HOME NHƯ THẤY ĐẤNG VÔ
HÌNH ĐIỀU
CẦN BIẾT BẠN
ĐƯỜNG THIÊNG LIÊNG KHÓA LINH THAO
ĐĂNG KÝ
GỢI Ý CẦU NGUYỆN
CÁC BƯỚC CẦU NGUYỆN LƯỢNG GIÁ CẦU NGUYỆN CHIA TRÍ XÉT MÌNH
Giuse Phạm Thanh Liêm, S.J.
Ai đã bước vào
đời sống cầu nguyện ắt đã có kinh nghiệm về những giây phút buồn chán, chia
trí, và an vui. Những giây phút cảm nhận niềm vui thiêng liêng, tâm hồn hân
hoan thư thái, hạnh phúc vì mình được yêu và muốn đáp trả tình yêu Thiên Chúa,
thánh Ynhã gọi là “an ủi thiêng liêng”. Những giây phút chán nản, muốn bỏ cầu
nguyện và bỏ tất cả, như thể Thiên Chúa vắng bóng trong đời mình, thánh Ynhã
gọi là “sầu khổ thiêng liêng”. Trang này trình bày cách khái quát tư tưởng của
thánh Ynhã về những vấn đề này.
Về an ủi thiêng
liêng, thánh Ynhã viết trong sách Linh Thao số [316] như sau:
“Gọi là an ủi trong khi linh
hồn phát khởi một thúc đẩy nội tâm, khiến linh hồn bừng cháy lửa kính mến Đấng
Tạo Hóa và Chúa mình, và do đó, không có thể yêu một tạo vật nào trên mặt đất
vì chính tạo vật ấy, nhưng chỉ yêu trong Đấng tạo dựng mọi sự. Đó cũng là
trường hợp linh hồn chảy nước mắt giục lòng mến Chúa, hoặc bởi đau đớn vì tội
lỗi mình, hay vì sự thương khó của Đức Kitô, Chúa chúng ta, hay vì những điều
khác trực tiếp hướng về việc phụng sự và ca ngợi Chúa. Sau cùng, còn gọi là an
ủi mọi gia tăng của lòng tin- cậy- mến, cùng mọi niềm vui bề trong mời gọi và
lôi kéo (tâm hồn) đến những sự trên trời và phần rỗi riêng của linh hồn mình,
làm cho linh hồn được nghỉ ngơi và an bình trong Đấng Tạo Hóa và Chúa mình”.
Thiên Chúa là
Đấng vô cùng tốt lành. Thiên Chúa tạo dựng con người vì Ngài yêu thương và muốn
chia sẻ sự sống vĩnh cửu của Ngài cho con người. Ngài muốn mọi người được cứu
độ và nhận biết chân lý (1Tm.2, 4). Ngài muốn con người được hạnh phúc vĩnh cửu
không chỉ ở đời sau, nhưng ngay ở đời này nữa; Ngài muốn con người được hạnh
phúc trong đời sống thường ngày, và đặc biệt trong những giây phút cầu nguyện:
“những giây phút sống với Ngài”.
Theo thánh
Ynhã, có một trong những điều sau đây, được coi là đang sống trong an ủi thiêng
liêng:
Với thánh Ynhã, chính thần lành đang tác động cách đặc biệt nơi tâm hồn
những người được an ủi.
Cứ bình thường,
trong cuộc sống cũng như trong cầu nguyện, chúng ta sống trong “an ủi”, nghĩa là
ít nhất được bình an trong tâm hồn. Nếu không được “an ủi”, cụ thể là nếu không
được bình an, thì chúng ta phải tìm nguyên do nơi chính mình để chỉnh đốn, hầu
có thể sống bình an hạnh phúc. Trừ những trường hợp được “thử luyện” đặc biệt,
còn bình thường, sầu khổ là dấu chỉ cho thấy mình có điều trục trặc cần chỉnh
đốn.
