(Gửi Giáo Lý Viên cuối tháng Mười Hai năm 2021)
Tháng Mười Hai – tháng cuối cùng của năm 2021 – Đức Thánh Cha Phan-xi-cô mời gọi Giáo Hội dành riêng cầu nguyện cho các Giáo Lý Viên và việc giảng dạy Giáo Lý.[1] Cùng với đó, Tháng Mười Hai cũng là thời điểm bắt đầu năm Phụng Vụ mới, khởi đi với Mùa Vọng để dẫn vào việc kỷ niệm biến cố Con Thiên Chúa Giáng Sinh. Thời điểm cuối cùng mà cũng là thời điểm bắt đầu. Tôi nhận thấy nơi sự trùng hợp ấy có điều gì đó đặc biệt, cách riêng với vai trò của Giáo Lý Viên trong lòng Giáo Hội hiệp hành.
Hẳn chuyện khởi đầu hay kết thúc không phải là chuyện của con người, nhưng là chuyện của Thiên Chúa. Chính thánh Phao-lô đã nói: “Phao-lô trồng, A-pô-lô tưới, Thiên Chúa mới làm cho mọc lên.” (x. 1Cr 3,6) Đúng vậy, biến cố kết thúc và khởi đầu trong Tháng này nhắc nhớ Giáo Lý Viên về một Thiên Chúa quyền năng, là Al-pha và Ô-mê-ga (x. Kh 1,8), nghĩa là khởi nguyên và là tận cùng. Chính vì thế, Đức Thánh Cha Phan-xi-cô mời gọi Giáo Lý Viên góp phần vào công cuộc viên mãn của Nước Trời trong tương lai. Chính những nỗ lực ở hiện tại của các Giáo Lý Viên sẽ giúp cho bao nhiêu con người nhận ra kết thúc đời họ cần vươn tới là chính Thiên Chúa. Họ muốn loan truyền thông điệp: “Con người chúng ta đã được dựng nên trong bởi Thiên Chúa, thì nay kết thúc cũng phải ở trong Thiên Chúa. Ước chi những quyến luyến lệch lạc không lôi kéo ta ra khỏi ơn cứu độ mà Thiên Chúa dành cho mỗi người chúng ta.”
Thông điệp đầy ý nghĩa ấy có thể được thực hiện thông qua chính nỗ lực thực tế của Giáo Lý Viên. Đức Thánh Cha Phan-xi-cô nhấn mạnh rằng: “Trở thành một giáo lý viên có nghĩa bạn ‘là một giảng viên giáo lý’, chứ không ‘làm việc như một giảng viên giáo lý’”. Đó là lời mời sống tận căn đời mình với cái ‘là’ chứ không phải làm việc cho Giáo Hội với tư cách một nhân viên làm công ăn lương. Bằng chính đời sống, sáng tạo và vận dụng những ‘nén bạc’ Chúa trao, họ dám dấn thân vào những môi trường cần đến lời dạy của họ và đời làm chứng của họ. Việc dạy giáo lý không còn là đứng trên lớp để hỏi và học trò ngoan ngoãn đáp, hơn thế, Giáo Lý Viên còn dạy giáo lý qua đời sống hàng ngày của mình. Đó chính là gương mẫu sống động để tái hiện hình ảnh Chúa Ki-tô cho mọi người xung quanh. Trong Tông Huấn Evangelii Nuntiandi, số 41 của Đức Thánh Cha Phao-lô VI, có viết: “Người đương thời sẵn sàng lắng nghe những nhân chứng hơn là những thầy dạy, hoặc nếu họ có nghe thầy dạy, thì bởi vì chính thầy dạy cũng là những nhân chứng”.
Trong hoạt động chứng nhân ấy, Giáo Lý Viên không chỉ là một nhà sư phạm được đào tạo bài bản, nhưng họ còn là người đồng hành với những mảnh đời với nhiều hoàn cảnh khác nhau trong cuộc sống. Đã có đâu đó những phân biệt giữa lối dạy giáo lý từ chương thời xưa với lối dạy giáo lý thời hiện đại. Tuy nhiên, thực tế con người ngày nay cần cả hai lối dạy và học giáo lý như thế. Từ đó, việc dạy giáo lý cũng có thể nối kết với việc truyền giáo và Giáo Lý Viên cũng chính là những nhà truyền giáo nhiệt thành. Kiến thức sư phạm giáo lý giúp họ có nền tảng để giải thích và giúp người khác hiểu, nhưng chính sự đồng hành giúp Giáo Lý Viên áp sát hơn với cuộc đời vốn không chỉ là màu hồng như giấc mơ. Chính ở điểm này, Giáo Lý Viên đang tái diễn mầu nhiệm Nhập Thể của Con Thiên Chúa, khi Người chấp nhận thân phận con người nghèo nàn và rong ruổi ở trần gian. Từ đó, cũng như gương Chúa Giê-su, họ đưa biết bao linh hồn về cho Chúa nhờ vào sự trợ giúp của Chúa Thánh Thần và nỗ lực của chính bản thân họ.
Những bàn luận trên cho thấy tầm quan trọng của việc thành lập Thừa Tác Vụ Giáo Lý Viên mà Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã ban hành qua Tông Thư Dưới Hình Thức Tự Sắc Antiquum Ministerium vào ngày 10/05/2021. Bởi lẽ để thực hiện ơn gọi trở thành Giáo Lý Viên đòi hỏi phải có một tiến trình từ sư phạm sang thực tiễn, từ tri thức đến con tim, từ thao thức đến thực hành, từ làm thầy dạy trở thành bạn thân, từ cái ‘làm’ sang cái ‘là’. Đức Thánh Cha Phan-xi-cô chỉ ra rằng hành trình ấy không chỉ dành riêng cho Giáo Lý Viên, mà “là cả một chặng đường tồn tại (của Giáo Hội)” và trên hành trình ấy “chúng ta cần những giáo lý viên tốt lành vừa là người bạn đồng hành vừa là thầy dạy.”
Thực hiện những thao thức ấy, Giáo Lý Viên đang cùng Giáo Hội hiệp hành trên nẻo đường tiến về cùng đích hạnh phúc vĩnh cửu là chính Thiên Chúa. Xin cầu nguyện thật nhiều cho các Giáo Lý Viên và cầu nguyện cho nhau, để mỗi người chúng ta cũng trở nên những Giáo Lý Viên thực thụ trong đời sống hàng ngày.
Little Stream
[1] Xin xem video cầu nguyện theo ý Đức Giáo Hoàng Tháng 12/2021 tại: https://www.youtube.com/watch?v=1IjAYR4dc4U
