Dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng (Ngày 27 tháng 7 năm 2021 – Thứ ba, sau Chúa Nhật XVII thường niên)

Dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng
(Mt 13, 36-43)

₃₆ Bấy giờ, Đức Giê-su bỏ đám đông mà về nhà. Các môn đệ lại gần Người và thưa rằng: “Xin Thầy giải nghĩa dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe.”

₃₇ Người đáp: “Kẻ gieo hạt giống tốt là Con Người.₃₈ Ruộng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái Nước Trời. Cỏ lùng là con cái Ác Thần.₃₉ Kẻ thù đã gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần.₄₀ Vậy, như người ta nhặt cỏ lùng rồi lấy lửa đốt đi thế nào, thì đến ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy.

₄₁ Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người,₄₂ rồi quăng chúng vào lò lửa; ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng.₄₃ Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ. Ai có tai thì nghe.

***

Đức Giê-su trở nên thật gần gũi với chúng ta, khi Ngài dùng dụ ngôn mà giảng dạy; bởi vì những dụ ngôn mà Đức Giêsu kể, luôn là một câu chuyện đến từ kinh nghiệm cuộc sống, chẳng hạn dụ ngôn muời cô mang đèn đi đón chàng rể, dụ ngôn những yến bạc, dụ ngôn chiên và dê, dụ ngôn người cha nhân hậu, dụ ngôn nắm men và dụ ngôn hạt cải (bài Tin Mừng hôm qua, thứ hai thường niên), dụ ngôn đồng lúa có cỏ lùng, trong bài Tin Mừng hôm nay, và nhất là dụ ngôn Hạt Giống và Người Gieo Giống.

Dụ ngôn là những câu chuyện đến từ kinh nghiệm đời thường, nhưng khi được Đức Giê-su kể, lại nói cho chúng ta những điều kín ẩn: kín ẩn về Thiên Chúa, kín ẩn về con người, kín ẩn về mối tương quan giữa Thiên Chúa và con người và giữa con người với nhau, kín ẩn về chương trình cứu độ của Thiên Chúa, kín ẩn về Nước Trời. Và chúng ta nên biết rằng kể dụ ngôn là cách thức giảng dạy đặc trưng nhất của Đức Giêsu, bởi vì theo các tác giả Tin Mừng: “Người không nói gì với họ mà không dùng dụ ngôn” (Mt 13, 34 và Mc 4, 34).

* * *

Chúng ta đã nghe Đức Giê-su kể dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng lúa trong bài Tin Mừng của ngày thứ bảy sau Chúa Nhật XVI thường niên (Mt 13, 24-30; năm nay ngày này trùng vào ngày lễ kính Thánh Gia-cô-bê tông đồ); và trong bài Tin Mừng hôm nay, Người giải thích dụ ngôn này cho các môn đệ. Dụ ngôn nói về thế giới chúng ta đang sống giống như cánh đồng lúa, trong đó có lúa, nhưng cũng có cỏ, cỏ ở khắp nơi; hay giống như cá ở dưới biển : có đủ thứ cá, cá tốt và cá xấu (Mt 13, 47-50).

Nghe lời giải thích của chính Đức Giê-su về dụ ngôn cỏ lùng, chúng ta cần ghi nhận rằng, chính kẻ thù đã gieo điều xấu. Điều này có nghĩa là, điều xấu không đến từ chúng ta, nhưng đến từ bên ngoài, từ Quỉ Dữ, từ Con Rắn (x. St 3). Sự thật này phải giải phóng chúng ta khỏi mặc cảm tội lỗi chết chóc, và cởi bỏ khỏi lòng chúng ta trách nhiệm hoàn toàn đối với sự dữ và tội lỗi. Sự dữ đến từ bên ngoài và mạnh hơn chúng ta ; vì thế, chúng ta là nạn nhân cần được thương cảm hơn là lên án. Nhưng nếu Sự Dữ mạnh hơn chúng ta, thì Thiên Chúa mạnh hơn Sự Dữ. Lịch sử cứu độ, mà điểm tới là Mầu nhiệm Vượt Qua, nói cho chúng ta chân lí này.

Dụ ngôn này nói cho chúng ta biết rằng cây lúa, nghĩa là sự thiện, vẫn được bảo vệ và gìn giữ cho đến cùng, nghĩa là cho đến mùa gặt. Vì thế, chúng ta không cần phải đối đầu với sự dữ để chống chọi với sức của chúng ta, bởi vì Đức Giê-su mời gọi chúng ta « Đừng chống lại kẻ dữ » (5, 39) ; trong cuộc Thương Khó, Đức Giê-su đã sống lời này của Ngài, và sống cho đến cùng. Hơn nữa, chúng ta đâu có chống lại được Sự Dữ (x. St 3, 1-7). Nhưng chúng ta được mời gọi nhận ra « phần đất tốt » vốn có nơi chúng ta, bởi vì, chúng ta được dựng nên bởi Ngôi Lời (x. St 1 và Ga 1, 3), theo hình ảnh của Ngôi Lời và cho Ngôi Lời, nhận ra « hạt giống » tốt lành đã được gieo, và vẫn được gieo cách quảng đại mỗi ngày, và để cho hạt giống tốt Chúa đã gieo lớn lên, có sức mạnh lấn át những điều xấu đến từ Ma Quỉ, và sinh hoa kết quả gấp trăm.

* * *

Sự phân loại sau cùng là điều tất yếu, vì sẽ đến lúc ánh sáng, sự sống và sự thiện sẽ phải tách rời tuyệt đối khỏi bóng tối, sự chết và sự dữ ; đó là lúc chúng ta phải trở về với Chúa hay vào ngày tận thế ; và thời điểm này có thể làm cho chúng ta sợ hãi, bởi vì chúng ta hay tự xếp bậc, xếp loại mình, hoặc xếp bậc, xếp loại nhau.

Con Người sẽ sai các thiên thần của Người tập trung mọi kẻ làm gương mù gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác, mà tống ra khỏi Nước của Người… Bấy giờ người công chính sẽ chói lọi như mặt trời, trong Nước của Cha họ.

(c. 41 và 43)

Chúng ta hãy để cho Chúa « xếp loại » chúng ta : chúng ta được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, được sinh ra và được tái sinh làm con Thiên Chúa trong Đức Ki-tô. Vì thế, trong Ngài, không còn lên án nữa (x. Rm 8, 1) : chúng ta là giống tốt sinh ra lúa tốt, chúng ta là « cá tốt » chứ không phải cá xấu, là chiên chứ không phải là dê (x. Mt 25) !.

Chắc chắn, chúng ta sẽ là những « người công chính » (c. 43) vào thời điểm tận cùng của cuộc sống và của thời gian, vào thởi điểm mà chỉ còn một mình Thiên Chúa mới có thể hành động mà thôi. Chúng ta là những người công chính không phải là do nỗ lực của chúng ta, vì chúng ta không thể tự tạo cho mình đức công chính của Nước Trời xuất phát từ con tim (x. Mt 7, 17-48), nhưng là đức công chính đích thực mà Đức Ki-tô chết và phục sinh ban cho chúng ta, như thánh Phao-lô nói :

Những ai Thiên Chúa đã tiền định, thì Người cũng kêu gọi; những ai Người đã kêu gọi, thì Người cũng làm cho nên công chính; những ai Người đã làm cho nên công chính, thì Người cũng cho hưởng phúc vinh quang.

(Rm 8, 30)

Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc