Hoàng Sóc Sơn, SJ.
Chương VI: HÀNH HƯƠNG GIÊRUSALEM
Thánh I-nhã rời Barcelona ngày 16.3.1523, và 5 ngày sau đến Gaeta, nước Ý[1]. Ngài đi bộ khoảng 150 km đến Rôma ngày Lễ Lá 29, ở trọ tại Nhà tế bần Santiago dành cho người Tây Ban Nha[2]. Ngày 31, ngài nhận được giấy Đức Giáo Hoàng cho phép đi hành hương Giêrusalem. Ngài ở lại Rôma viếng các nhà thờ và dự Tuần Thánh cũng như Tuần Phục Sinh. Rồi ngài tiếp tục đi bộ khoảng 600 km đến Venezia để đón tàu. Ngài cùng đoàn hành hương rời Venezia ngày 14 tháng 7, đổi tàu ở đảo Síp, và đến cảng Jaffa ở Israel ngày 31 tháng 8.
Đoàn hành hương vượt 50 km đến Giêrusalem ngày 4 tháng 9 năm 1523. Tại Giêrusalem, đoàn ở trọ trong Nhà Trọ Thánh Gioan, gần nhà thờ Mồ Thánh, nơi khách hành hương thường trọ. Riêng thánh I-nhã trọ tại cộng đoàn Núi Sion của Dòng Phanxicô, hẳn là vì không có tiền trả chi phí ăn ở[3]. Hôm sau, đoàn được các tu sĩ dòng Thánh Phanxicô[4] hướng dẫn theo hành trình truyền thống để thăm các Nơi Thánh: Núi Sion, Nhà Tiệc Ly, Cột Đá nơi Chúa Giêsu bị đánh đòn, tu viện Đức Mẹ An Giấc, dinh Khanna, dinh Caipha, dinh Philatô (ngày nay đã được chuyển thành các nhà nguyện), nhà thờ Mồ Thánh. Mồng 6 là Chúa Nhật, đoàn dự lễ tại nhà thờ Mồ Thánh, buổi chiều đi Đường Thánh Giá. Mồng 7, đoàn viếng Bêthania và Núi Ôliu. Mồng 8 và mồng 9, đoàn đi Bêlem. Mồng 10, đoàn thăm thung lũng Giôsaphát và suối Kedron. Suốt đêm 11 (thứ sáu), đoàn canh thức trong nhà thờ Mồ Thánh. Ngày 12 và 13, đoàn nghỉ ngơi. Ngày 14 đi Giêrikhô và sông Giođan. Đêm ấy, lễ Suy Tôn Thánh Giá, đoàn lại canh thức tại nhà thờ Mồ Thánh. Vì có 500 kỵ binh Thổ Nhĩ Kỳ từ Damas đến Giêrusalem vào ngày 16, nên đoàn được khuyên ở nguyên trong nhà cho đến hôm rời Giêrusalem, tức là ngày 23. Tối 3 tháng 10, tàu chở đoàn hành hương rời Jaffa trở lại Venezia[5].
Vì gặp bão, tàu phải lênh đênh trên biển nên giữa tháng giêng năm 1524, thánh I-nhã mới về tới Venezia. Ngài đi bộ qua Ferrara đến Genova, rồi đáp tàu về đến Barcelona khoảng từ cuối tháng 2 đến giữa tháng 3 năm 1524.
Nhưng nếu đơn giản như vậy thôi thì chẳng có gì đáng kể!
Chuyến hành hương, kéo dài suýt soát một năm, được thánh I-nhã kể khá chi tiết trong tập Hồi Ký[6]. Chúng ta cũng biết được thêm về chuyến hành hương của ngài nhờ một người cùng đi trên tàu từ Barcelona đến Gaeta[7], sau này làm chứng trước tòa điều tra phong thánh, và hai người cùng đi với ngài suốt chuyến khứ hồi Venezia-Giêrusalem-Venezia[8].
