(Buổi chia sẻ giao lưu với huynh đệ tỉ muội Cao Đài trong chuyên đề khối Triết của Học Viện Dòng Tên)
Trong lần tổ chức chuyên đề khối triết lần này, các thầy đã mời các các huynh đệ tỉ muội Cao Đài đến chia sẻ và giao lưu. Một bầu không khí đầy tình huynh đệ và cởi mở chính là ấn tượng tốt đầu tiên mà các thành viên của học viện và các huynh đệ tỉ muội dành cho nhau sau những cái bắt tay, chào đón và đôi lời giới thiệu về nhau. Đây là dịp để học hỏi và hiểu nhau nhiều hơn giữa hai tôn giáo vốn có nhiều điểm tương đồng dù cho chưa phải là một cuộc đối thoại liên tôn lớn lao. Đây thật sự là dịp của những con người “đồng chí hướng”, “cùng khát vọng” sẻ chia cho nhau những điều quí giá của trái tim.
Trước tiên, một ấn tượng đẹp mà những huynh đệ tỉ muội ấy đem đến đó là lòng thành tâm trong thực hành nghi thức tôn giáo. Thầy MC mời huynh Hội trưởng bắt đầu buổi gặp gỡ bằng nghi thức mở đầu theo đạo của mình, nhưng huynh Hội trưởng lại muốn tất cả bắt đầu với Thiên Chúa bằng việc vào nhà nguyện để bái thờ. Những cử chỉ tôn thờ của các huynh đệ tỉ muội thể hiện một lòng thành tâm rất tuyệt vời, từng cái cúi cái lạy họ làm hết cả tấm lòng. Có lẽ họ đã cho cha và các thầy một hình ảnh đẹp, một sự gợi hứng hay một tấm gương sáng cho sự thành tâm thờ phượng. Một sự bắt đầu như thế đã kéo tất cả lại gần nhau hơn dù cho đây mới là lần đầu gặp nhau.
Sau khi bắt đầu với Thiên Chúa ở nhà nguyện học viện xong, tất cả di chuyển xuống hội trường chia sẻ và giao lưu. Để hiểu nhau hơn, thầy MC và huynh Hội trưởng đã chia sẻ những điều căn bản liên quan đến cơ cấu và niềm tin trong đạo của mình. Tuy khác nhau về cơ cấu hay việc thực hành đạo, nhưng vẫn có những điểm chung đáng trân quí. Điểm chung rõ rệt nhất, đó là niềm tin rằng Thượng Đế chính là Đấng mà mỗi người phải có lòng tôn thờ và khi có Ngài con người mới có thể sống và “tiến hóa tâm linh”. Chẳng hạn như huynh Hội trưởng có nói: “Lòng con tin Đấng Cao Đài, Đạo Trời sẽ an bài cho con”, “Có Thượng Đế trong tâm, ta mới được thành công”, hay “dưới tay Thượng Đế đỡ nâng, dầu bao khổ nạn vượt lần cũng qua”. Quả thật, tất cả đều có lòng tôn thờ Thiên Chúa, đều cần Thiên Chúa để vượt qua những đau khổ của đời sống nhân sinh và sống một đời sống tốt đẹp.
Tiếp đến, thầy MC đại diện cho các thầy để hỏi thêm huynh Hội trưởng về việc tu hành bằng việc đọc lên đoạn thơ của huynh đệ tỉ muội Cao Đài:
“Cơm có canh, tu hành có hạn
Dắt dìu nhau trên đoạn đường trần,
Gióng chuông tỉnh thức hồn dân,
Qua cơn mê muội tìm lần về Nguyên.
Dầu Tiên Phật, thánh hiện cũng thế,
Trước vầy đoàn tập thể chen chưn,
kẻ này ngã, người kia nưng,
như cây lớp lớp trong rừng thương nhau.
