Kính gởi anh em linh mục,
các nam nữ tu sĩ, chủng sinh,
và toàn thể anh chị em giáo dân.
1. Chúng ta bước vào tháng Mân Côi, rất quan trọng đối lòng đạo đức bình dân trong Giáo hội Chúa Kitô tại Việt Nam. Tôi muốn nhân cơ hội này ngỏ lời với anh chị em về ý nghĩa sâu xa và đặc tính thực tế của việc lần hạt Mân Côi. Với ước mong từ nay về sau, anh chị sẽ thực hành tốt hơn việc đạo đức được ưa chuộng và rất hữu ích cho đời sống đạo của chúng ta.
Tất cả chúng ta đều là những tín hữu Kitô, những người tin vào Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Niềm tin ấy là một hồng ân, không phải ai cũng có, mà chỉ những người được Chúa ban cho và mở lòng đón nhận. Là một hồng ân rất lớn, mang lại niềm vui và hạnh phúc cho chúng ta, như lời sứ thần Gabriel chào Đức Mẹ: “Mừng vui lên hỡi đấng đầy ân sủng!” (Lc 1,28). Hay lời của bà Elisabeth nói với Mẹ: “Em thật có phúc vì đã tin rằng Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với em” (Lc 1,45).
Đức tin ấy được ban cho ta nhờ Chúa Thánh Thần, vì chính Thánh Thần khơi dậy đức tin nơi chúng ta như lời thư 1 Côrintô: “Không ai có thế nói Đức Giêsu là Chúa, nếu người ấy không ở trong Thần Khí” (lCr 12,3). Chúa Thánh Thần không chỉ khơi dậy đức tin nơi chúng ta một lần duy nhất, rồi bỏ đó, nhưng Ngài không ngừng khơi dậy và nuôi dưỡng đức tin của chúng ta bằng nhiều cách thức khác nhau.
2. Một trong những cách mà Ngài ưa thích là tràng hạt mân côi của Mẹ Maria, vì đó là cách mà người tín hữu dễ thực hành để cộng tác với ơn Chúa. Nhờ cách này mà những mầu nhiệm chính trong Đạo của Chúa Giêsu được khơi dậy trong lòng chúng ta để chúng ta tin, những nét chính yếu của cuộc đời và con người Chúa Giêsu được giới thiệu để chúng ta chiêm ngắm cùng với Mẹ Maria. Nhờ tràng hạt mân côi, đức tin không những được khơi dậy, mà còn ‘được củng cố’ vững bền nơi tâm hồn chúng ta. Các mầu nhiệm đức tin được tuần tự nhắc lại ở mỗi đầu chục kinh kính mừng, sẽ thấm dần vào tâm hồn nhờ các kinh kính mừng như những nốt nhạc đệm linh thiêng đưa các mầu nhiệm của Chúa Giêsu vào trong tâm trí chúng ta.
Các mầu nhiệm ấy là Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô được thu gọn, là nội dung tóm tắt của Lời Chúa, có kèm theo ánh sáng và sức mạnh của tác giả là Chúa Thánh Thần, sẽ nuôi dưỡng đức tin của chúng ta cách tốt đẹp và sâu xa nhất. Sau khi đã hướng chúng ta đến chiêm ngắm mầu nhiệm, Giáo hội còn dạy cách thực hành đức tin, gợi ý cho chúng ta cầu xin những điều hết sức đơn sơ nhưng cơ bản, như “xin ơn khiêm nhường, yêu người, khó nghèo”. Cuối cùng chúng ta cũng đươc Chúa Thánh Thần thúc giục truyền bá đức tin, cùng với Mẹ Maria và các Kitô hữu khác, loan báo Tin Mừng cứu độ của Chúa Giêsu Kitô cho mọi người.
3. Tràng hạt mân côi của Mẹ Maria không những là trường học đức tin, mà còn là trường học lòng mến. Mặc dù bên ngoài có vẻ như hướng về Mẹ Maria, thực sự việc lần hạt mân côi hướng lòng chúng ta đến với Chúa Giêsu qua Mẹ Maria. Cùng với Mẹ Maria, chúng ta dâng trái tim và lòng trí chúng ta cho Chúa Giêsu, ước ao chiêm ngắm và kết hợp với Người. Kinh nghiệm cho ta thấy rằng vừa cầm xâu chuỗi và bắt đầu lần hạt, ta đã được “thêm lòng yêu mến Chúa” rồi. Cầm tràng hạt mà lòng ta nghĩ tới Chúa và gắn bó với Chúa, thì đã đạt mục tiêu của đời sống Kitô hữu. Có gì tuyệt diệu bằng!
Chúng ta nên biết rằng giới răn thứ nhất “yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực, hết trí khôn” (Mt 22,37) là điều quan trọng nhất trong Kitô giáo và cũng là điều khó nhất. Mẹ Maria là người đã đạt đến tuyệt đỉnh của tình yêu sẽ giúp ta, chỉ cách cho ta. Có ai yêu mến Chúa bằng Mẹ Maria? Lòng mến Chúa của chúng ta làm cho Đức Mẹ vui sướng. Mẹ cầu xin cùng Chúa Thánh Thần cho ta. Và chỉ có Chúa Thánh Thần, Đấng vừa là Tình yêu của Thiên Chúa, vừa là ‘ơn thông hiệp’, mới có thể gắn bó chúng ta với Chúa Giêsu, để chúng ta cùng với Chúa Giêsu gắn bó với Chúa Cha trên trời.
Tràng hạt mân côi còn là trường học đức ái dành cho tha nhân. Chính tràng hạt mân côi sẽ giúp chúng ta noi gương bác ái của Chúa Giêsu và Mẹ Maria, giúp ta đạt ước nguyện sâu xa của Kitô hữu biểu lộ trong kinh hoà bình của thánh Phanxicô: đem yêu thương vào nơi oán thù, đem thứ tha vào nơi lăng nhục, đem an hoà vào nơi tranh chấp, đem chân lý vào chốn lỗi lầm.
4. Lần hạt mân côi đều đặn cũng là một cách nuôi dưỡng niềm hy vọng Kitô giáo. Chúng ta tập trông cậy vào Chúa, tập tin tưởng vào Chúa nhờ thường xuyên tiếp xúc với Chúa. Tràng hạt mân côi của Mẹ Maria sẽ giúp chúng ta kiên trì, và như lời Chúa nói, “ai kiên nhẫn đến cùng sẽ được cứu rỗi”, được giải thoát khỏi ách nô lệ ma quỷ, thế gian và xác thịt, đạt tới sự sống viên mãn đời đời trong Ba Ngôi Thiên Chúa.
Cầm tràng hạt mà lòng hướng về Mẹ Maria, tâm hồn của chúng ta sẽ được bình an, vì Mẹ là ‘Nữ Vương ban sự bình an’, Mẹ sẽ giúp cho chúng ta phó thác mọi sự vào trong tay Thiên Chúa là Đấng giàu lòng thương xót. Kinh mân côi vừa là kinh nguyện của người nhỏ bé, hèn mọn, yếu đuối nhất, vừa là kinh nguyện của tâm hồn chiêm niệm sâu xa nhất.
5. Anh chị em thân mến, tôi được Tòa Thánh mời sang Rôma để tham dự Thượng Hội Đồng ngoại thường của các Giám mục thế giới về Đời sống gia đình đang gặp nhiều thử thách nghiêm trọng. Thượng Hội Đồng cần lời cầu nguyện của anh chị em. Đức Thánh Cha và các Giám mục chúng tôi cần lời cầu nguyện của anh chị em. Khi lần hạt mân côi, anh chị em hãy thương cầu nguyện cho tôi, người mục tử còn rất nhiều thiếu sót của anh chị em.
Kính chào anh chị em.
Toà Tổng Giám mục Sài Gòn, Chúa nhật XXVI Thường Niên, ngày 28.09.2014
+ Phaolô Bùi Văn Đọc
Tổng Giám Mục