Archiv-Foto: Katharina Ebel (KNA)
PHỤC SINH SAU ĐẠI DỊCH CORONA
Oberammergau – Vở kịch Cuộc Thương Khó
Với hai năm trì hoãn vì Corona, Oberammergau đang chờ đợi sự bắt đầu của chương trình Cuộc Thương Khó của Chúa Giê-su.
Mặc dù chương trình đã được lập ra cách đây gần 400 năm, nhưng Cuộc Thương Khó này vẫn còn nóng bỏng hơn bao giờ hết. Cuộc chiến Ukraine cũng ảnh hưởng đến chương trình.
Bất cứ ai đi qua làng Oberammergau sẽ ngay lập tức nhận thấy người dân Oberammergau xem chương trình Cuộc Thương Khó của họ nghiêm túc như thế nào.
Một số người đàn ông để râu và tóc dài đặc trưng trên đường phố. Hình ảnh đó tương hợp với quy định về “Tóc và Râu” cấm các nam biểu diễn cạo râu và cắt tóc. Chỉ những người lính La Mã mới được phép cắt tóc ngắn và để cằm nhẵn. Để mọi thứ trông chân thực nhất có thể, tóc luôn dài ra khỏi tầm tay kể từ Thứ Tư Lễ Tro của năm trước Cuộc Thương Khó. Nhưng vì sự thay đổi của Corona, một số đã không đến tiệm làm tóc trong gần ba năm. Chương trình này là điều được “sùng bái” trong thị trấn và vì thế cần phải chuẩn bị cho tất cả mọi người trong các vai diễn hàng tháng trước buổi biểu diễn đầu tiên.
Chỉ những người sinh ra ở Oberammergau hoặc đã sống trong làng ít nhất 20 năm mới được phép diễn xuất- điều này được quy định bởi luật diễn xuất. Trong lịch sử gần 400 năm của cuộc Khổ nạn, nó đã thay đổi lặp đi lặp lại. Ví dụ, cho đến năm 1984, không có phụ nữ đã kết hôn và phụ nữ trên 35 tuổi được phép diễn xuất. Một sự ô nhục, vì thế mà một số phụ nữ từ Oberammergau và đấu tranh tại Tòa án Hiến pháp Bavaria cho quyền tham gia diễn xuất của họ. Những vở kịch Cuộc Thương Khó đơn giản là niềm đam mê của các người dân ở làng Oberammergau và họ chiến đấu để giành lấy một vai diễn trên sân khấu.
Cuộc Thương Khó nên phân cực nhiều hơn
Đạo diễn Christian Stückl, người cũng là giám đốc của Sân khấu điện ảnh Munich, đã đổi mới lại vở kịch Cuộc Thương Khó của mình. Trong 30 năm, người bản địa Oberammergau đã tổ chức chương trình có tiếng vang trên thế giới.
Đạo diễn Stückl đã có một bước đột phá trong chương trình năm nay, ông đã để cho những người không theo đạo Thiên Chúa Giáo và các thành viên của các cộng đồng tôn giáo khác được phép tham gia. Hàng trăm năm trước, chỉ có những người theo đạo Thiên chúa mới được phép làm điều này.
Lần này, đạo diễn đã giao một trong những vai chính được săn đón nhất, vai Giu-đa, cho một người Hồi giáo. Stückl thích phân cực và khiêu khích.
Khủng hoảng người tị nạn, Corona và chiến tranh Ukraine cũng ảnh hưởng trong chương trình. Thiết kế sân khấu và trang phục mang nhiều màu xám – điều này nhằm nhấn mạnh nhân loại đang sống trong sự ảnh hưởng của đại dịch và đang sống trong chiến tranh.
Stückl cũng đã điều chỉnh lại văn bản. Chúa Giêsu lớn tiếng hơn trong cuộc khổ nạn này và dường như tuyệt vọng hơn về tình trạng của thế giới hiện nay.
Sống vì Cuộc Thương Khó
Có khoảng 1800 người tham gia vào Cuộc Thương Khó này, bao gồm hàng trăm trẻ em cho các hoạt cảnh dân gian lớn. Với độ tuổi trung bình khoảng 30 tuổi, Cuộc Thương Khó lần này trẻ hơn bao giờ hết. Do bị hoãn hai năm, 300 người dân lẽ ra tham gia diễn xuất đã xin ngưng lại, hoặc đơn giản một số người đã chết. Tuy nhiên, gần một nửa số dân của làng tham gia.
Oberammergau sống vì Cuộc Thương Khó. Trước hết, họ muốn giữ lời thề trong làng mà tổ tiên đã thề hứa vào năm 1633, nghĩa là để bảo vệ làng của họ khỏi bệnh dịch họ thực hiện Cuộc Thương Khó. Nhưng đam mê là động cơ kinh tế cho hầu hết tất cả các công ty và là nguồn thu nhập chính của chính quyền ngoài nguồn tài trợ của nhà nước.
Oberammergau được tạo ra vì Cuộc Thương Khó.
Cả làng chỉnh trang cho lần này. Các khách sạn được nâng cấp giường mới, mặt tiền đang được sửa sang, các cửa hàng lưu niệm đang tích trữ hàng hóa. Đối với tất cả mọi người – dù là khách sạn, quán bar hay cửa hàng điêu khắc gỗ và tất nhiên là cả cộng đồng – đều phải kiếm được tiền trong thời gian này, để duy trì cuộc sống cho đến chương Cuộc Thương Khó tiếp theo.
