Nhạc sỹ Vũ Thành An vốn nổi tiếng với một loạt những sáng tác “Không Tên”, một trong những bài để lại trong tôi bài học ý nghĩa nhất là Bài Không Tên Số 40, với những câu hát đầy triết lý của cuộc sống: “Có một lần mất mát mới thương người đơn độc. Có oằn mình đớn đau mới hiểu được tình yêu. Qua dầm dề mưa tuyết mới vui ngày nắng về. Có một đời khóc than mới hiểu đời đá vàng”. Trong tâm tình Mùa Chay, tôi được đánh động bởi lời tâm sự của nhạc sỹ với người bạn đời của mình về hoàn cảnh sáng tác những câu hát trên: “Để hoàn thành được bài hát này, anh đã qua nhiều mối tình đau, đã cảm nhận hết được những nỗi đau của một kiếp người! Anh còn hiểu thêm được trận đòn kinh khiếp mà Chúa Giêsu đã phải gánh chịu chỉ vì Yêu Thương loài người.”[1]
Khi mới nghe qua bài hát, tôi đã dừng lại bởi một chút sự cuốn hút lạ lùng nào đó từ thông điệp mà tác phẩm muốn gửi gắm. Tôi tin triết lý được rút ra từ bài hát, về những cái giá phải trả để có được “đời đá vàng”, gần lắm với cuộc sống thực của con người trong mọi hoàn cảnh sống, như chính tâm sự của nhạc sỹ về hoàn cảnh viết nên bài hát trong suốt 38 năm cuộc đời vậy[2]. Đồng cảm xúc, tôi cũng chiêm ngắm Tình Yêu trên chính Thập Giá Giê-su, và tự đặt ra cho mình câu hỏi về mầu nhiệm Tình Yêu ấy. Vì sao Con Thiên Chúa lại chọn cách: xuống thế làm người, chịu chết để cứu con người tội lỗi? Vì sao Chúa Cha không chọn một kế hoạch nào khác đơn giản hơn, êm ái hơn cho Con của Người? Chúa không trả lời tôi cách trực tiếp, nhưng nhờ những thầm thì của “Đời Đá Vàng”, tôi dần ngộ ra chút gì đó.
Thi thoảng tôi dễ nói lời đồng cảm với người khác trước những mất mát của họ, nhưng mấy khi tôi thực sự hiểu cảm giác mất mát ấy ra sao và lòng họ đang mong ước điều gì. Đúng là bản thân tôi cần phải can đảm đối diện, chấp nhận và vượt qua trước những thách đố kiếp người; nhờ đó mà tôi có thể thấu cảm, thông cảm với nỗi cô đơn, trống vắng, trơ trọi của tha nhân đồng loại. Có thể kinh nghiệm tôi từng có không giống kinh nghiệm của họ, nhưng chí ít tôi thấy mình dễ tâm sự, chia sẻ hơn vì tôi đã từng có cảm giác tương tự. Cũng vậy thôi, sẽ đâu hiểu được tình yêu nếu không đương đầu trước những thực tế của nó. Thực tế gì? Thực tế đó là những phản bội, giận hờn, đổ vỡ, tha thứ, cảm thông… nói chung là chuyện hợp tan của tình yêu, để ngang qua những thực tại xem ra khó chấp nhận ấy, người ta hiểu được ý nghĩa thực sự của tình yêu và dám trả bất kỳ giá nào để giữ gìn nó.
