Sáng ngày 14.01.2020, Cha Vinh Sơn Phạm Văn Mầm, Giám Tỉnh Dòng Tên đã chủ sự thánh lễ trao Tác vụ Đọc sách cho 7 thầy thần sinh năm 1 và Tác vụ Giúp lễ cho 6 thầy thần sinh năm 2 của Dòng. Đồng tế với cha Giám Tỉnh Vinh Sơn, có cha Giuse Phạm Tuấn Nghĩa, Viện Trưởng Học viện Thánh Giuse Dòng Tên, cùng quý cha trong Ban huấn luyện của Học viện. Trong thánh lễ này, quý cha, thầy cũng nhắc lại lời khấn của mình.
Trong bài giảng, cha Giám Tỉnh Vinh Sơn chia sẻ rằng qua kinh nghiệm của bà Anna trong bài đọc 1 hôm nay (1Sm 1, 9-20), Thiên Chúa đã tỏ quyền năng của Ngài. Trong đó, Thiên Chúa đã thương dân Ngài và ban cho dân một vị ngôn sứ, Đấng sẽ làm chứng cho quyền năng Thiên Chúa và góp phần củng cố đức tin cho dân Chúa. Ngang qua công việc làm chứng của người ngôn sứ, Thiên Chúa tỏ lộ quyền năng của Ngài. Tuy nhiên, điều đó luôn đòi hỏi người ngôn sứ quảng đại dâng hiến chính mình, gắn kết thâm sâu với Thiên Chúa, như sẽ được thấy qua cuộc đời của tiên tri Samuen. Chỉ có như thế, người ngôn sứ mới nhận ra được ý định của Thiên Chúa và thực thi thánh ý trong đời sống của mình. Chính Đức Ki-tô, Ngôi Lời Thiên Chúa làm người, Đấng luôn kết hiệp với Chúa Cha và thi hành thánh ý Chúa Cha, cũng đã chứng tỏ điều đó trong bài Tin Mừng hôm nay (Mc 1, 21-28). Lời mời gọi sống kết hiệp thân tình với Thiên Chúa và sống chứng nhân Tin Mừng cũng dành cho mỗi người tín hữu hôm nay, cách riêng cho quý thầy lãnh nhận tác vụ Đọc sách và Giúp lễ hôm nay.
Sau bài giảng là nghi thức trao tác vụ Đọc sách và Giúp lễ. Vai trò và trách nhiệm của thừa tác viên Đọc sách và Giúp lễ được ghi nhận trong các văn kiện của Giáo hội như sau:
Giáo Hội thiết lập tác vụ Đọc sách để những người nhận tác vụ này phục vụ cộng đoàn trong nhiệm vụ đọc Lời Chúa và hướng dẫn cộng đoàn cầu nguyện. Thừa tác viên đọc sách có nhiệm vụ chính là đọc Lời Chúa, trừ bài Tin Mừng trong thánh lễ, đồng thời hướng dẫn cộng đoàn cầu nguyện khi không có mặt thừa tác viên có chức thánh. Khi cử hành thánh lễ, nếu không có phó tế, thừa tác viên đọc sách còn xướng các ý nguyện trong lời nguyện chung, hoặc đọc thánh vịnh đáp ca khi không có ca viên. Thừa tác viên đọc sách sẽ thi hành nhiệm vụ riêng của mình trong thánh lễ, cho dù có sự hiện diện của các thừa tác viên cấp trên trong thánh lễ (RM 99). Quy Chế Sách Lễ Rôma 2002 còn cho phép Thầy đọc sách sẽ mang Sách Tin Mừng khi đi rước đầu lễ nếu thày phó tế vắng mặt; khi đến cung thánh, thầy đặt Sách Tin Mừng lên bàn thờ (không hôn bàn thờ) rồi trở về chỗ của mình (RM 194-195).
