“Năm hết Tết đến”, “xuân đến xuân đi”, “hết Tết”… là những câu từ cửa miệng của người Việt vào mỗi dịp Tết. Tết kéo dài và kết thúc cũng tùy mỗi địa phương, mỗi vùng miền và tùy điều kiện hoàn cảnh mỗi người; có khi ba ngày, một tuần hay hai tuần. Tết hết cũng là lúc mọi người “đếm” lì xì trước khi quay trở lại nhịp sống bình thường. Thiết nghĩ việc tổng kết lì xì này không chỉ dừng lại ở việc xét xem số tiền mình đã nhận được hay cho đi bao nhiêu, nhưng hãy tổng kết cả những khoản “lì xì” về tinh thần, về trái tim, về tương quan mà mỗi người đã nhận được và cho đi.
Dưới đây là một vài ý tưởng để bạn và tôi cùng thực hiện điều này:
- Lì xì nhận
- Thông thường, ta hãy cứ tổng kết số tiền bên trong những bao lì xì được nhận, vì nó là thiết thực và hứng thú. Tôi nhớ đến một câu mà cha xứ xưa hay hỏi vui các em thiếu nhi: “Tết năm nay thiếu nhi ‘làm ăn’ khá không?”. Với sự ngây thơ hồn nhiên, niềm vui lớn nhất của thiếu nhi trong dịp Tết là việc được nhận nhiều tiền lì xì. Nhiều em nhỏ còn chưa biết phân biệt được giá trị của mỗi đồng, miễn sao cứ nhiều là chúng vui. Tôi cũng thử tổng kết số tiền ấy, để xem mình đã nhận được bao nhiêu. Thường thì người trẻ sẽ nhận lì xì từ người lớn hoặc từ bạn bè. “Lớn rồi” mà còn nhận nhiều lì xì cũng ngại, nhưng được cho thì cứ nhận, vì người ta quý nhau mới lì xì mà. Nhận cho người ta vui. Nhận để có cái cho đi.
- Tiếp đến, tôi tổng kết những món lì xì khác mà thiết nghĩ trọng hơn cả tiền bạc. Đó là những lì xì tinh thần, lì xì tình cảm, lì xì tương quan ngang qua những cuộc đoàn viên gia đình, những bữa cơm bữa tiệc ấm áp, những cuộc viếng chăm, chúc tết, điện thoại, ăn uống với bạn bè và nhiều người khác nữa. Những món quà lì xì này góp phần làm cho tôi được no thỏa tâm hồn, bên cạnh những niềm vui an ủi vật chất.
- Trên hết và trước hết, tôi nên tổng hết những bao lì xì đặc biệt mà Thiên Chúa đã và đang ban tặng cho tôi, vì tôi luôn là kẻ nhỏ hơn trong tương quan với Ngài. Bên trong những bao lì xì ấy có thể là: một sự hiện diện còn đây sau một năm Covid đầy chết chóc, một sức khỏe còn khá tốt, một thân xác còn lành mạnh, một đầu óc còn minh mẫn, một trái tim còn biết rung động, một gia đình để trở về, những người thân để ngồi lại, những người bạn để chân quý, một tinh thần và đức tin để vươn cao, một cộng đoàn để thuộc về, một mối tương quan với Thiên Chúa để xây dựng…và còn nhiều lì xì cá nhân riêng tư khác nữa.
- Tôi dừng lại để ý thức và trân trọng biết bao ân lộc dư tràn này mà lâu nay tôi không nhận ra. Lòng tôi rực lên niềm vui và ngợi khen Thiên Chúa vì Ngài đã không ngừng yêu thương và trao ban ơn sủng cho tôi, dù tôi có thế nào đi chăng nữa. Tôi nghiệm ra rằng, niềm vui và hạnh phúc trong đời đơn giản là việc cảm nghiệm chính mình được yêu thương và trao ban rất nhiều. Tôi càng vui vẻ đón nhận và trân trọng những lì xì “ giản đơn” kia thì tôi càng cảm thấy hạnh phúc hơn mỗi ngày.
- Lì xì trao
Tôi cũng nhìn lại những gì mình đã “lì xì” cho người khác, có thể không nhiều về tiền bạc, nhưng thử nhìn đến những giá trị tinh thần, tình cảm, tương quan ngang qua những cuộc gặp gỡ vui mừng, những ánh nhìn thân ái, những cuộc thăm hỏi động viên chân thành, những chia sẻ vui buồn tận tâm, những hy sinh âm thầm… Như thế, tôi cũng đang cộng tác với Thiên Chúa là Đấng Trao Ban qua việc “lì xì” để mọi người thêm vui và cộng đoàn thêm gắn kết. Nhưng tôi lại thấy mình chưa lì xì cho mọi người được nhiều. Nếu vậy, một khi tôi nhận thấy mình vẫn là kẻ đang nhận lãnh lì xì nhiều thì năm sau tôi phải quyết tâm trao ban nhiều hơn.
- Kế hoạch sau Tết
- Tổng kết xong những khoản lì xì, tôi khép lại cái Tết để quay lại nhịp sống thường ngày. Tôi bắt đầu bằng việc lên kế hoạch cho năm nay để có thể học tập và làm việc hăng hái hơn năm trước.
- Tôi xem xét vị trí, vai trò, công việc, nhiệm vụ, sứ mạng hiện tại của mình để định vị bản thân và hướng về tương lai. Tôi tập trung hình dung rõ hơn về con người mà mình muốn trở thành trong tương lai, ít là một năm phía trước; không chỉ về những hoạt động, chương trình, công việc, thành tích, hiệu năng mà tôi sẽ thực hiện nhưng sâu hơn là về tâm thế, phẩm chất, giá trị, đức hạnh mà tôi muốn trở thành. Việc hình dung bằng trí tưởng tượng này có thể mất thời gian và trải qua nhiều lần, nhưng hy vọng nó đưa tôi gần hơn tới tương lai của mình và giúp tôi lên kế hoạch cụ thể để thực hiện những ước mơ đó. Việc ghi xuống sau đó cũng giúp tôi khắc ghi tốt hơn những gì tôi vừa hình dung trước mắt.
- Ngoài ra, tôi cũng dự liệu cho mình những gì có thể xảy đến trong năm mới: không chỉ những công việc và nhiệm vụ bên ngoài, những cuộc gặp gỡ và tiếp xúc với tha nhân, nhưng cả những gì có thể xảy đến trong đời sống nội tâm: những ý định, tư tưởng, thói quen của mình trong năm qua mà có thể lặp lại trong năm tới. Tôi ý thức chúng để dự liệu và để thay đổi khi cần thiết.
Hy vọng những điều này sẽ giúp tôi có một cuộc sống thống nhất hơn, sống động hơn, tròn đầy hơn.
Tôi ôm ấp mọi dự định ấy và dâng lên Thiên Chúa. Cầu chúc mọi sự tốt lành và mọi người an vui!
Hoàng Toàn, S.J.
