Phép lạ hóa bánh ra nhiều để nuôi sống năm ngàn người là phép lạ duy nhất được ghi lại trong cả bốn Tin Mừng. Tuy nhiên trong mỗi Tin Mừng, phép lạ này đem một điểm nhấn khác nhau. Tin Mừng theo thánh Gio-an, phép lạ này là khúc dạo đầu cho diễn từ về Bánh Hằng Sống, và thánh Gio-an nhấn mạnh đến đức tin nơi Thiên Chúa, hơn là lòng thương xót của Đức Giê-su đối với đám đông. Hay nói một cách khác, chỉ có những người tin theo Chúa và họ phải trải qua hành trình dài, thì mới có được diễm phúc hiện diện và chứng kiến phép lạ hóa bánh ra nhiều.
Trước khi chứng kiến phép lạ hóa bánh ra nhiều, đầu tiên, họ phải đi sang bờ bên kia biển hồ Ga-li-lê; sau đó, họ phải cùng Đức Giê-su đi lên núi cao và hẻo lánh; cuối cùng, họ mới được chứng kiến phép lạ hóa bánh ra nhiều. Những chi tiết này muốn nói cho bạn và tôi ý thức rằng, phép lạ hóa bánh ra nhiều chỉ dành cho những ai tin và dấn thân sống theo niềm tin ấy. Đức Giê-su hoàn toàn có thể thực hiện phép lạ hóa bánh ra nhiều ở giữa phố phường hoặc ở nơi quê hương Na-da-rét để mọi người tin và không nghi ngờ Ngài, nhưng Đức Giê-su đã không thực hiện phép lạ này ở nơi những người thiếu lòng tin. Thay vào đó, Ngài thực hiện phép lạ ở một nơi hẻo lánh, nơi chỉ có những người thực sự đã đi theo Ngài trong đức tin và muốn ở cùng Ngài.
Các cử chỉ trong phép lạ này không khác gì với những hành động mà Đức Giê-su thực hiện, khi Ngài thiết lập bí tích Thánh Thể trong bữa tiệc ly. Cho nên, có thể nói, phép lạ hóa bánh ra nhiều và diễn từ về Bánh Hằng Sống là những lời giảng dạy của Đức Giê-su về bí tích Thánh Thể. Bí tích Thánh Thể là món quà sự sống, là lương thực thiêng liêng cho con người trên hành trình tiến bước về quê Trời.
Thật không may, rất ít người nhận ra bí tích Thánh Thể là món quà. Nhiều người coi việc tham dự thánh lễ như là bổn phận bắt buộc phải chu toàn, hơn là một cơ hội để tham dự vào cuộc sống vĩnh cửu với Thiên Chúa. Bạn và tôi được mời gọi: hãy dấn thân và cất bước lên đường như những người đã đi theo Đức Giê-su lên ngọn núi cao, để được diện kiến và tham dự vào phép lạ hóa bánh ra nhiều. Nói một cách khác, chỉ những ai dám băng qua đoạn đường dài – với đức tin, và trèo qua các ngọn núi cao – với đời sống cầu nguyện, thì mới nhận được những ơn lành của bí tích Thánh Thể. Và những ai càng sống thân mật và gần gũi với Thiên Chúa, thì càng lãnh nhận được nhiều. Như các tông đồ luôn sát cánh bên Chúa trên mọi nẻo đường, nên các ông là những người được lãnh nhận nhiều hơn ai hết.
Hình ảnh – sau khi cho đám đông ăn no nê, các môn đệ thu lại những gì còn dư, chất được mười hai thúng đầy – muốn nói rằng Đức Giê-su đã cung cấp nhiều hơn những gì mà con người cần. Mười hai thúng đầy thu lại được sau khi mọi người ăn no nê là hình ảnh tượng chưng cho mười hai tông đồ. Họ là những người trung thành ở lại với Đức Giê-su, và họ được chọn để lãnh nhận nhiều hơn nữa.
Thiên Chúa cũng muốn ban cho bạn và tôi nhiều hơn nữa. Chúng ta được mời gọi đi theo và sống theo những điều Ngài dạy để đón nhận được nhiều hơn nữa. Một trong những điều đó là quảng đại cho đi, để sự dồi dào của bí tích Thánh Thể hiện diện trong đời sống chúng ta.
Kinh nghiệm thường ngày dạy cho bạn và tôi phải biết lo liệu, và chúng ta dễ rơi vào cạm bẫy luôn tích trữ của cải để chuẩn bị cho tương lai. Điều này không xấu, nhưng sự tích trữ quá đáng sẽ dẫn chúng ta đến lòng ích kỷ và hẹp hòi. Còn bí tích Thánh Thể mời gọi chúng ta trao ban và hy sinh cho người khác.
Nhiều châm ngôn dạy chúng ta rằng, chúng ta cần phải cho đi những của cải mình có, để có thể sống lành mạnh hơn. Của cải tích trữ luôn hủy hoại những người khư khư giữ nó. Bất cứ điều gì không biết chia sẻ, đều sẽ lên men chua thối. Nếu chúng ta không quảng đại trao ban những món quà, những ân sủng mình nhận được, thì chẳng sớm hay muộn chúng ta sẽ trở nên ghen tỵ trong cay đắng và sau đó trở nên chua chát và đố kỵ.
Quảng đại chia sẻ là bước khởi đầu cho phép lạ hóa bánh ra nhiều. Đức Giê-su không muốn thực hiện phép lạ từ không mà có. Tất nhiên, Ngài hoàn toàn có thể thực hiện những phép lạ như thế! Nhưng Đức Giê-su dùng chính những điều con người đang có để thực hiện phép lạ. Sự đóng góp nhỏ bé của con người là một trong những điều kiện để phép lạ xảy ra.
Nếu cậu bé ích kỷ giữ những tấm bánh cho riêng mình, và ăn trong vụng trộm, thì hôm đó phép lạ hóa bánh ra nhiều chưa chắc đã xảy ra! Nhưng với sự quảng đại chia sẻ của cậu bé, phép lạ đã xảy ra. Bạn và tôi không cần phải chờ đến lúc mình có nhiều hoặc trở nên hoàn thiện, thì mới chia sẻ, nhưng cứ mạnh dạn trao tặng những gì mình có để cộng tác với Thiên Chúa, và Ngài sẽ thực hiện phép lạ hóa ra nhiều.
Bình an và hạnh phúc đích thực không đến từ sự tích trữ của cải, nhưng mà là sự cho đi. Khi trao tặng điều gì cho người khác, ta đều cảm thấy niềm vui và bình an trong lòng. Khi quảng đại chia sẻ những gì mình có, chúng ta sẽ có cuộc sống lành mạnh hơn. Người nghèo cần chúng ta, nhưng chúng ta cũng cần họ nữa. Trong ngày phán xét cuối cùng, Đức Giê-su đã nói rất rõ ràng rằng mỗi người sẽ được phán xét dựa theo những gì đã làm với người nghèo, như thế họ chính là giúp cho chúng ta vào thiên đàng, và họ cũng là người giúp cho chúng ta có được sự lành mạnh. Sự dồi dào và lành mạnh của chúng ta phụ thuộc vào việc chúng ta chia sẻ những gì mình có như thế nào.
Lm. Giuse Trần Văn Ngữ, S.J.