Vào năm 2010 có gần nửa triệu khách trong thị trấn, để coi Cuộc Thương Khó. Theo Thị trưởng Andreas Rödl, khoảng 40 triệu euro đã kiếm được. ”
Những nơi khác có các tập đoàn lớn đóng thuế thương mại, chúng tôi chỉ có Cuộc Thương Khó “, thị trưởng nói.
Một phần ba tổng số khách đến từ Hoa Kỳ, Anh và Bắc Âu. Nhưng nhiều quốc gia khác cũng được đại diện đến coi.
Ngôi làng Oberammergau hiện lên như một bộ phim – được bao quanh bởi những ngọn núi, với những bức tranh được vẽ trên mặt tiền và trên tường phía ngoài của những ngôi nhà điển hình tại vùng Thượng Bavaria. Cũng có rất nhiều tác phẩm chạm khắc gỗ – chủ yếu từ Nam Tyrol – trên cửa sổ cửa hàng.
Cuộc Thương Khó và Corona
Đại dịch Corona làm lu mờ cuộc sống ở Oberammergau hơn những nơi khác. Trươsc khi đạo diễn Stückl kéo màn vào đóng màn sân khấu vào năm 2020, ông ta đã đẫm nước mắt vài ngày trước khi công chiếu và hoãn chương trình lại hai năm. Đó cũng là một cú sốc đối với nhiều người trong thị trấn.
Hàng ngàn vé coi Cuộc Thương Khó bị hoãn lại, các việc đặt phòng khách sạn và vé máy bay hay vé xe lửa đến tham dự Cuộc Thương Khó bị huỷ đi, những người biểu diễn rơi vào một loại chấn động và nhà hát Cuộc Thương Khó đột nhiên đi vào trạng thái ngủ đông.
Khi các con số về tỷ lệ mắc bệnh dịch Corona đạt giá trị kỷ lục mới, không ai thực sự tin vào một chương trình có thể thực hiện sớm trong năm nay. Nhưng với tính cách ngoan cường của người dân Oberammergau, chương trình đã được chuẩn bị để thực hiện.
Dù ở trong hay sau sân khấu, mọi người đều phải làm một testcorona trước khi vào Nhà hát Cuộc Thương Khó. Ngay cả khi các quy định của nhà nước đã được nới lỏng từ lâu.
Các cuộc diễn tập chỉ ở những nhóm nhỏ luôn rất nỗ lực và cuối cùng nó đã được đền đáp. Vì vậy, không có giới hạn nào trong Nhà hát Cuộc Thương Khó, tất cả 4400 chỗ ngồi đều có thể được sử dụng cho tất cả mọi người, và người coi không phải đeo khẩu trang hay phải làm test.
Walter Rutz, Giám đốc Điều hành của Cuộc Thương Khó, cho biết khoảng 2/3 số vé đã được bán và nhu cầu đặc biệt cao từ Đức. Nhiều người rõ ràng sẽ khao khát những sự kiện văn hóa như vậy sau khi Corona bị kiềm chế. Vé vẫn được bán ở tất cả các hạng giá từ 30 euro đến 180 euro. Vở kịch Cuộc Thương Khó ở Oberammergau sẽ được trình diễn từ ngày 14 tháng 5 đến ngày 2 tháng 10.
Trong khi mọi thứ diễn ra như bình thường đối với khán giả, mọi diễn viên phải tiếp tục tự làm test Corona để giảm thiểu sự lây lan. Một thuận lợi nữa là tất cả các vai chính đều có hai diễn viên. Cuộc Thương Khó có thể tiếp tục, ngay cả khi Chúa Giê-su bị nhiễm Corona.
Một ngôi làng đến với nhau
Người dân Oberammergau là một dân tộc ngoan cường…
Nhưng cứ mười năm rạp chương trình được thực hiện một lần và mọi người kéo nhau đi xem. Trẻ và già gặp gỡ nhau, bàn thảo và tạo ra một thứ gì đó độc đáo hết lần này đến lần khác. Dù là xây dựng sân khấu hay là làm mộc, dân làng đều giúp một tay, những người khác nghiên cứu văn bản cho vai trò diễn thuyết, những người khác tham gia vào dàn hợp xướng hoặc dàn nhạc.
Trong nửa năm, họ sẽ gần như ở bên nhau mỗi ngày, hơn 100 buổi biểu diễn đều có trong lịch trình. Đó là một khoảng thời gian căng thẳng nhưng tạo nên một mối quan hệ.
Hoạt động xã hội cũng không bao giờ bị sao nhãng. Và mặc dù câu chuyện về cuộc Khổ nạn đã có từ năm ngoái, nhưng nó lại khiến giới trẻ đặc biệt thích thú. David Bender lần đầu tiên có mặt tại Cuộc Thương Khó và ngay lập tức đóng vai chính, vai thiên thần, vai dẫn dắt Cuộc Thương Khó với tư cách là người dẫn chuyện.
Đối với thanh niên 19 tuổi, anh ta tham gia vào chương trình nhưng không phải là Đức Tin mà nhiều hơn về tinh thần gắn bó với nhau. Nhưng vai diễn đã định hình anh ngày một nhiều hơn. Ví dụ, anh ấy nói rằng nếu có nhiều người tìm hiểu và sống được một chút gì tốt lành của Chúa Giê-su, thế giới sẽ trở nên tốt đẹp hơn.
Người dân Oberammergau có thể không phải là những người sùng đạo hơn người khác, nhưng Cuộc Thương Khó của họ đã cho họ một nền tảng sống, nhờ đó chấm dứt nhiều tranh chấp trong làng.
Von Martin Breitkopf, BR
Phỏng dịch: Ngọc Thế SJ.
https://www.tagesschau.de/inland/mittendrin-passionsspiele-oberammergau-101.html