Giáo Hội Công Giáo được mời gọi trở nên khí cụ của sự hiệp thông với Thiên Chúa và sự hiệp nhất giữa tất cả mọi người, nhưng điều này cần có ân sủng và cần “học cách ‘mang lấy’ thực tại cách nhẹ nhàng, rộng lượng, can đảm và đầy tình thương vì hòa bình và ơn cứu độ của toàn thế giới,” một thần học gia nói với Thượng Hội Đồng Giám Mục đang nhóm họp tại Roma.
Bà Anna Rowlands, giáo sư về tư duy xã hội và thực hành Công giáo tại Đại học Durham ở Anh đã đặt câu hỏi: “Liệu chúng ta có thể có can đảm để đối diện với hiện thực như nó là không? Hiệp thông là vẻ đẹp của sự đa dạng trong thống nhất. Trong thế giới hiện đại đang có khuynh hướng vừa đồng nhất vừa chia rẽ, thì hiệp thông chính là sự diễn đạt của cái đẹp, một sự hòa hợp giữa sự thống nhất và đa dạng.”
Các tham dự viên của Thượng hội đồng bắt đầu làm việc với phần thứ hai của Tài Liệu Làm Việc. Trong ngày 9 tháng 10, các cuộc thảo luận xoay quanh việc thúc đẩy sự hiệp thông với Thiên Chúa và với người khác. Đây là những điều đã được đề cập trước đó trong các suy tư của giáo sư Rowlands và cha Timothy Radcliffe, nhà thần học và cựu bề trên của dòng Đa Minh.
Dù vẫn ngồi bàn tròn theo từng ngôn ngữ, nhưng nhiều người trong số 364 thành viên Thượng Hội Đồng được sắp xếp ngồi ở các bàn khác không giống như tuần trước. Các nhóm mới này được hình thành dựa trên các chủ đề mà các thành viên mong muốn thảo luận. Những chủ đề bao gồm: việc thúc đẩy sự hiệp nhất thông qua những công việc bác ái và công bình; phong trào đại kết; việc chào đón những người cảm thấy mình bị gạt ra bên lề Giáo Hội, như các thành viên của cộng đồng LGBTQ; và việc coi trọng sự đa dạng của Giáo Hội về văn hóa, ngôn ngữ và sắc tộc.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã được dự đoán sẽ tham dự phiên họp buổi sáng. Nhưng theo ông Matteo Bruni, giám đốc Văn phòng báo chí Tòa Thành, có “những việc không lường trước” đã phát sinh. Mặc dù không nói rõ những nhiệm vụ đó là gì, ông Bruni cho biết Đức Thánh Cha Phanxicô không phải là một trong bốn thành viên Thượng hội đồng vắng mặt vào ngày đó vì được chẩn đoán mắc COVID.
Đức Hồng Y Jean-Claude Hollerich, SJ, phát ngôn viên chung của Thượng hội đồng đã giới thiệu đề tài thảo luận bằng cách lặp lại với các tham dự viên rằng: vấn đề quan trọng từ quá trình chuẩn bị hội đồng – bao gồm các buổi lắng nghe tại cấp giáo xứ, giáo phận, quốc gia và lục địa – là “làm thế nào để chúng ta có thể trở nên dấu chỉ và khí cụ của sự hiệp thông với Thiên Chúa và sự hiệp nhất của toàn thể nhân loại?”
Ngài nhấn mạnh rằng: “Thiên Chúa, Đấng là Cha, Con và Thánh Thần, là nền tảng của tất cả các mối hiệp thông. Thiên Chúa, Đấng là tình yêu, yêu thương mọi thụ tạo, từng sinh vật và từng người bằng cách thức rất đặt biệt. Tất cả chúng ta được mời gọi là một phần của giáo hội. Trong sự hiệp thông sâu xa với Thiên Chúa Cha qua Chúa Thánh Thần, Chúa Kitô đã mở rộng sự hiệp thông này đến tất cả những tội nhân. Chúng ta có sẵn sàng làm điều tương tự không? Chúng ta có sẵn sàng làm điều này với những nhóm người có thể làm chúng ta khó chịu bởi cách thức hiện hữu của họ có thể đe dọa đến căn tính của chúng ta không?”
Cha Radcliffe, OP nhắc nhở các tham dự viên rằng vấn đề về “đào tạo” rộng hơn và bao quát hơn sự huấn luyện hoặc giáo dục. Việc đào tạo đã được nêu lên nhiều lần trong cuộc thảo luận ở tuần đầu tiên của Thượng Hội Đồng nhằm thúc đẩy một Giáo Hội hiệp hành mà ở đó, mọi người cùng đồng hành, cùng lắng nghe và cùng chịu trách nhiệm cho sứ mạng.
Cha Radcliffe nói: “Một Giáo hội hiệp hành là nơi chúng ta được khuôn đúc cho một tình yêu không chiếm hữu: một tình yêu không trốn chạy người khác và cũng không chiếm đoạt họ; một tình yêu không lạm dụng và cũng không lạnh lùng. Nhưng thông thường, điều khiến tất cả chúng ta bị cô lập là việc để mình bị giam cầm trong những ham muốn nhỏ bé, những thỏa mãn nhỏ nhoi, như là tìm cách đánh bại đối thủ hay dành được địa vị và những danh hiệu danh giá. Trong giáo hội của chúng ta, có quá nhiều người cảm thấy mình bị loại trừ hoặc bị coi thường bởi chúng ta gán cho họ những nhãn mác như: người ly dị và tái hôn, người đồng tính, người đa thê, người tị nạn, người Châu Phi, người dòng Tên.” Và Vị tu sĩ dòng Đa-minh nói với sự hài hước rằng: “Hôm nọ, một người bạn nói với tôi: ‘Tôi ghét những nhãn mác. Tôi không chấp nhận việc người ta bị gói vào những chiếc hộp. Tôi không thể chịu đựng những người bảo thủ này’”.
Giáo sư Rowlands nói với các thành viên và tham dự viên của Thượng Hội Đồng rằng nơi Bí Tích Thánh Thể, các khía cạnh khác nhau của sự hiệp thông gặp nhau vì “đây là nơi mà sự hiệp thông của những người tin được tỏ lộ, nơi chúng ta nhận những món quà của Thiên Chúa dành cho dân Người. Bí tích này dạy chúng ta về sự hiệp thông ngang bằng chính việc nuôi dưỡng chúng ta.” (Americamagazine 09/10/2023)
Anthony Phi Lâm, SJ
