Thánh Phanxicô Borja là một trường hợp khá đặc biệt: trước khi vào Dòng Tên, ngài đã có vợ và 8 người con. Dầu vậy, ngài đã làm linh mục rồi được bầu làm Tổng Quản thứ ba Dòng Tên.
Thánh Phanxicô Borja sinh năm 1510 tại Gandia, miền đông Tây Ban Nha, trong một gia đình quyền quý nhưng đầy gương xấu. Ngài được huấn luyện tại triều đình Tây Ban Nha để trở thành nhà cai trị. Tuy nhiên, ngay từ nhỏ, ngài vẫn sống đạo hạnh, tránh xa lối sống phù phiếm và phóng đãng của giới quý tộc đương thời. Năm 28 tuổi, ngài làm phó vương xứ Catalonia. Có thể nói ngài không hiếu gì, cả về vật chất cũng như tinh thần: của cải, danh vọng, quyền bính, lại còn được nhà vua, các quan cũng như dân chúng ai cũng thương mến, vì ngài là một lãnh chúa vừa khôn ngoan vừa nhân hậu.
Tại sao người quyết định đi tu?
Trong Dòng Tên, ngài nổi bật là một người khiêm tốn và siêng năng cầu nguyện. Ngài được thánh I-nhã cử đi giảng thuyết cho quần chúng cũng như cho hàng qúi tộc ở nhiều nơi tại Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha. Sống đơn giản đến mức khắc khổ, ngài đúng là một tấm gương sống động về từ bỏ, nên rất nhiều người đã được cảm hóa mà hoán cải, và nhiều người khác quyết tâm sống trọn vẹn cho Chúa. Nhờ ngài Dòng Tên ở Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha phát triển nhanh chóng.
Trong 7 năm làm Tổng Quản, ngài đã sắp xếp và tổ chức đời sống trong Dòng thành nề nếp chặt chẽ. Ngài đặc biệt để ý đến việc đào tạo anh em trẻ trong Dòng: thiết lập học viện mới ở nhiều nơi và nhấn mạnh đến đời sống thiêng liêng. Ngài cũng nhiệt thành cổ võ ơn gọi truyền giáo, củng cố và khai sinh nhiều khu vực truyền giáo ở châu Phi, châu Á và châu Mỹ. Có thể nói ngài được Chúa dùng, để với kinh nghiệm cai trị ngoài đời, ngài hoàn chỉnh cơ cấu nội bộ Dòng Tên, nhờ đó Dòng ổn định và yên tâm xả thân giúp đỡ các linh hồn.
Ngài qua đời ngày 30 tháng 9 năm 1572 và được Đức thánh cha Clemente X tuyên thánh năm 1671.
*
AMDG
ĐỂ TÔN VINH THIÊN CHÚA HƠN
