Chúa Nhật Tuần V – Mùa Chay
BƯỚC ĐI BẰNG LÒNG NHÂN HẬU
Các bạn thân mến!
Trong sứ điệp Mùa Chay năm 2025, Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi toàn thể Giáo Hội: “Chúng Ta Hãy Cùng Nhau Bước Đi Trong Niềm Hy Vọng.” Điều đáng chú ý nơi sứ điệp này là việc ngài mời gọi mỗi người “hãy bước đi, hãy bước đi với nhau và bước đi với niềm hy vọng.” Hãy bước đi bằng việc mở ra một không gian nội tâm cho Chúa Kitô bước vào. Tương tự như thế, Lời Chúa hôm nay cũng khơi lên cho bạn niềm hy vọng. Niềm hy vọng bắt nguồn từ lòng nhân từ của Chúa. Chính nhờ lòng nhân từ này mà bạn có thể bước đi, bước tới và bước về phía trước. Ba năng động của lòng nhân từ được thể hiện qua ba hình ảnh: Dòng nước giữa sa mạc, kho tàng mong chiếm được và trái tim đổ đầy sức sống
Dòng nước giữa sa mạc cằn khô
Hình ảnh sa mạc cằn khô là một hình ảnh đa nghĩa. Sa mạc không chỉ là tình trạng khô cằn mà là tình trạng thiếu vắng sự sống. Sa mạc không chỉ là hình ảnh địa lý nhưng là trạng thái nội tâm. Sa mạc không chỉ là một nơi hoang vắng nhưng là tình trạng thiếu tương quan và sự thông hiệp. Dân Israel đi trong sa mạc nhưng nhiều lần họ đã gục ngã. Họ đã quên mất đi ân nghĩa mà Thiên Chúa đã ban cho họ.
“Tất cả đã nằm xuống, và không còn trỗi dậy, đã bị dập đi, tắt ngấm như tim đèn.” [1]
Lời Chúa nói qua miệng ngôn sứ Isaiah làm cho dân Israel cảm thấy đầy an ủi. “Người phán như sau: “Các ngươi đừng nhớ lại những chuyện ngày xưa, chớ quan tâm về những việc thuở trước. Này Ta sắp làm một việc mới, việc đó manh nha rồi, các ngươi không nhận thấy hay sao? Phải, Ta sẽ mở một con đường giữa sa mạc, khơi những dòng sông tại vùng đất khô cằn.” [2] Với bạn, việc tha thứ là một việc khó nhưng cảm nhận sự tha thứ và bước đi với một đời sống mới lại càng khó hơn. Khó khăn của việc sống tha thứ không chỉ vì những điều mà người khác mang lại cho bạn nhưng vì trái tim của bạn chưa đủ bao lớn. Vì nhiều khi Thiên Chúa đã tha thứ cho bạn nhưng bạn cảm thấy khó hòa giải, tha thứ cho chính mình và người khác.
Tuy nhiên, Thiên Chúa mời gọi bạn, đừng nhớ lại chuyện xưa hãy bước về phía trước.
Quên thật sự là một ơn mà bạn phải xin.
Ngài quên đi tất cả những lỗi lầm của bạn, dẫu biết rằng tương quan và tâm hồn bạn nhiều lúc cũng trở nên hoang địa, khô cằn và như cây vả không sinh trái, thế nhưng Thiên Chúa vẫn yêu thương, vẫn chờ đợi. Ngài cho bạn một cơ hội. Ngài khơi lên cho bạn niềm hy vọng. Ngài khơi lên dòng nước giữa sa mạc. Ngài thắp lên trong con tim bạn ánh sáng của sự tha thứ.
Kho tàng mong chiếm được
Cuộc sống của bạn sẽ tùy thuộc vào giá trị và niềm tin của bạn. Bạn tin thế nào thì bạn sẽ hành động như vậy. Nếu bạn tin rằng Thiên Chúa yêu thương bạn, bạn sẽ tìm cách đáp lại tình yêu ấy. Nếu bạn tin rằng cuộc sống này không có khởi đầu và không có kết thúc, bạn sẽ sống như không có ngày mai. Nếu bạn tin vào giá trị đúng đắn bạn sẽ có được hạnh phúc. Nếu bạn tin vào giá trị sai lầm bạn sẽ gặp lầm than. Trong thực tế có những điều bạn tin hay không tin nhưng nó vẫn tồn tại. Ví dụ bạn có tin vào mặt trời hay không nhưng nó vẫn chiếu sáng. Bạn có tin vào sự chết hay không nó vẫn sẽ đến. Niềm tin ảnh hưởng đến cách mà bạn sống hơn là những sự vật tồn tại bên ngoài bạn. Vấn đề là niềm tin đó dẫn bạn đến đâu và mở cho bạn điều gì. Nói một cách đơn giản, hãy nhìn vào giá trị quan trọng mà bạn tin tưởng vào, người ta sẽ cho bạn biết cuộc đời của bạn ra sao. Thử nhìn vào những giá trị mà bạn tin tưởng. Những giá trị đó mang lại cho bạn điều gì. Bạn cảm thấy bình an và hạnh phúc với những giá trị đó.
