Tại sao thánh I-nhã chọn Navarra?
Như vậy, thánh I-nhã vào giữa một nơi rất nhiều mâu thuẫn và tranh chấp cả chính trị cũng như quân sự. Chắc chắn ngài không hoàn toàn thụ động theo đề nghị của bà María de Velasco: hình như đó là một lựa chọn. Tại sao ngài không xin làm việc tại một dinh nào khác ở Castilla như một quan chức triều đình, như Alonso de Montalvo? Tại sao ngài không bỏ đường công danh để buôn bán và làm giàu? Và nói cho cùng, tại sao ngài không trở lại với ngành giáo sĩ? Hẳn là ngài đã suy nghĩ và tính toán cặn kẽ. “Cho đến năm 26 tuổi, kẻ ấy chỉ mải mê với những chuyện phù phiếm thế gian, đặc biệt là ham mê võ nghệ, với ước ao mãnh liệt và phù phiếm là được nổi tiếng” (Hk 1). Năm 26 tuổi theo ngài là năm nào? Phải chăng đó là năm 1517: sau khi ông Juan Velázquez de Cuellar chết, ngài đã bắt đầu hoán cải? Ricardo García-Villoslada cho rằng năm 1517 thánh I-nhã đã ý thức “những chuyện phù phiếm thế gian” và nghĩ đến một cuộc sống nghiêm túc hơn: thay vì theo đuổi công danh, ngài muốn đáp lại tiếng gọi của vua Ferdinand Công Giáo và Carlos I: xả thân cho cuộc chiến đấu mở rộng “Nước Chúa” theo kiểu Đạo Binh Thánh Giá trước kia. “Biến đổi từ một thị thần chạy theo những điều phù phiếm thành một chiến sĩ chín chắn với các lý tưởng Kitô giáo, đó là bước hoán cải đầu tiên của thánh I-nhã, chưa phải là một hoán cải tôn giáo đúng nghĩa… nhưng là một bước tiến lên, hay có lẽ đúng hơn là một bước nhảy quyết định…”[4]
Chúng ta có quyền nghĩ khác đi không? Chẳng hạn năm 1517, thánh I-nhã thấy con đường công danh qua ngả triều đình bỗng dưng bị đóng chặt, nên ngài tìm cách tìm công danh qua ngả khác.
