Con tim và đôi mắt
(Mt 6, 19-23)
19 “Anh em đừng tích trữ cho mình những kho tàng dưới đất, nơi mối mọt làm hư nát, và kẻ trộm khoét vách lấy đi.20 Nhưng hãy tích trữ cho mình những kho tàng trên trời, nơi mối mọt không làm hư nát, và kẻ trộm không khoét vách lấy đi.21 Vì kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh ở đó.
22 “Đèn của thân thể là con mắt. Vậy nếu mắt anh sáng, thì toàn thân anh sẽ sáng.23 Còn nếu mắt anh xấu, thì toàn thân anh sẽ tối. Vậy nếu ánh sáng nơi anh lại thành bóng tối, thì tối biết chừng nào!
***
- Bài Giảng Trên Núi
Trong Thánh Lễ của những ngày này, Giáo Hội cho chúng ta nghe lại Bài Giảng Trên Núi của Đức Giê-su, được kể lại trong sách Tin Mừng theo thánh Mát-thêu. Trong bài giảng đầu tiên này, Đức Giê-su công bố Tin Mừng Nước Trời (5, 1-16) và mời gọi chúng ta đón nhận và sống Tin Mừng Nước Trời: trước hết trong cách chúng ta tuân giữ Lề Luật; tiếp đến, vì Lề Luật, xét ở mức độ chữ viết, không chi phối hết mọi hành vi của chúng ta, nên Đức Giê-su nói về tương quan đích thật của chúng ta với Thiên Chúa, Cha của chúng ta ở trên trời, khởi đi từ việc thực hành những việc đạo đức: bố thí, cầu nguyện và ăn chay (6, 1-18), việc sử dụng những gì thuộc về cuộc đời này (6, 19-34) và cách chúng ta sống với người khác (7, 1-20: những bài Tin Mừng của tuần tới).
Trong bài Tin Mừng của hai ngày vừa qua, Đức Giê-su nói về tương quan đích thực của chúng ta với Cha trên trời, ngang qua các việc bố thí, cầu nguyện và ăn chay (6, 1-18), và trong bài Tin Mừng hôm nay và ngày mai, ngang qua tương quan sâu kín của chúng ta với « những kho tàng » (c. 19-23) và những nhu cầu ăn mặc của đời thường (c. 24-34). Và khi nói về những vấn đề này, lời của Đức Giê-su chất đầy những hình ảnh, mặc khải cho chúng ta vô vàn ý nghĩa sâu sa. Những hình ảnh của bài Tin Mừng hôm nay có thể chia làm hai nhóm : con tim và đôi mắt.
- Con tim
Nhóm hình ảnh thứ nhất xoay quanh hình ảnh « con tim » (là chữ « lòng » trong bản dịch Việt Ngữ) :
Vì kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh ở đó.
Có những kho tàng ở dưới đất ; và vì « ở dưới đất », nên những kho tàng này tất yếu sẽ qua đi, hoặc vì mối mọt hoặc vì bị lấy trộm, thậm chí, như trong thực tế cuộc sống cho thấy, bị ăn cướp bằng bạo lực, gây nguy hại cho tính mạng.
Có những kho tàng ở trên trời ; và vì « ở trên trời », nên những kho tàng này sẽ không qua đi. Hình ảnh « ở trên trời » nhắc nhớ lời nguyện Đức Giê-su vừa truyền đạt cho chúng ta : « Lạy Cha chúng con ở trên trời ». Như thế, kho tàng ở trên trời, rốt cuộc là những gì thuộc về Thiên Chúa, Cha của chúng ta, là Danh của Người, là Nước của Người, là Ý của Người, và là chính Người.
- Đôi mắt
Nhóm hình ảnh thứ hai xoay quanh hình ảnh « đôi mắt ». Đức Giê-su nói :
Đèn của thân thể là đôi mắt.
Theo Đức Giê-su, đôi mắt được ví như cây đèn, soi sáng cho cả thân thể hiện hữu và bước đi trong ánh sáng. Nhưng « cây đèn đôi mắt » có thể không tỏa sáng, hay không được thắp sáng, khi ấy : « ánh sáng nơi anh thành bóng tối » và « tối biết chừng nào », nghĩa là thật chết chóc. Nhưng thế nào là mắt tối và thế nào mắt sáng ?
Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn, nghĩa là ngang qua hai « cửa sổ » là đôi mắt, chúng ta nhìn thấy tâm hồn. Tâm hồn hướng về những gì cao quí, đôi mắt sẽ bừng sáng, soi sáng cho « thân thể », cho con người trọn vẹn, bước đi mỗi ngày trong hành trình làm người.
Và Đức Giê-su muốn nói với chúng ta rằng, đôi mắt của chúng ta sẽ sáng, nếu tâm hồn chúng ta, con tim chúng ta hướng về « những kho tàng ở trên trời ». Kho tàng trên trời là chính Thiên Chúa, nhưng lại được trao ban cho chúng ta ngay ở dưới đất, nơi ngôi vị của Đức Giê-su, là Ngôi Lời Thiên Chúa, trao ban ánh sáng và sự sống.
* * *
Vậy, lúc này đây, thời gian này đây, giai đoạn này đây, đôi mắt của tôi đang « sáng hay tối » ? Và bởi vì đôi mắt sáng hay tối không tùy thuộc vào sức khỏe thể lý, nhưng tùy thuộc vào con tim ; vậy, con tim của tôi đang hướng về đâu, về « kho tàng » nào ? Và « kho tàng » đó là gì ?
Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc
