To và nhỏ thường chẳng bao giờ đi với nhau. Nếu đã là to thì chẳng thể nào nhỏ, và ngược lại. Thế nhưng, trong lịch sử nhân loại, Thiên Chúa vẫn luôn làm những điều thật kỳ diệu mà xem ra có vẻ chẳng hợp lý. Một Thiên Chúa vĩ đại của một sự oai phong, lẫm liệt lại sẵn sàng trở nên một Hài Nhi bé nhỏ của sự yếu đuối, hèn hạ kiếp con người. Cái to và cái nhỏ vẫn là một sự kết hiệp tuyệt vời đấy thôi! Chẳng những thế, Thiên Chúa vẫn luôn làm cho những cái không thể nơi con người trở nên hoàn toàn có thể. Hình ảnh của một Vị Thánh được tôn phong bởi sự công chính suốt cả cuộc đời, lại rất nhỏ bé bởi sự khiêm nhu. Sự công chính của Thánh Giuse chính là cái vĩ đại nhất nơi con người Ngài và sự công chính ấy không biểu lộ cách mạnh mẽ nơi hành động hay lời nói của Ngài, nhưng lại được biểu lộ trong cái nhỏ bé nhất của Ngài chính là lòng khiêm nhu.
Để nói về Ngài, có thể chúng ta chẳng có gì để nói, bởi sự xuất hiện quá ít ỏi của Ngài trong kinh thánh. Vậy mà khi nhắc đến Ngài thì chúng ta không thể quên được những việc Ngài đã làm. Điều gì đã làm cho Ngài nên công chính? Chúng ta thường hiểu sự công chính là tất cả những gì đúng với đường lối của Thiên Chúa. Thánh Giuse đã sống sự công chính vượt trên cả sự hiểu biết của chúng ta, bởi lẽ chúng ta không thể hiểu nổi việc Ngài làm dưới con mắt bình thường, nếu chúng ta được sống cùng thời với Ngài. Sự công chính của Ngài trong cái nhìn của những người thời bấy giờ có lẽ chỉ là sự tốt bụng mà Ngài đã thể hiện. Có thể nói: Để trở nên công chính, chúng ta phải sống một đời sống hoàn toàn cho Chúa và cho tha nhân; đời sống ấy phải được biểu lộ từ trong suy nghĩ, lời nói, cho đến hành động của chúng ta. Hơn thế nữa, người được gọi là công chính phải là người tuân giữ luật Chúa cách ngay thẳng, thực thi luật ấy cách nghiêm ngặt và luôn giữ mình xa lánh mọi sự dữ. Nếu xét trên những yếu tố ấy, thì chúng ta thấy Thánh Giuse chẳng được đề cập gì trong kinh thánh ngoài hai chữ “công chính” mà Ngài được gọi. Thế nên, sự công chính của Ngài không như chúng ta hiểu là thế! Trước mặt Thiên Chúa, Ngài đã công chính vì dám can đảm rước Mẹ Maria về nhà mình; Ngài đã công chính vì hoàn toàn vâng theo thánh ý của Thiên Chúa trước mọi biến cố xảy ra; Ngài đã công chính vì những hy sinh vất vả mà Ngài phải gánh chịu, để góp phần vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa; Ngài đã công chính vì tất cả những gì Ngài làm không phải để cho người đời thấy Ngài công chính, nhưng là chu toàn những gì Thiên Chúa mong muốn nơi Ngài.
Điều tuyệt vời hơn nữa là tất cả những gì Ngài làm để Ngài được trở nên công chính trước mặt Thiên Chúa đều rất âm thầm và khiêm tốn. Nếu việc rước Mẹ Maria về nhà trong một hoàn cảnh éo le như thế có thể làm cho Ngài thiếu niềm tin và tình yêu vào người bạn đời của mình, thì Ngài đã thể hiện mạnh mẽ lòng tin vào Thiên Chúa và ra sức vun đắp tình yêu nơi gia đình mình. Nếu việc thi hành thánh ý của Thiên Chúa thật là khó khăn, nan giải thì Ngài đã bằng nghị lực, kiên trì để vượt qua và tiến tới. Nếu mọi sự trong đời sống không như Ngài nghĩ thì Ngài đã dùng tất cả con tim của mình để thể hiện tình yêu dành cho Con Trẻ; đã dùng tất cả những huấn lệnh từ Thiên Chúa để làm kim chỉ nam cho đời sống gia đình; đã dùng tất cả những gì hiện hữu nơi con người Ngài như niềm tin tuyệt đối vào Thiên Chúa, lòng trông cậy phó thác và đức mến son sắt để cùng với Mẹ Maria xây nên một tổ ấm hạnh phúc. Tất cả những gì Ngài làm dường như chẳng ai biết, chẳng ai hay, thậm chí mỗi ngày sống của gia đình Nazareth cứ âm thầm trôi qua chẳng có gì là đặc biệt. Vậy mà Ngài đã làm nên một kỳ tích lớn lao trước mặt Thiên Chúa.
Quả thật, cái to và cái nhỏ đã hòa quyện nên một trong Ngài, làm cho Ngài trở nên một Vị Thánh Quan Thầy vĩ đại của toàn thể Giáo Hội. Kính nhớ đến Ngài, chúng ta đừng quên việc cố gắng trở nên người công chính. Thiên Chúa vẫn hằng chúc phúc cho những ai khao khát sống đời công chính. Điều chúc phúc ấy sẽ hiện diện trong suốt cuộc đời của chúng ta, khi chúng ta thật sự trở nên công chính trước mặt Thiên Chúa trong sự khiêm nhu bé nhỏ của mình. Và như thế, cái to và cái nhỏ được trở nên chính con người chúng ta trong sự gắn kết với Thiên Chúa.
Therese Trần Thị Kim Thoa