Đức Giê-su đã dệt nên “đời đá vàng” cho riêng mình bằng chính những gian nan, nghèo khó, đòn roi, phỉ báng, và tột cùng là cái chết đau thương trên Thập Giá. Cụ thể Giê-su đã làm gì? Cùng cha mẹ rong ruổi hết nơi này đến nơi khác ngay từ lúc mới sinh; đã nếm vị mặn của mồ hôi khi phải lao động vất vả mới có cái ăn; mồ côi cha từ sớm; giới hạn mình và chịu tác động trước những vấn đề phức tạp trong xã hội loài người; bị chống đối khi rao giảng Chân Lý; chịu sự cô đơn, hắt hủi từ người Do Thái và thậm chí từ những môn đệ thân tín; nhận án tử hình như những tên tội phạm mang mức án nặng nhất… Thoáng điểm qua để thấy Giê-su đã thấu hiểu và nếm trải những ngọt ngào cũng như đắng cay của cõi nhân sinh như thế nào. Nhờ thấu hiểu, mà Đức Giê-su đã chẳng tiếc gì khi thí cả mạng sống để mang lại ơn cứu độ, vì Người đã thấy hệ quả của tội lỗi và Người biết sự tự nguyện hy sinh của ngài – Ngôi Hai Thiên Chúa – quan trọng đến mức nào. Bài học lớn nhất mà tôi học được nơi con người Giê-su là chính sự can đảm đối diện với những thực tại của kiếp người, không né tránh cũng chẳng than van, dù thực tế đó có ra sao đi nữa. Quả thật, “đời đá vàng” mà Giê-su dệt nên từ 33 năm ở trần thế trở nên ý nghĩa và sinh ích biết bao cho nhân loại.
Nhân loại ngày hôm nay vẫn đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách đố của cuộc sống như: dịch bệnh, thiên tai, lũ lụt, đói kém, chiến tranh, bệnh tật… Chúng ta không ngừng đặt ra những câu hỏi: vì sao? như thế nào? ra sao?… Và câu trả lời cho những khúc mắc ấy, trong niềm tin vào Thiên Chúa, đều được giải thích ngang qua chính con người Đức Giê-su. Đại dịch Covid 19 đã và đang hoành hành khắp nơi, số ca nhiễm bệnh và số ca tử vong ngày càng tăng lên ở chỉ số không tưởng, thậm chí vượt mức kiểm soát của y tế và chính phủ các quốc gia. Trong những tình huống như thế, con người tìm đâu ra câu trả lời trước những thất vọng, hụt hẫng và mất mát của chính mình.
Riêng tôi, trong niềm tin vào Thiên Chúa, tôi tin không có bất cứ điều gì diễn ra trong cuộc sống này là vô nghĩa, vì thế biết đâu “đời đá vàng” của tôi đang được thêu dệt ngang qua chính đơn đại dịch khủng khiếp này. Đó có thể là lúc tôi được gọi ra khỏi cõi đời tạm này mà về với Chúa. Đây cũng có thể là thời khắc chỉnh đốn lại lối sống của mình, cụ thể qua Mùa Chay này. Đây cũng có thể là phút phản tỉnh lối sống và cách cư xử của chính tôi qua bao nhiêu năm sống nơi trần gian này. Tuy nhiên, để dệt nên một cuộc đời ý nghĩa, tôi phải can đảm kinh qua chính những kinh nghiệm của bản thân mình trong từng ngày sống, có thể là thành công nhưng cũng không loại trừ thất bại. Vậy nên, cố gắng để sống trọn vẹn những ngày ý nghĩa và hạnh phúc dẫu cho cuộc sống thuận lợi hay thách đố, vì tôi xác tín rằng nếu mình có ra đi trong chính ngày hôm nay, thì tôi cũng đã hoàn tất cuộc đời ý nghĩa của mình rồi.
Chúa Giê-su là mẫu gương cho mỗi người chúng ta về sự mạnh mẽ, can đảm và hạnh phúc với cuộc đời mình đang có. Khổng Tử đã từng nói rằng: “Khi ta sinh ra, mọi người cười còn ta thì khóc. Hãy sống sao cho khi ta chết đi rồi, mọi người khóc còn ta thì cười.” Vâng! Chúng ta sẽ mỉm cười hạnh phúc khi nhắm mắt xuôi tay khi đã dệt xong đời mình trước muôn vàn cảnh huống, vì: “Có một đời khóc than mới hiểu đời đá vàng”.
Little Stream
[1] Trích thư nhạc sỹ gửi cho vợ mình, xem thêm tại: https://tuoitre.vn/doi-da-vang-1370431.htm
[2] Tác giả đã hoàn tất bài hát trong thời gian 38 năm.
