Ngày nay, do nhiều tổ chức học thuật thiếu đi sự quy chiếu về luật tự nhiên, những phàn nàn chính yếu đến từ việc thực hành thái quá chuyện ly dị, sống thử, ngừa thai, các thủ tục sinh sản nhân tạo và kết hôn đồng giới. Những phàn nàn khác chống lại luật tự nhiên đến từ những vùng nghèo nhất và những vùng ít bị ảnh hưởng bởi tư tưởng Tây phương – đặc biệt là các quốc gia Phi Châu – vốn có nhiều hiện tượng gia trưởng, đa thê, tảo hôn, ly dị vì vô sinh hay không có con trai cũng như loạn luân hay những hành vi lạ thường khác.
Hầu như tất cả các câu trả lời cũng như những quan sát đều liên hệ tới một sự gia tăng con số các trường hợp gia đình “pha trộn”, đặc biệt bởi vì có sự hiện diện của con cái nhiều cặp khác nhau. Xã hội Tây phương ngày nay đang chứng kiến nhiều trường hợp trong đó con cái, ngoài việc sống với bố mẹ đã ly dị hoặc chia tay, có thể hoặc không thể tái hôn, sống với ông bà cùng một hoàn cảnh như vậy. Hơn nữa, cách riêng là ở Châu Âu và Nam Mỹ (cũng như ở một số nước Nam Á), những trường hợp các cặp hay những người độc thân, những người thiếu tâm thức mở ra với cuộc sống, đang gia tăng; cảnh gia đình thiếu vợ hoặc chồng cũng gia tăng. Nơi các châu lục này, người ta cũng thấy có một sự gia tăng đáng buồn về độ tuổi mà mọi người quyết định kết hôn. Nhiều khi, đặc biệt là ở Bắc Âu và Nam Mỹ, con cái bị xem là một rào cản cho sự hưng thịnh của cá nhân và các cặp vợ chồng.
Một vài trả lời, đặc biệt là ở các lãnh thổ ở Châu Á, nói đến một sự sẵn lòng, trên cấp độ công dân, để nhận ra điều gọi là sự kết hiệp “đa nhân vị” giữa các cá nhân thuộc nhiều xu hướng tính dục và căn tính tính dục khác nhau, chỉ đơn giản dựa trên những nhu cầu cá nhân và những điều cần thiết chủ quan riêng tư của mình. Nói tóm lại, khuynh hướng này quy quyền tuyệt đối vào tự do cá nhân mà không có bất cứ thỏa hiệp nào: người ta được “hình thành” chỉ trên nền tảng những khao khát riêng của mình mà thôi. Cái mà ngày càng được đánh giá là “tự nhiên” chỉ là một sự quy chiếu về cái tôi càng nhiều, khi nó thỏa đáp những khao khát và mong chờ của họ. Tình cảnh này bị ảnh hưởng nhiều bởi phương tiện truyền thông, và bằng lối sống của những người trong làng thể thao và giải trí. Những phương diện này đang có những ảnh hưởng thậm chí nơi các quốc gia có nền văn hóa gia đình truyền thống, vốn cho đến nay, dường như đang phải cố gắng chống cự lại về chuyện này (Châu Phi, Trung Đông và Nam Trung Á).
Xưa đến nay, ngôn ngữ được sử dụng để giải thích từ “luật tự nhiên” luôn phải được cải thiện để những giá trị của Tin Mừng có thể được thông truyền cho con người ngày nay trong một cách thức dễ hiểu hơn. Cụ thể, có rất nhiều câu trả lời và thậm chí là cả một phần lớn những quan sát đòi hỏi rằng cần phải nhấn mạnh hơn nữa về vai trò của Lời Chúa như là một công cụ ưu tiên trong quan niệm về đời sống hôn nhân và gia đình, và đề xuất một sự quy chiếu lớn hơn tới Kinh Thánh, ngôn ngữ và những trình thuật trong Kinh Thánh. Những người trả lời đã đề nghị mang vấn đề này vào thảo luận chung với nhau và phát triển ý tưởng về soi sáng kinh thánh và “trật tự tạo dựng”, vốn cho phép đọc lại khái niệm luật tự nhiên một cách ý nghĩa hơn trong thế giới ngày nay (cf. ý tưởng luật được viết trong tâm khảm con người ở Rm 1:19-21; 2,14-15). Hơn nữa, đề nghị này nại vào việc sử dụng ngôn ngữ mà mọi người đều có thể hiểu được, chẳng hạn, ngôn ngữ biểu tượng mà phụng vụ sử dụng. Cũng có đề nghị làm sao để người trẻ được dấn thân trực tiếp vào những vấn đề này.
(Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới, The Pastoral Challenges of the Family in the Context of Evangelization (Instrumentum Laboris), Bản dịch Việt ngữ của Lê Hoàng Nam, SJ, số 27-30)
Cầu nguyện
Lạy Cha, chúng con đang gặp phải nhiều khó khăn và thách đố trong đời sống gia đình. Nhiều nơi, nhiều gia đình không còn là tổ ấm yêu thương nữa. Xin Cha dủ lòng thương xót chúng con, và ban cho chúng con ơn hoán cải, và trở về cùng Chúa, Đấng đã dựng nên chúng con theo hình ảnh Chúa, và đã ban lề luật của Ngài cho chúng con để nhờ sống theo sự hướng dẫn của Ngài chúng con được hạnh phúc. Amen.
Câu hỏi phản tỉnh
1. Nhiều gia đình đổ vỡ hoặc không còn là tổ ấm yêu thương nữa. Theo bạn, đâu là nguyên nhân?
2. Bạn và gia đình có tin tưởng và chọn Chúa cũng như giới luật của Ngài làm nguyên lý và nền tảng để xây dựng hạnh phúc gia đình không? Bạn kinh nghiệm thế nào về hiệu quả từ việc chọn hay không chọn sống theo nguyên tắc căn bản này?
(Truyền thông Dòng Tên)
