Hoàng Sóc Sơn, SJ.
Chương VIII: NHỮNG NGƯỜI BẠN TRONG CHÚA
Thánh I-nhã đến Paris ngày thứ hai 2.2.1528, nhằm lễ Đức Mẹ dâng Chúa Giêsu trong đền thờ.
Ngài rời Salamanca khoảng giữa tháng 9.1527. Thay vì đường gần hơn là về quê rồi sang Pháp, ngài chọn đường xa hơn: đến Barcelona rồi đi Pháp. Có lẽ một phần vì ngài muốn tránh gặp người quen, một phần khác ngài muốn xin các ân nhân ở Barcelona giúp đỡ để có thể yên tâm học hành. Hẳn là khi một mình đi bộ trên quãng đường hơn 700 km, ngài suy nghĩ và cầu nguyện về quá khứ và tương lai. Một vài quyết định quan trọng: ở Paris, chẳng những ngài sẽ không làm việc tông đồ mà cũng sẽ không đi ăn xin nữa, để dành trọn thời giờ và tâm trí cho việc học. Chắc chắn là ngài rút kinh nghiệm từ 3 năm vừa học vừa ăn xin vừa làm việc tông đồ ở Tây Ban Nha khiến kết quả không đi đến đâu. Đến Barcelona vào khoảng đầu tháng 10, ngài ở lại chừng 3 tháng vừa để nghỉ ngơi, vừa để xin các ân nhân giúp đỡ tiền ăn học.
Ở Salamanca cũng như ở Barcelona, mọi người đều can ngăn thánh I-nhã đi Paris.
Nhiều người nổi tiếng đã hết sức năn nỉ kẻ ấy đừng đi, nhưng không sao thuyết phục được. Chưa đầy 15 hay 20 ngày sau khi được thả, kẻ ấy một mình ra đi, mang theo mấy quyển sách trên một con lừa nhỏ. Đến Barcelona, kẻ ấy được mọi người từng quen biết cố can ngăn đừng sang Pháp, vì chiến sự dữ dội đang diễn ra ở đó. Họ nêu lên những thí dụ rất rõ ràng, cả đến cho rằng người Tây Ban Nha bị xiên để nướng. Nhưng kẻ ấy không hề mảy may sợ sệt.[1]
Chiến tranh thực ra chưa tái phát giữa hoàng đế Karl V và vua FranÇois I của Pháp, nhưng tình hình đã trở nên căng thẳng. Năm 1525, vua FranÇois I, liên minh với Tòa Thánh, đem quân sang Ý tấn công Pavia, nhưng thất bại và chính nhà vua bị bắt làm tù binh và đưa về Tây Ban Nha. Năm 1526, Pháp phải ký hiệp ước Madrid: chẳng những phải trả tiền chuộc, Pháp còn phải nhìn nhận quyền của hoàng đế Karl V ở Flandres (Bỉ và Hà Lan) và Ý, nhường miền Bourgogne của Pháp cho hoàng đế… Nhưng chẳng bao lâu sau khi về nước năm 1527, vua FranÇois không tôn trọng hiệp ước: giữ lại miền Bourgogne và đưa quân đội vào Ý. Kết quả tạm thời: năm 1529, Karl V trả lại Pháp miền Bourgogne và François rút quân khỏi Ý. Nhưng tranh chấp giữa hai kẻ thù không đội trời chung ấy chưa chấm dứt. Người ta gọi đó là những năm Châu Âu hòa hoãn: Karl V cũng như Francois I mỗi bên đều có những vấn đề nội bộ cần giải quyết, đặc biệt liên hệ đến cuộc Cải Cách Tin Lành.
Thánh I-nhã hình dung những năm tháng ở Paris thế nào? Trong thư gởi bà Inés Pascual ngày 3.3.1528, ngài viết : “Nhờ thời tiết tốt và sức khỏe hoàn hảo, nhờ ân huệ và lòng nhân từ của Thiên Chúa, tôi đến thành phố Paris này ngày 2 tháng 2, để tiếp tục việc học cho tới khi Chúa truyền lệnh khác”[2]. Chúng ta cũng có thể ghi nhận hai điều nơi thánh I-nhã khi đến Paris : trước là học, sau là chờ “lệnh” của Chúa. Ngài sẽ đạt được cả hai.
