Đông về. Trời lạnh! Cảnh sắc thiên nhiên thay đổi hoàn toàn. Cành cây trơ trụi. Mưa rơi, tuyết đổ. Dòng nước đóng băng. Đêm dài, ngày ngắn. Cái khắc nghiệt của mùa đông làm cho mọi sinh hoạt của đời sống con người cũng bị tê liệt. Nhìn trời thôi đã thấy một sự ảm đảm đến thê lương. Thế giới bị thu nhỏ lại chỉ bằng một khung cửa sổ lạnh tanh, vắng ngắt.
Mùa đông càng trở nên khủng khiếp hơn với những ai đang phải sống cảnh xa nhà, xa quê hương. Nỗi cô đơn chợt ùa đến xâm chiếm con tim. Ngồi một mình, người ta thường hay nghĩ ngợi. Nghĩ về quá khứ, về những người mình yêu thương. Một nỗi buồn nhẹ không tên hoà quyện với một khát khao gì đấy cứ lởn vởn trong tâm trí. Đông ngoài trời, đông cả trong lòng mình.
Người ta sợ mùa đông vì sự lạnh lùng và cái chết chóc nó mang lại cho thế giới tự nhiên và con người. Nhưng chẳng phải vì thế mà nó lại bị bỏ quên. Những ai có tâm hồn nghệ sĩ nhìn thấy trong nét tàn tạ đó của mùa đông một sự cuốn hút lạ thường. Biết bao nhiêu tình khúc về mùa đông ra đời. Bao nhiêu câu chuyện lứa đôi ươm mầm từ cái lạnh của nó. Rất nhiều kỷ niệm trở nên đẹp hơn nhờ gắn kết với mùa đông.
Nhưng đã từ rất lâu, mùa đông của người Kitô hữu đã không còn là một mùa đông cô đơn, buồn bã. Hơn hai ngàn năm trước, cái lạnh của mùa đông đã bị xua tan bằng sự ra đời của một em bé, một em bé rất đơn sơ, yếu đuối, được quấn trong khăn và được đặt trong một máng cỏ giữa trời khuya lạnh giá.
Buổi đêm hôm ấy là một khoảnh khắc định mệnh, là thời điểm mà con người và muôn loài thụ tạo đã mong ngóng bấy lâu nay. Giữa cái đêm đen của trần thế, ánh sáng từ trời đã dọi xuống, làm rạng rỡ cả một vùng hào quang. Bóng tối của tội lỗi, của khổ đau, của kiếp trầm luân bao nhiêu năm nay thống trị địa cầu, nay đã bị xua tan bởi sự giáng lâm của Đấng là ánh sáng chiếu soi muôn loài, Đấng là Ngôi Lời đã hiện diện và tham gia vào công trình tạo dựng trời đất.
Ánh sáng cứu độ ấy cùng với niềm vui hân hoan được ban trước hết cho những người chăn chiên nhỏ bé, một lớp người bị người khác lãng quên, bị đặt ở dưới cùng đáy của xã hội. Đấng ngự trên ngai cao nhất đã đi xuống nơi thấp hèn nhất. Đấng quyền năng nhất đã trở nên yếu đuối nhất. Đấng cao cả nhất đã trở nên nhỏ bé nhất. Thật huyền nhiệm làm sao!
Mùa đông ấy không còn tối vì đã có ánh sáng xuất hiện. Ánh sáng giúp xua tan đi bóng đêm, vốn là căn nguyên của bao nỗi sợ. Có ánh sáng rồi, người ta thấy mình được an toàn. Nhờ ánh sáng, người ta cũng nhìn thấy được mọi sự, thấy bản thân, thấy mọi loài, thấy người khác, thấy con đường đi. Ánh sáng giúp xua tan đi những u uất trong tâm trí mình. Ánh sáng làm cho người ta hiểu được điều bấy lâu nay bị bóng tối phủ vây. Ánh sáng làm đổi mới tất cả.
Ánh sáng đó cũng là tình yêu sưởi ấm tâm hồn, mang bình an đến đụng chạm từng ngõ ngách ở tầng đáy của tâm hồn. Ánh sáng đó làm người ta hân hoan, phấn khởi, thấy mình được trở nên quang minh hơn, giải thoát mình khỏi vũng lầy của những thăng trầm, những lòng luẩn quẩn của biết bao nỗi bận tâm không lối thoát.
Bởi thế, tiết trời dù lạnh nhưng lòng người thì ấm, vì người ta biết mình được yêu, được quý mến, mình không hề bơ vơ lạc lõng giữa cõi vô thường này. Người ta sẽ trở nên khô héo và chết đi khi bị xua trừ, khi không thấy mình được ai yêu. Ngược lại, người nào cảm thấy mình “được yêu” bởi người mình yêu, ấy là người hạnh phúc nhất thế gian này. Họ cảm thấy mình trào tràn sức sống và con tim rung lên những cung bậc xúc cảm khi chứng kiến người mình yêu vì mình mà hy sinh mọi thứ. Có ai đó vì mình mà vui, vì mình mà khóc, vì mình mà chấp nhận đánh đổi tất cả… ắt hẳn là điều tuyệt vời nhất mà mình có thể đợi trông. Tình yêu làm cho con người trở nên tươi mới, và chính nó cũng là sức sống và lửa hồng sưởi ấm giữa trời đông lạnh giá của kiếp người.
Mùa đông của người Kitô hữu là một mùa đông vô cùng rực rỡ và ấm áp, bởi đó được bao bọc bởi ân sủng và tình yêu. Nơi cái nghèo và đơn sơ của “một em bé bọc khăn, nằm trong máng cỏ”, một bầu trời bát ngát của ân sủng toả lan, len vào từng ngỏ ngách của cuộc sống, ngay cả trong kiếp mưu sinh của tầng lớp thấp hèn nhất của xã hội.
Người ta có thể tìm thấy Thiên Chúa ở đâu? Thưa, ngay chính nơi mà người ta tưởng là Ngài không thể/không hề ở đó: nơi cái nghèo, nơi bị bỏ rơi, nơi tâm điểm của màn đêm lạnh lẽo, nơi những góc khuất tăm tối gớm ghiếc của lòng tôi. Ngài đã sinh ra tại đó để biến những nơi tồi tệ ấy thành Thiên Đàng ngập tràn hào quang và tiếng hát Thiên Sứ, điều mà chỉ một mình Ngài mới có thể làm được, bởi Ngài là Đấng Cứu Độ của tôi.
Đông về, một mùa đông rất đẹp, đẹp từ trời cao toả xuống, đẹp từ trong tâm hồn lan ra!
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ
