10 sự kiện nổi bật trong Giáo Hội năm 2013
Nhân dịp kết thúc năm 2013, truyền thông Dòng Tên đã tiến hành một cuộc khảo sát trên facebook https://www.facebook.com/dongten về 10 sự kiện nổi bật trong Giáo Hội năm 2013. Đã có nhiều bạn đọc gửi ý kiến cho chúng tôi và dựa vào những ý kiến đó, chúng tôi đã bình chọn ra 10 sự kiện tiêu biểu trong sinh hoạt của Giáo Hội trong năm 2013. Cám ơn quý bạn đọc đã quan tâm và hưởng ứng lời mời gọi của chúng tôi.
1. Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI tuyên bố từ nhiệm và Đức Hồng Y Jorge Mario Bergoglio được bầu làm Giáo hoàng
Sáng ngày 11.02.2013, trước sự hiện diện của các hồng y tham dự cuộc họp ở Rôma, Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã làm cho cả Giáo Hội và toàn thế giới ngỡ ngàng khi tuyên bố từ nhiệm khỏi sứ vụ thánh Phêrô: “Sau khi liên lỉ xét mình trước Nhan Thiên Chúa, tôi chắc chắn rằng sức khỏe của tôi, do tuổi cao, không còn phù hợp với việc thi hành cách trọn vẹn sứ vụ của Thánh Phêrô. […]với ý thức rất rõ về tính nghiêm trọng của quyết định này, cùng với tất cả tự do, tôi từ nhiệm sứ vụ Giám mục Rôma, Người kế vị Thánh Phêrô, sứ vụ mà các Đức hồng y đã trao cho tôi từ ngày 19 tháng 4 năm 2005. Do đó, kể từ 20g00 ngày 28 tháng 2 năm 2013, Tòa Rôma, Tòa Thánh Phêrô, sẽ trống và Mật Tuyển viện sẽ được triệu tập do các vị có thẩm quyền.”
Sau 5 vòng bỏ phiếu, ngày 13.03.2013, toàn thể Giáo Hội Công Giáo vỡ òa niềm vui khi nghe Đức Hồng Y Jean-Louis Tauran công bố “Habemus Papam – Chúng ta đã có Giáo hoàng.” Các hồng y đã bầu chọn Đức Hồng Y Jorge Mario Bergoglio, Dòng Tên, Tổng giám mục Tổng giáo phận Buenos Aires, Argentina, làm người kế vị Thánh Phêrô. Vị Giáo hoàng thứ 266 của Giáo Hội Công Giáo, 76 tuổi đã chọn tước hiệu Phanxicô và khai mạc thừa tác vụ Phêrô vào ngày 19-03. Ngài là vị Giáo hoàng đầu tiên đến từ Châu Mỹ, là tu sĩ Dòng Tên đầu tiên được bầu làm Giáo hoàng. Đức tân Giáo Hoàng đã ngỏ lời với thế giới như sau: “Anh chị em thân mến, chào anh chị em! Anh chị em biết là nghĩa vụ của mật nghị Hồng y là cung cấp một giám mục cho Roma. Dường như các anh em Hồng y của tôi đi đến hầu như tận cùng thế giới để lấy vị đó, nhưng bây giờ chúng ta đang ở đây. Tôi cám ơn anh chị em vì sự tiếp đón. Cộng đồng giáo phận Roma dành cho giám mục của mình. Cám ơn Anh chị em.
2. ĐTC thành lập Ủy ban 8 hồng y cố vấn
Ngày 28.09.2013, Đức Thánh Cha Phanxicô đã thành lập một Hội đồng Hồng y cố vấn cho ngài trong việc cai quản Giáo Hội hoàn vũ và duyệt lại Tông hiến về Giáo triều Roma. Hội đồng này gồm: ĐHY Giuseppe Bertello, Chủ tịch Phủ Thống đốc Quốc gia thành Vatican, ĐHY Francisco Javier Errazurris Ossa, nguyên TGM Santiago de Chile, ĐHY Oswald Gracis, TGM Bombay Ấn Độ, ĐHY Reinhard Marx, TGM giáo phận Munich bên Đức, ĐHY Laurent Monsengwo Pasinaya, TGM Kinshasa, Congo, ĐHY Sean Patrick O’Malley, dòng Capuchino, TGM Boston, Hoa Kỳ, ĐHY Georg Pell, TGM Sydney Australia, ĐHY Oscar Andrès Maradiaga Rodriguez, dòng Don Bosco, TGM Tegucigalpa Honduras, làm điều hợp viên của nhóm. Sau cùng, là Đức Cha Marcella Semeraro, GM giáo phận Albano làm thư ký.
3. Tân Quốc vụ khanh Toà Thánh
Ngày 31.08.2013, Phòng báo chí Toà Thánh công bố quyết định của Đức Thánh Cha Phanxicô bổ nhiệm Đức Tổng giám mục Pietro Parolin, sứ thần Toà Thánh tại Venezuela làm Tân Quốc vụ khanh Toà Thánh. Sau khi nhận được quyết định bổ nhiệm của ĐTC, Đức Tổng Giám Mục Parolin đã bày tỏ lòng tri ân ĐTC Phanxicô vì đã tín nhiệm và sẵn sàng cộng tác và đặt mình dưới sự hướng dẫn của ngài để làm vinh danh Chúa hơn và mưu ích cho Giáo Hội và nhân loại. Ngài cũng không quên bày tỏ lòng biết ơn đối với Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XVI, Đức Hồng Y Bertone và chức sắc tại Phủ Quốc vụ khanh.
4. Giờ chầu Thánh Thể toàn cầu
Vào lúc 5 giờ chiều (giờ Roma) Chúa nhật 02-06, ngày lễ Mình Máu Thánh Chúa Kitô, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự giờ chầu Thánh Thể long trọng tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô ở Roma. Tòa Thánh cũng yêu cầu tất cả các giám mục liên kết với Đức Thánh Cha bằng cách cử hành tại Nhà thờ chính tòa của các ngài một giờ Chầu Thánh Thể, trùng với giờ tại Đền Thánh Phêrô. Khắp mọi nơi trên thế giới, các giáo phận, giáo xứ, dòng tu, hội đoàn… đã hưởng ứng lời kêu gọi và hiệp thông với Đức Thánh Cha trong giờ chầu Thánh Thể đặc biệt này. Đây là sự kiện chưa từng có của Giáo Hội trên toàn thế giới.
5. Ngày cầu nguyện cho hòa bình tại Syria
Trước viễn ảnh một Thế Giới đang càng ngày càng phân cực và bắt đầu sử dụng những vũ khí chiến tranh man rợ hơn, Đức Thánh Cha Phanxicô đã lên tiếng kêu gọi một Buổi Cầu Nguyện cho Hoà Bình Thế Giới, đặc biệt là cho cuộc xung đột thảm khốc đang diễn ra tại Syria vào ngày 07 tháng 9, trong dịp lễ sinh nhật của Mẹ Maria, Nữ Vương Hòa Bình: “Tôi mạnh mẽ gióng lên tiếng kêu gọi hoà bình, một lời kêu gọi phát sinh từ thâm tâm tôi! Bao nhiêu là đau khổ, bao nhiêu tàn phá, bao đau thương mà việc sử dụng các vũ khí tại đất nước bị tàn phá ấy đã và đang gây ra, nhất là nơi các thường dân vô tội và vô phương thế tự vệ! Tôi nghĩ đến bao nhiêu trẻ em không được thấy ánh sáng tương lai! Tôi quyết liệt lên án việc sử dụng các vũ khí hoá học: tôi nói với anh chị em rằng tâm trí tôi vẫn còn bị in đậm những hình ảnh kinh khủng những ngày qua! Có một sự phán xét của Thiên Chúa và một sự phán xét của lịch sử về những hành động chúng ta và ta không thể trốn tránh được sự phán xét ấy! Việc sử dụng bạo lực không bao giờ mang lại hoà bình. Chiến tranh kéo theo chiến tranh, bạo lực kéo theo bạo lực!”
Đức Thánh Cha đã tham dự buổi canh thức cầu nguyện cho hoà bình dài bốn giờ vào chiều tối thứ Bảy tại Quảng trường thánh Phêrô để hiệp thông cầu nguyện cho hòa bình tại Syria và trên toàn thế giới. Đức Thánh Cha đã nói những lời tha thiết sau đây: “Đêm nay, chúng ta những Kitô hữu và anh chị em thuộc các tôn giáo khác, cũng như mọi người nam nữ có thiện chí, hãy cùng nhau khẩn thiết nài xin Thiên Chúa: bạo lực và chiến tranh không bao giờ là đường dẫn đến hoà bình!”
6. Ngày Quốc tế Giới Trẻ Rio De Janeiro
Thứ Hai 22.07.2013, Đức Thánh Cha Phanxicô lên đường đến Brazil, để tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới lần thứ 28 cùng với hơn 3, 5 triệu khách hành hương đến từ khắp nơi trên thế giới. Đây là chuyến tông du đầu tiên bên ngoài nước Ý của Đức Thánh Cha Phanxicô. Gần nửa triệu người hành hương ghi danh thuộc 175 quốc gia, 60 phần trăm trong số đó ở độ tuổi từ 19 đến 35. Những nước có số lượng ghi danh đông nhất là Brazil, Argentina, Hoa kỳ, Chile và Italia. Trong số các tham dự viên có hơn 7.800 linh mục. Số lượt người rước lễ là hơn 4 triệu lượt trong các Thánh Lễ khác nhau của Đại hội.
Cuối Thánh Lễ bế mạc, Đức Thánh Cha đã công bố nơi đăng cai Ngày Quốc Tế Giới Trẻ thế giới tiếp theo: “Các bạn trẻ thân mến, chúng ta có một cuộc hẹn trong Ngày Quốc tế giới trẻ lần tới, vào năm 2016, tại Cracovia, Ba Lan. Nhờ sự chuyển cầu từ mẫu của Mẹ Maria, chúng ta hãy cầu xin ánh sáng của Chúa Thánh Linh trên con đường dẫn chúng ta đến giai đoạn mới này của việc vui mừng cử hành niềm tin và tình yêu nơi Chúa Kitô”.
7. Chân phước Gioan XXIII và Chân phước Gioan Phaolô II sẽ được tuyên thánh
Sáng thứ Hai, 30-9-2013, Đài Vatican đưa tin Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã chủ toạ Công nghị Hồng y thông thường và công khai về việc tuyên thánh cho Chân phước Giáo hoàng Gioan XXIII và Gioan Phaolô II. Theo đó, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã quyết định hai vị tiền nhiệm của ngài sẽ được nâng lên bậc hiển Thánh vào ngày 27.4.2014, Chúa Nhật II Phục Sinh, lễ Lòng Chúa Thương Xót.
Sáng Chúa nhật 24-11-2013, lễ Chúa Kitô Vua, tại quảng trường Thánh Phêrô, với sự tham dự của khoảng 60 ngàn tín hữu đến từ khắp nơi trên thế giới, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ tế Thánh lễ bế mạc Năm Đức Tin. Đồng tế với Đức Thánh Cha có đông đảo hồng y, giám mục, linh mục, đặc biệt có sự tham dự của các Thượng phụ giáo phủ, Tổng giám mục trưởng thuộc Giáo hội Công giáo Đông phương đang có mặt tại Rôma tham dự hội nghị do Bộ Công giáo Đông phương tổ chức. Cuộc cử hành bế mạc Năm Đức Tin được đánh dấu bằng việc lần đầu tiên cung nghinh hài cốt Thánh Phêrô và Đức Thánh Cha đã nâng hòm hài cốt trên tay trong suốt thời gian đọc kinh Tin kính. Trong suốt năm qua, kể từ ngày Đức giáo hoàng Bênêđictô XVI khai mạc Năm Đức Tin ngày 11-10-2012, 8 triệu rưỡi tín hữu đã hành hương về Rôma và đọc kinh Tin Kính, tuyên xưng đức Tin, tại mộ Thánh Phêrô. (Nguồn: Web TGP Sài Gòn)
9. Ban hành Thông điệp Lumen Fidei
Thứ Sáu 05 tháng Bảy 2013, Thông điệp đầu tiên của Đức Thánh Cha Phanxicô, Lumen fidei (Ánh sáng đức tin), đã được công bố trong một cuộc họp báo tại Vatican. Văn kiện này hoàn tất bộ ba giáo huấn giáo hoàng về ba nhân đức đối thần, bắt đầu với thông điệp Deus caritas est về Đức ái ban hành năm 2005, tiếp theo là Thông điệp Spe salvi về Đức cậy ban hành năm 2007; cả hai Thông điệp này do Đức nguyên giáo hoàng Bênêđictô XVI viết. Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng đây là một công trình của cả hai vị giáo hoàng: vị tiền nhiệm của ngài là Đức nguyên giáo hoàng Bênêđictô XVI đã khởi sự viết, rồi trao lại bản thảo cho ngài hoàn tất.
10. Đức Thánh Cha Phanxicô: “Nhân vật của năm” năm 2013
Tạp chí Time đã bình chọn ĐTC Phanxicô là nhân vật của năm 2013, và gọi ngài là vị “Giáo hoàng của quần chúng”. Tạp chí này nhấn mạnh rằng “vị lãnh đạo của Giáo hội Công Giáo đã trở thành tiếng nói mới của lương tâm.” Tổng biên tập của Time, bà Nancy Gibbs giải thích về sự chọn lựa của tạp chí này: “Hiếm có nhân vật nào trên thế giới thu hút sự chú ý của người khác – từ cả người già lẫn người trẻ, từ các tín hữu và không phải tín hữu – một cách nhanh chóng như ĐTC Phanxicô.” Trong quá khứ, Tạp chí Time cũng đã tôn vinh những vị tiền nhiệm của ĐTC Phanxicô là ĐTC Gioan XXIII vào năm 1962, và ĐTC Gioan Phaolô II vào năm 1994.
Giám Đốc Phòng Báo Chí Tòa Thánh, Cha Federico Lombardi SJ nhận định rằng: “Điều này thì không ngạc nhiên, nếu chúng ta nghĩ về tiếng vang và sự quan tâm rộng rãi dành cho ĐTC Phanxicô từ khi ngài được bầu làm Giáo hoàng… Nó là một dấu hiệu tích cực khi một trong những tờ báo có uy tín nhất trong lĩnh vực báo chí quốc tế tôn vinh một con người công bố những giá trị về thiêng liêng, tôn giáo và luân lý, một người luôn lên tiếng ủng hộ cho hòa bình và sự công bằng hơn.”
“Về phần mình, Đức Thánh Cha không tìm kiếm danh vọng hay sự thành công, vì ngài đang thực thi việc công bố Tin Mừng và tình yêu Thiên Chúa dành cho mọi người. Nhưng nếu điều này thu hút người nam cũng như nữ và trao ban cho họ hy vọng, chắc hẳn ĐTC Phanxicô rất hài lòng. Nếu việc được chọn trở thành “Nhân vật của năm” giúp nhiều người hiểu sứ điệp này, chắc hẳn ngài rất hoan nghênh”.
Chỉnh Trần, S.J. biên tập