Thánh Phao-lô có một sự xác tín mãnh liệt. “Tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi tuyệt vời, là được biết Đức Ki-tô Giê-su, Chúa của tôi.Vì Người, tôi đành mất hết, và tôi coi tất cả như rác, để được Đức Ki-tô 9 và được kết hợp với Người.” “Tôi chỉ chú ý đến một điều, là quên đi chặng đường đã qua, để lao mình về phía trước. 14 Tôi chạy thẳng tới đích, để chiếm được phần thưởng từ trời cao Thiên Chúa dành cho kẻ được Người kêu gọi trong Đức Ki-tô Giê-su.” [3]
Để có thể tiến về đích vận động viên cần phải có 3 điều: rời bỏ vị trí hiện tại, tập trung vào mục đích và lao mình về phía trước. Anh ta không thể tiến lên nếu anh ta không dám bước tới. Anh ta không thể bứt phá tốc độ nếu anh ta bị cản trở. Anh ta cũng không thể đạt tới đích nếu anh ta không quyết tâm. Trong khi nhiều người tìm kiếm tiền bạc, sự giàu có, danh tiếng, ảnh hưởng, lợi ích vật chất, hưởng thụ làm mục đích sống thì người môn đệ Đức Ki-tô được mời gọi hãy chọn Đức Ki-tô là kho tàng cho đời sống của mình. Bạn không thể bước lên phía trước nếu bạn không quyết tâm và bạn không thể có quyết tâm nếu bạn không hiểu được giá trị và lòng yêu mến.
Việc lựa chọn Đức Ki-tô là kho tàng của tôi cần có niềm tin, tình yêu và ân sủng của Chúa. Nếu bạn không có niềm tin, tình yêu và ân sủng của Chúa thì những gì bạn chọn lựa đâu có ý nghĩa gì cho cuộc đời của bạn. Một người cha dám hy sinh cho con cái là bởi vì ông tin rằng sự hy sinh này đem lại sự sống và sự bảo đảm hơn cho con của mình. Một người chồng dành sự hy sinh cho vợ, con là bởi vì anh ta đã mang lấy ý niệm về tình yêu trao ban và lối sống của Đức Ki-tô trong đời sống của mình. Nếu không có ý niệm và giá trị này, đâu là những lý do để một người chồng sẵn sàng hy sinh cho gia đình của mình. Sự hiến thân của người tu sỹ phải đặt trong tương quan “tình yêu đáp đền tình yêu,” tình yêu trao tặng và đáp đền.
“Mọi sự ấy Chúa đã ban cho con. Lạy Chúa! con xin dâng lại Chúa hết thảy.” [4]
Thánh Phao-lô chỉ có thể xác tín Đức Ki-tô là kho tàng duy nhất cho cuộc đời của Ngài bởi vì ngài đã biết được Đức Ki-tô quyền uy ra sao, nhờ được thông phần những đau khổ với Ngài mà hy vọng được phục sinh với Ngài. Mức độ của việc theo Chúa tùy thuộc vào mức độ của việc tôi biết và yêu mến Chúa. Thánh Phao-lô có thể khẳng định như thế là bởi vì chính ngài đã cảm nhận sâu xa về tình yêu của Đức Ki-tô dành cho mình. Chỉ trong tương quan này mà bạn có thể trả lời với Chúa được bạn muốn theo Chúa ra sao và bạn nên làm gì trước tình yêu của Đấng đã chết và sống cho bạn.
Bước vào trái tim Giê-su để bước ra với một trái tim mới
Đối với người Do Thái, trái tim là trung tâm hiện hữu. Trái tim vừa nói lên lòng trắc ẩn, vừa nói lên lòng tha thứ. Kinh nghiệm của lòng tha thứ là kinh nghiệm được bước vào trong trái tim của Chúa Giê-su và bước ra với một trái tim mới. Đứng trước người phụ nữ bị bắt phạm tội ngoại tình, những người Pharisêu tìm cách ném đá người đàn bà. Họ muốn gài bẫy Chúa Giê-su. [5] Trong khi những người Pharisêu muốn chuyển hóa tội của mình vào người khác và hướng lòng thù hận ra bên ngoài thì Chúa Giê-su mời gọi họ hãy nhìn vào chính lòng mình để nhận ra bản chất thật của con người mình.
Biết bao lần tôi cũng đã là người nhận ra những giới hạn của mình, biết bao lần tôi đến lòng thương xót của Chúa. Nhưng cũng biết bao lần tôi tự giới hạn lòng thương xót của tôi với anh chị em tôi. Chúa Giê-su chắc chắc không tấn công vào sự giận giữ của những người Pharisêu bằng sự giận giữ của mình nhưng Ngài mời gọi họ hãy mở lòng, hãy thay đổi con tim, hãy cho Chúa một cơ hội để cho con tim mình được biến đổi. Phải chăng nhiều lần bạn cũng muốn chuyển sự giận dữ, những giới hạn, sự bất toàn của mình vào người khác. Chúa Giê-su mời gọi bạn hãy nhìn vào lòng mình, hãy nhìn vào lòng thương xót của Chúa, hãy cho Chúa Giê-su một cơ hội để Ngài bước vào lòng mình để trái tim và cuộc đời bạn cũng được biến đổi như trái tim của Ngài. Cuộc gặp gỡ với lòng thương xót luôn mời gọi một sự thay đổi. Sự thay đổi từ việc tôi bước vào trong trái tim của Đấng nhân hậu và bước ra bằng con người mới.
Lm. Gioan Phạm Duy Anh, S.J.
[1] – Is 43, 17
[2] – Is 43, 18-19
[3] – Pl 3, 8-9; 14
[4] – Thánh I-nhã, Kinh Dâng Hiến
[5] – Ga 8, 6