Khó có ai tránh
khỏi sầu khổ thiêng liêng trong cầu nguyện. Nó là cái gì thường hay xảy ra,
nhưng lại không bình thường. Thánh Ynhã viết về sầu khổ thiêng liêng trong sách
Linh Thao số [317] như sau:
“Gọi là sầu khổ tất cả những
gì trái ngược với quy tắc thứ ba, như sự tối tăm trong linh hồn, xao xuyến bề
trong, thúc đẩy về những gì thấp hèn và phàm tục, lo lắng về những xao động và
cám dỗ xúi ta mất tin tưởng, trông cậy, lòng mên; (linh hồn) cảm thấy lười
biếng, khô khan, buồn sầu và như bị lìa xa Đấng Tạo Hóa và Chúa mình. Vì như an
ủi trái ngược với sầu khổ thế nào, thì các tư tưởng do an ủi sinh ra cũng trái
ngược với các tư tưởng do sầu khổ sinh ra như vậy.”
Theo thánh
Ynhã, sầu khổ là tác động của thần dữ, và dĩ nhiên chúng ta không nên theo
những lời khuyên của nó [318]. Sau đây là những dấu chỉ cho thấy mình đang ở
trong tình trạng sầu khổ thiêng liêng:
Sầu khổ không
là tình trạng đáng ao ước, nhưng cũng không là tình trạng phải sợ hãi xao
xuyến, vì nó cũng có những mặt tích cực. Khi bị sầu khổ, ta phải tìm nguyên do.
Theo thánh Ynhã:
“Có ba nguyên do chính khiến
ta gặp sầu khổ:
·
thứ nhất: vì ta không
sốt mến đủ, lười biếng hay chểnh mảng trong các việc thiêng liêng; vậy là vì
lỗi ta mà sự an ủi thiêng liêng lìa bỏ ta;
·
thứ hai: để thử coi sức
ta tới đâu và ta có thể vươn tới đâu trong việc phụng sự và ca ngợi Chúa, khi
không được thưởng công bằng bấy nhiêu an ủi và ân sủng bao la;
·
thứ ba: để ta học biết
và nhận thức tận thâm tâm rằng, không phải tự ta làm phát sinh hay duy trì được
lòng sốt sắng vô ngần, lòng mến mạnh mẽ, nước mắt hoặc ơn an ủi thiêng liêng,
mà mọi sự đều là ân điển của Thiên Chúa, Chúa chúng ta, và để ta đừng “làm tổ ở
nhà người khác”, và đừng tự đắc đến trở thành kiêu ngạo, khoe khoang, tự gán
cho mình lòng sốt sắng hay các hoa trái khác của ơn an ủi thiêng liêng” [322].
Như vậy, nguyên do khiến một người bị sầu khổ được đề cập đầu tiên, là
do chính vì họ làm biếng không cố gắng không quảng đại nên họ bị sầu khổ. Nếu bị
sầu khổ vì điều này, ta cần xin lỗi Chúa, và quyết sửa mình. Khi sửa đổi chính
mình, ta sẽ lại nhận được ơn an ủi thiêng liêng.
Nguyên do khiến một người bị sầu khổ được đề cập thứ ba, là vì Thiên
Chúa muốn dạy ta một bài học: an ủi thiêng liêng là một ơn, chứ không phải do
tự sức mình mà có được. Nếu ta “thuộc bài” thì lại được ban an ủi thiêng liêng.
Nguyên do khiến một người bị sầu khổ được đề cập thứ hai, hoàn toàn
không do lỗi của người bị sầu khổ. Thiên Chúa muốn trôi luyện ta, để ta cứng
cáp hơn trong đàng thiêng liêng, để ta có dịp lập công trước nhan Chúa; đây là
trường hợp ngay cả bị sầu khổ ta vẫn tiếp tục cầu nguyện, nghĩa là, ta cầu
nguyện vì Chúa chứ không phải vì để được an ủi thiêng liêng.
