếu niên cho biết họ đã “cắt giảm” việc sử dụng mạng xã hội. Con số này cũng chính là tỷ lệ phần trăm nói rằng họ đã cắt giảm việc sử dụng điện thoại thông minh nói chung.
Với sự ra đời của trí tuệ nhân tạo (AI), thanh thiếu niên đối mặt với những thách thức mới trong việc xem xét cách sử dụng công nghệ của họ. Nhưng nghiên cứu này cho thấy một nhận thức đang lớn mạnh về tác động của mạng xã hội, điều này có thể sẽ giúp ích cho họ rất nhiều trong những năm tới.
https://aleteia.org/2025/08/07/teens-and-social-media-is-the-tide-turning/
Nguồn: Aleteia
Tác giả: Caitlin Bootsma
Chuyển ngữ: Kim Linh | CTV JESCOM – Truyền Thông Dòng Tên