Giáo Hội thiết lập tác vụ Giúp lễ để những người nhận tác vụ này phục vụ bàn thờ, giúp linh mục và phó tế khi cử hành phụng vụ. Công việc chính yếu của thừa tác viên giúp lễ là giúp lễ, chuẩn bị lễ vật trên bàn thờ và là thừa tác viên ngoại lệ trao Mình Thánh Chúa cho giáo dân (RM 98). Ngoài ra, Giáo Hội cũng dành một số công việc trong cử hành phụng vụ cho thừa tác viên giúp lễ: Chủ tọa buổi cử hành phụng vụ Lời Chúa khi vắng mặt thừa tác viên có chức thánh và cho giáo dân rước lễ (TT 17), thăm viếng và trao Mình Thánh Chúa cho bệnh nhân (TT 54), đặt Mình Thánh Chúa để giáo dân thờ lạy cách công khai, rồi cất nhưng không được phép ban phép lành với Mình Thánh Chúa (TT 91), mang thánh giá khi đi rước (RM 188). Nếu không có phó tế, thừa tác viên giúp lễ sẽ giúp chủ tế tiếp nhận lễ vật, dọn chén và bình thánh, đưa rượu nước và bình hương cho chủ tế (RM 190), giúp chủ tế trao Mình Thánh Chúa cho cộng đoàn, tráng chén và cất các bình thánh khi phó tế vắng mặt (RM 191-193).
Quý thầy nhận lãnh tác vụ Đọc sách gồm:
- Thầy Giuse Bùi Thế Dũng
- Thầy Giuse Nguyễn Văn Đức
- Thầy Antôn Nguyễn Quang Huy
- Thầy Đa Minh Hà Quốc Huy
- Thầy Giuse Đỗ Văn Liệu
- Thầy Giuse Ngô Văn Sơn
- Thầy Đa Minh Nguyễn Văn Thế
Đối với tác vụ Giúp lễ, quý thầy nhận lãnh tác vụ này bao gồm :
- Thầy Phêrô Nguyễn Phúc Hoàng Dũng
- Thầy Phaolô Nguyễn Hồng Như Khuê
- Thầy Đa Minh Lê Văn Luận
- Thầy Giuse Tuân Vũ Chí Thành
- Thầy Cornêliô Đinh Chí Thiện
- Thầy Phanxicô Xaviê Nguyễn Quang Tuấn
Tưởng cũng nên nhắc lại, trước Công Đồng Vaticanô II, Giáo Hội truyền các chức nhỏ (minor orders) sau khi một chủng sinh đã được cắt tóc (tonsure). Bốn chức nhỏ gồm chức mở cửa nhà thờ (Porter), trừ quỉ (exorcist), đọc sách (lector) và gíúp lễ (acolyte). Hai chức đọc sách và giúp lễ được coi là chức phụ phó tế (subdiaconate), tức là chức liền trước chức phó tế. Sau Công Đồng Vatican II, Đức Thánh Cha Phaolô VI vào ngày 15.08.1972 đã ban Tông Thư bãi bỏ việc cắt tóc (tonsure) và các chức nhỏ. Riêng hai chức đọc sách và giúp lễ được biến đổi thành tác vụ (ministerium=ministère=ministry) để phụ giúp trong phụng vụ thánh. Theo Giáo Luật, bất cứ người nào muốn lãnh nhận chức thánh phó tế, thì trước đó phải lãnh tác vụ Đọc sách và Giúp lễ; đồng thời họ phải thi hành tác vụ này trong một thời gian tương xứng (GL 1035).
Xin cộng đoàn cùng hiệp ý cầu nguyện cho các thầy trong ngày lãnh hai tác vụ “Đọc sách và Giúp lễ” để với ơn Chúa các thầy biết trung thành và quảng đại phục vụ Chúa và cộng đoàn qua hai tác vụ mà các thầy đã lãnh nhận.
Hv. Chí Thành, Sj