Như vậy những
ai bị sầu khổ thiêng liêng ở nguyên do thứ hai, thường là những người đã khá
cứng cáp trong đời sống thiêng liêng; và dưới một khía cạnh nào đó, họ là những
người được Thiên Chúa yêu một cách đặc biệt. Theo tôi nghĩ, những người xoàng
như tôi, nếu bị sầu khổ thì thường ở nguyên do thứ nhất, nghĩa là có một điều
gì đó không đúng cần chỉnh sửa, có một trục trặc hay lệch lạc nào đó cần chỉnh
đốn; còn chỉ những thánh nhân mới hay bị sầu khổ thiêng liêng ở trường hợp thứ
hai. Khi bị sầu khổ thiêng liêng, đừng vội nghĩ rằng mình bị sầu khổ ở trường
hợp thứ hai, mà nên liệt mình vào trường hợp một và ba, để tìm nguyên do và
chỉnh đốn chính mình.
Chia trí là
điều cũng thường đến khi ta cầu nguyện, nhưng nó không phải là tội. Chia trí
xảy đến, vì … ta là người. Vì vậy, đừng đòi cầu nguyện mà không bị chia trí.
Chia trí cũng tương tự như cám dỗ vậy. Cám dỗ chưa phải là tội; chỉ là tội khi
ta thuận tình đồng ý. Chẳng ai mà không bị chia trí và cám dỗ, kể cả Đức Yêsu.
Chia trí và cám dỗ là điều đi liền với thân phận con người.
Đừng sợ chia
trí. Cũng đừng nghĩ rằng chia trí là đã phạm tội hoặc không yêu mến Chúa. Hãy
tận dụng chia trí để biết chính mình hơn, đặc biệt khi chia trí là những cám
dỗ. Ta bị chia trí cám dỗ nhiều ở điểm nào, thì đó là điểm yếu của ta [327].
Khi bị chia trí
trong giờ cầu nguyện, bạn hãy bình thản bỏ nó qua một bên; nếu nó tiếp tục trở
lại, cũng hãy bình tĩnh bỏ nó qua; bạn sẽ quay lại với nó khi đến giờ lượng giá
cầu nguyện. Một vài câu hỏi giúp bạn nhận biết chính mình qua những chia trí:
i). Bạn có mau mắn xua đuổi những chia trí đi không?
ii). Đâu là điều bạn hay chia trí về? Nó có phản ánh thâm sâu điều gì
nơi bạn không?
Chẳng hạn nếu
bạn luôn bị chia trí về ai đó đã xúc phạm đến bạn, bạn nên xét lại bạn đã thật
lòng yêu thương và tha thứ cho họ chưa? Nếu bạn luôn bị chia trí về điều làm
bạn trổi trang, hay những cám dỗ phạm tội, phải chăng đó là điểm yếu của bạn?
[327] Những chia trí và cám dỗ không chỉ giúp ta biết mình hơn, nhưng còn giúp
ta nhận ra mình bất lực, để rồi thấy mình cần gắn bó và tùy thuộc vào Thiên Chúa
hơn.
Đừng sợ bị chia
trí, và đừng để mình bị căng thẳng vì chia trí. Cả thánh Phaolô cũng có một cái
dằm đâm vào xác thịt, hầu giúp Ngài khiêm tốn và tùy thuộc vào Thiên Chúa hơn.
Chia trí và cám dỗ, cũng giúp chúng ta tới gần Thiên Chúa hơn.
Chúc bạn luôn
khiêm tốn và luôn cậy dựa vào Thiên Chúa trong mọi trường hợp.
HOME NHƯ THẤY ĐẤNG VÔ
HÌNH ĐIỀU
CẦN BIẾT BẠN
ĐƯỜNG THIÊNG LIÊNG KHÓA LINH THAO
ĐĂNG KÝ
GỢI Ý CẦU NGUYỆN
CÁC BƯỚC CẦU NGUYỆN LƯỢNG GIÁ CẦU NGUYỆN CHIA TRÍ XÉT MÌNH
Chúc các bạn an vui.
Giuse Phạm Thanh Liêm, S.J.