Nếu cứ đứng mãi trong phòng tối, thì không thể thấy ánh sáng chan hòa bên ngoài. Chỉ cần đứng lên, bước qua cánh cửa, là chuyển từ khung trời nhỏ hẹp tối đen của căn phòng, sang chân trời rộng mở.
Nếu cứ thích thú với cái ồn ào xáo trộn của đường phố và lối sống xô bồ, thì không thể cảm nhận cái thanh thản bình an của một tâm hồn sâu lắng. Chỉ cần ngồi xuống, lui vào một góc của cõi lòng, để chuyển sang một chốn tĩnh lặng tìm về cội nguồn.
Nếu cứ mãi thích thú với bản thân mình, thì dù tưởng là mình rất phong cách và thời trang, nhưng kì thực chỉ là một thể loại rất tẻ nhạt của ích kỷ và tự kỷ. Nếu cứ mãi loay hoay với những vấn đề của riêng mình, thì dễ rơi vào căng thẳng hoặc trầm cảm. Nếu thế, hãy đứng lên, đưa tay ra, nắm lấy bàn tay của người thân, của người bạn, và cùng họ vun đắp cho cuộc đời, cho mọi người.
Nếu cứ mãi say mê với những gì từ người khác, thì có khác chăng kiểu đuổi hình bắt bóng. Tưởng chừng là vừa lòng mọi người, nhưng kì thực lòng mình trống rỗng và lệ thuộc vào những tiếng khen chê miệng đời. Nếu cứ tập trung vào dư luận, thì dư luận đâu phải là những con người, nên làm gì có tương quan, làm gì có tình bạn, làm gì có tình yêu mến, và sẽ sớm rơi vào dòng lạc lõng vô hồn. Nếu thế, có thể lùi một bước để thấy đâu là điểm tựa đáng tin cậy và mang sức sống chân thực.
Thiên Chúa đến với con người theo cách thế thật khó hiểu, nhưng rất tuyệt vời. Ngài không đến như một vị thần hùng mạnh mà con người thường hình dung. Ngài không đến như vị thần nhiều mưu mẹo khôn lanh để giỏi lừa gạt, theo kiểu khôn ngoan mà thế gian ca tụng. Ngài không đến theo như một Hoàng Đế giàu sang theo kiểu con người lầm tưởng: có tiền mua tiên cũng được.
Ngài trở thành một trẻ sơ sinh bọc tã nằm trong máng cỏ, một người con của gia đình loài người, một người anh em, một người bạn, một người thầy. Thiên Chúa trở thành con người, để con người thấy được mình cao quý vô cùng, cao quý đến độ là anh em của Con Thiên Chúa.
Bằng cách nào có thể thấy được Thiên Chúa? Quả thật rất khó! Ông Philipphê đặt câu hỏi cho Thầy Giêsu: “Thưa Thầy, xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha.” Thầy Giêsu đáp lại: “Này anh Philipphê, Thầy ở với anh bấy lâu mà anh không thấy Thầy sao, vì ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha.” Thầy Giêsu cũng nói: “Không phải ai thưa Lạy Chúa Lạy Chúa, là được vào Nước Trời đâu, mà chỉ những ai thực hành ý muốn của Cha trên Trời mới được vào.”
Có một cách rất đơn giản mà rất khó thực hành. Đó là thử thay đổi vị thế và góc nhìn của chính mình. Rất khó! Ví như người chưa bao giờ đeo kính, mà giờ phải đeo, thì quả là khó thích ứng. Ví như người trước giờ đeo kính râm, mà giờ phải bỏ kính thì thật là lóa mắt. Ví như người thường nhìn đời bằng nửa con mắt, mà bây giờ nhìn bằng cả hai con mắt thì tự nhiên thấy cái gì cũng lệch lệch.
Ví như phải tả về màu sắc cho người mù, thì không biết đường nào mà tả. Ví như người mù từ bẩm sinh nhưng có khả năng đặc biệt trong cảm nhận âm thanh và tiếp xúc, mà phải tả về cảm nhận âm thanh và khả năng tiếp xúc của mình cho một người chẳng bao giờ để tâm để ý đến cảm nhận.
Có một cái gì đó thay đổi, tuy nhỏ bé, nhưng rất khó. Tôi vốn rất thích đi dự lễ từ thủa nhỏ. Có lẽ ý thích đó là do Chúa ban. Dù khi đi lễ, tôi có nói chuyện với bạn bè, có ngủ gật, cũng chẳng hiểu nhiều về những gì cha giảng lễ, có thể bị ông bà quản đánh và mắng vì nhiều tội, nhưng tôi vẫn thích đi lễ. Có một lời mời gọi nào đó, có một sức mạnh nào đó mà Chúa thì thầm với tôi.
Thế nhưng, khi làm lễ sinh, tôi thấy mình dự lễ thật chia trí, vì phải làm cái này, làm cái kia. Bình thường, tôi có thể lặng thinh, có thể ngồi yên, có thể cùng cộng đoàn tham dự thánh lễ. Nhưng bây giờ, làm lễ sinh, tôi phải nhớ nhiều nghi thức. Dần dần, tôi phải tìm thấy tâm tình dự lễ của một lễ sinh, để không mất đi lòng sốt sắng giống như khi ngồi dưới cùng mọi người.
Đến một thời, khi tham gia ca đoàn, tôi thấy cũng khó nữa. Vì trong lúc cộng đoàn lặng thinh, thì mình lại hát. Trong lúc mọi người có thể nâng tâm hồn lên với Chúa trong tâm tình cầu nguyện, thì mình lại phải nhớ là hát bài nào, trang bao nhiêu. Khi làm Thầy phụ trách, một lần nữa vị thế thay đổi, và tôi tiếp tục phải tìm thấy đâu là con đường của Chúa trong tâm tình thiêng liêng.
Tôi và bạn dễ nhầm lẫn, là khi thay đổi vị thế, mình dễ thay đổi luôn cả tâm tính. Thật dễ quên rằng, dù làm việc gì, dù làm ở chức vụ nào chăng nữa, thì vẫn có một cái nền căn bản là làm người. Con người không dễ để sống trước sau như một, nhưng Thiên Chúa thì một mực tín trung. Trong mọi hoàn cảnh vui buồn sướng khổ, Thầy Giêsu luôn sáng ngời chất người và chất Chúa.
Hài Nhi Giêsu thương mến! Ngài quyết định bước từ vị thế Thiên Chúa sang vị thế con người, còn con, con đang ở vị thế nào, và con muốn bước tới vị thế nào? Mục đích của Chúa là yêu mến, còn mục đích của con là gì?
Ngày xưa, bà Evà không biết rằng Chúa cho ông bà tất cả, mà bà chỉ biết rằng Chúa không cho ông bà ăn trái của một cây. Để rồi, bà chọn bước từ vườn địa đàng sang hoang mạc khô cằn. Với Mẹ Maria, Mẹ chỉ biết một điều là Mẹ rất hèn mọn và Thiên Chúa rất mực thành tín yêu thương. Để rồi, Mẹ chọn bước từ đời sống thường nhật để đi vào con đường của Thiên Chúa. Ba vua khôn ngoan lên đường tìm Chúa, các mục đồng đơn sơ lên đường tìm Chúa, còn con!
Tứ Quyết SJ