(Minh Lý Thánh Hội, 21-08 Tân Hợi (09-10-1971))
Ai muốn “tìm về Nguyên” thì “tu sửa” chính mình, đó là tu. Tuy nhiên, ta không “tu” một mình, ta có anh chị em của ta để cùng giúp nhau, đỡ nâng nhau trên hành trình “tiến hóa tâm linh” mà nên thánh nên phật. Một quan điểm như thế rất đẹp và rất hay, các thầy cũng được đánh động nhiều về ý tưởng cùng nâng đỡ nhau trong đời tu ấy. Có lẽ, cái đẹp của đời tu hay cái quí giá của đời tu là anh chị em dắt dìu nhau để nên thánh mỗi ngày như “cây lớp lớp trong rừng nương nhau.”
Hơn nữa, sau việc nhấn mạnh “tu nghĩa là sửa” của huynh Hội trưởng, một điểm chung nữa lại xuất hiện. Đó là lòng khát khao nên hoàn thiện trong mỗi tâm hồn con người được Thượng Đế thúc đẩy; đó là lòng muốn tu tâm dưỡng tính để thoát khỏi “thất tình lục dục” mà sống có tâm, mà nên phật, nên thánh. Thế nên, luôn có lời mời gọi như “hãy nên hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng hoàn thiện” của đạo Thiên Chúa, hay bên Cao Đài có lời khuyên nhủ:
Tu đi con! Giữ lòng bác ái
Tu đi con! Gầy lại tình thương
Kêu nhau chung bước một đường
Đừng phân màu sắc khác thường trắng đen.
(Huờn Cung Đàn 29-08 Ất Tỵ (24-09-1965))
Điểm chung này một mặt cho thấy hai bên đều tâm đắc về “con đường chung” mà tất cả bước đi trên đó, gặp nhau trên đó để cùng dắt nhau đi, mặt khác lại khơi lên lại một cách mạnh mẽ trong lòng tất cả ước ao nên thánh, ước ao sống tốt và sống có tâm.
Một điểm chung rất đẹp nữa mà các thầy có thể nhận thấy qua việc trình bày của Đấng mà huynh đệ tỉ muội Cao Đài gọi là Thầy (Thượng Đế hay Đấng Chí Tôn), đó là việc trở nên giống Thầy của mình qua lời khuyên răn của Đức Chí Tôn:
“Con Thầy thì phải giống Thầy
Giống Thầy ở chỗ đủ đầy yêu thương.”
(Huờn Cung Đàn 30-05 rạng 01-06 Nhâm Dần (01-07-1962))
Người Ki-tô hữu nói chung và các Giê-su hữu nói riêng luôn khao khát được trở nên giống Thầy của mình là Đức Ki-tô. Có lẽ do tôn chỉ của Dòng là “bước theo Đức Ki-tô vác thập giá” hay trở nên khó nghèo như Đức Ki-tô (như trong bậc khiêm nhường thứ ba mà Linh Thao đề cập) mà các thầy có được một sự đồng cảm tuyệt vời với các huynh đệ tỉ muội Cao Đài trong niềm ao ước thánh thiện ấy. Giống Thầy, giống Đấng Chí Tôn, giống Đức Giê-su chính là “ơn gọi” tuyệt vời, chính là bến đỗ đích thực của cuộc “tiến hóa tâm linh” mà mỗi người đang nỗ lực thực hiện mỗi ngày.
Cuộc gặp gỡ đầy tình huynh đệ ấy kết thúc tốt đẹp. Những món quà tuy nhỏ bé những chứa đựng cả một lòng biết ơn to lớn của cha Viện trưởng và các thầy dành cho các huynh đệ tỉ muội Cao Đài. Những cử chỉ hay lời chia tay ấp áp mà tất cả dành cho nhau thật đẹp và đầy niềm vui, cũng như đầy sự quý mến mà hai bên dành cho nhau. Bằng chứng là những lời mời gọi để có những lần tiếp tục gặp nhau, tiếp tục chia sẻ với nhau đã được chân thành trao cho nhau.
Tác giả: Thiên Khuê, S.J.
Chụp ảnh: BTT Học Viện
