Từ ngàn xưa loài cá chúng tôi sống rất bình an hạnh phúc. Chúng tôi không chỉ gia tăng sinh nở mà còn siêng năng ăn uống để thân hình mập mạp. Chúng tôi may mắn vì luôn có được môi trường sống tốt để vui vầy bên con đàn cháu đống. Dĩ nhiên, chúng tôi cũng rất sẵn lòng vui vẻ dâng tặng thân mình cho loài người tùy nghi sử dụng. Loài cá chúng tôi luôn quan trọng trong mỗi bữa cơm của con người! Phần lớn ai cũng thích ăn cá vì thịt chúng tôi vừa thơm ngon vừa bổ rẻ.
Lúc đó, gia tộc loài cá chúng tôi nhiều vô kể. Con người không nỡ tàn sát con cháu chúng tôi. Họ chỉ dùng những con đã tuổi khôn lớn. Chúng tôi hạnh phúc vì thấy lúc nào sông biển ao hồ cũng đầy những cá. Chỉ vài thập niên trước đây thôi, tổ tiên chúng tôi sống vui hơn nhiều, vui vì thấy dòng họ mình mỗi ngày thêm đông khỏe nhờ một môi trường trong lành sạch sẽ. Chao ôi, tiếc là chúng tôi không được hưởng những điều tưởng chừng như tự nhiên ấy.
Thời gian gần đây, không hiểu vì đâu môi trường nước của chúng tôi trở nên ô nhiễm nặng nề. Chất độc vây quanh khiến chúng tôi lở loét bệnh tật. Hàng tấn cá chết phơi thây trên bãi biển, nơi ao hồ và tràn cả ra đường phố. Từng thớ thịt chúng tôi chứa nhiều chất độc mà con người chẳng dám ăn. Cái chết của chúng tôi cũng ảnh hưởng không ít đến đời sống của bà con ngư dân. Hôm trước vì cái chết của chúng tôi mà biết bao người chăm sóc cho chúng tôi đau khổ tột cùng. Cái chết bất ngờ của chúng tôi khiến họ thua lỗ nặng nề. Thử hỏi ai dám mua những con chết vì chất độc, ai dám ăn thịt cá chẳng mấy thơm ngon. Hơn nữa, vì xác cá trôi dạt bờ nên chẳng ai dám tắm biển, vì họ sợ cũng sẽ như chúng tôi: chết dần vì ô nhiễm nguồn nước.
Xin đừng vô tình trách sức đề kháng của chúng tôi quá yếu. Một môi trường hôi thối, với đầy dẫy chất độc vây quanh làm sao chúng tôi thở nổi. Loài cá chúng tôi không có sức mạnh để phản kháng mỗi khi mình bị xâm hại. Có chăng là những tiếng vọng thống thiết của hàng tỉ xác cá đã, đang và sẽ chết tất tưởi vì nạn ô nhiễm môi trường, do con người thiếu ý thức, hay do con người đã vội vàng vì cái lợi trước mắt của đồng tiền mà bỏ qua cái lâu dài. Không chỉ chúng tôi mà những loài thuỷ, hải sản khác cũng bị ảnh hưởng. Các lớp san hô bị đầu độc. Chất độc trong nước sẽ theo dòng hải lưu di chuyển đến nhiều nơi khác. Chúng có thể cũng sẽ đi vào trong nguồn nước sinh hoạt mà con người vẫn dùng. Các loài thực vậy và động vật sẽ bị tác động xấu và hệ sinh thái chắc chắn sẽ mất đi sự cân bằng.
“Xin cho chúng tôi nước sạch để chúng tôi sinh sống và tiếp tục phục vụ con người.” Chúng tôi tha thiết xin lại môi trường trong sạch, để chúng tôi được dâng tặng cho những bữa ăn của con người thêm phần bổ dưỡng. Xin thương chúng tôi, và cho chúng tôi một con đường để tồn tại. Xin xem chúng tôi là bạn thiết yếu trong mỗi bữa ăn của con người. Nếu thịt chúng tôi ngon sạch thì sức người cũng thêm phần cường tráng, nếu chúng tôi chết dần chết mòn thì con người cũng chẳng thể sống vui. Tạo Hoá đã cho phép chúng tôi hiện diện trên đời, thì xin đừng xoá sổ chúng tôi chỉ vì lòng ích kỷ, thiếu hiểu biết hay sự ngạo mạn của con người.
Thôi thì chuyện thương tâm đã xảy ra, chúng tôi chỉ mong con người suy xét lại, nhận ra lỗi lầm và nhanh có phương án tốt khắc phục để mau chóng trả lại cho chúng tôi nguồn nước sạch như thuở nào. Xin hãy bảo vệ chúng tôi! Đổi lại, chúng tôi sẽ dâng tặng những con cá thơm ngon, bổ sạch cho từng bữa cơm của con người.
Chúng tôi, những loài cá cần được xót thương!
Ký tên: Cá thu, cá tra, cá đuối…
Phạm Đình Ngọc SJ
