“Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết” (Ga 15,15)
Tình bạn không chỉ là khởi nguồn cho sự phát triển thiêng liêng mà còn của niềm vui và sự hài lòng, và do đó, việc kết thúc một tình bạn trong sự giận ghét có thể gây ra nhiều đau khổ và buồn bã. Những cuộc tranh luận, bất đồng hoặc hiểu lầm có thể khiến những mối quan hệ từng tốt đẹp và giàu sức sống phải tan vỡ.
Nếu điều này đã từng xảy ra với bạn, thì hãy can đảm lên; một số vị thánh cũng từng trải qua kinh nghiệm không hạnh phúc này. Ví dụ điển hình nhất về tình bạn tan vỡ có thể kể đến chính Chúa Giêsu, vì một trong những môn đệ đã phản bội Ngài.
Khi Giuđa Ítcariốt dẫn lính canh đền thờ vào Vườn Gethsemane để bắt Chúa Giêsu, Ngài gọi hắn là “bạn” (Mt 26:50), không phải theo cách mỉa mai hay châm chọc, mà là chân thành và yêu thương. Chúa sẵn lòng tha thứ cho Giuđa về việc hắn đã làm, nhưng Giuđa từ chối. Mối quan hệ đi đến một kết thúc bi thảm không phải vì Chúa Giêsu mong muốn như vậy, mà bởi vì Giuđa đã đầu hàng tuyệt vọng sau hành động phản bội của mình và tự treo cổ.
Tình bạn căng thẳng của các vị thánh
Nhiều trường hợp về tình bạn căng thẳng giữa các vị thánh đã được ghi nhận. Thánh Phaolô và thánh Banaba là những người bạn thân thiết. Trong thực tế, chính Banaba là người đã giới thiệu Phaolô với thánh Phêrô và các tông đồ khác.
Việc Banaba đón nhận Phaolô đã làm cho những Kitô hữu tiên khởi khác bỏ qua sự nghi ngờ đối với người từng bắt bớ Giáo hội này. Cả hai vị tông đồ được Chúa Thánh Thần chọn để đi truyền giáo cùng nhau. Banaba có người em họ trẻ tuổi là Máccô đi cùng. Tuy nhiên, trong hành trình đó, Máccô đã quay về vì một lý do nào đó không rõ (Cv 13:13). Điều này khiến Phaolô tức giận. Khi hai vị tông đồ chuẩn bị cho một hành trình truyền giáo khác, Banaba lại muốn mang theo Máccô, nhưng Phaolô nhớ lại sự không kiên định trước đó của người trẻ tuổi này nên không cho phép, và điều này dẫn đến sự rạn nứt tạm thời giữa Phaolô và Banaba.
Vào thế kỷ thứ tư, thánh Heliodorus gặp thánh Giêrônimô ở Ý, trở thành môn đệ và cuối cùng là bạn của vị học giả lỗi lạc này. Ngài thậm chí còn tài trợ cho thánh Giêrônimô trong việc dịch Kinh Thánh sang tiếng Latinh, ngôn ngữ phổ thông thời bấy giờ. Bản dịch này, theo yêu cầu của Giáo hoàng St. Damasus, được gọi là Vulgate. Khi thánh Giêrônimô và các môn đệ đến Đất Thánh, thánh Heliodorus cũng đi theo, mặc dù ngài từ chối tham gia vào cuộc sống ẩn dật trong sa mạc vì ngài cảm thấy Chúa không kêu gọi mình theo lối sống đó.
Thánh Giêrônimô nổi tiếng với tính khí nóng nảy, đã rất bực bội về điều này và đã viết một lá thư đầy phẫn nộ quở trách thánh Heliodorus. Sau đó, thánh Heliodorus trở lại Ý và được bổ nhiệm làm Giám mục của thị trấn nhỏ Altino. Ở đây, ngài vẫn thể hiện lòng khoan dung và độ lượng của mình bằng cách tiếp tục gửi hỗ trợ tài chính cho thánh Giêrônimô.
Đôi khi, sự khác biệt về tính cách có thể khiến tình bạn trở nên căng thẳng. Ví dụ điển hình về điều này liên quan đến hai vị thánh Basiliô và Grêgôriô thành Nazianzus của thế kỷ IV.
Basiliô là người hướng ngoại, dứt khoát và kiên định, trong khi đó Grêgôriô nhạy cảm, rụt rè và thích ẩn dật. Cả hai đều được thụ phong linh mục, Basiliô rất sẵn sàng, còn Grêgôriô thì rất miễn cưỡng, và cả hai đều về một tu viện để tu tập một thời gian. Vào năm 370, Basiliô được bổ nhiệm làm Giám mục Caesarea, và ngài đã chứng tỏ mình rất phù hợp với vai trò tích cực trong việc bảo vệ giáo lý của Giáo hội chống lại những lạc thuyết thời đó.
Đổi lại, hai năm sau, Basiliô đã bổ nhiệm “người bạn miễn cưỡng” của mình là Grêgôriô làm Giám mục Sasima. Tuy nhiên, thay vì đến Sasima ở, Grêgôriô vẫn ở lại Nazianzus để phụ giúp cha mình, lúc đó cũng đang là Giám mục ở đó (vào thời kỳ đầu của Giáo hội, giáo sĩ chưa bắt buộc phải độc thân). Điều này khiến Basiliô rất tức giận, có lẽ vì ngài đã quen với chuyện mọi việc phải theo ý mình trong những vấn đề như vậy. Tuy nhiên, cuối cùng, hai người bạn cũng đã làm hòa với nhau, và nếu sự hòa giải này không xảy ra trong cuộc sống trần thế của họ, thì chúng ta có thể chắc chắn rằng nó sẽ xảy ra trên Thiên Đàng.
Tình bạn là một quà tặng
Tình bạn là một quà tặng của Thiên Chúa. Quả vậy, theo thánh Aelred thành Rievaulx: “Thiên Chúa là tình bạn.” Đó là lý do tại sao Thánh Phanxicô de Sales có thể tự tin nói rằng: “Tình bạn trên thế giới này sẽ được nối lại, không bao giờ bị tan vỡ.” Suy nghĩ này có thể là một sự an ủi nếu bạn buồn bã vì sự tan vỡ của một tình bạn từng viên mãn. Bạn có thể yên tâm rằng trong vương quốc của Thiên Chúa, tất cả các mối quan hệ đổ vỡ sẽ được chữa lành và hoàn thiện. Nếu bạn không muốn tái lập mối quan hệ với ai đó, ngay cả trên Thiên Đàng, thì tốt hơn hết bạn nên bắt đầu cầu nguyện để thay đổi con tim, vì cách duy nhất để tránh biết và yêu thương ai đó trong cõi vĩnh hằng là một hoặc cả hai bạn đều ở ngoài Nước Trời.
Những người bạn thường giúp chúng ta phát triển lòng đạo hạnh, và chúng ta cũng nên làm điều tương tự cho họ. Giúp đỡ lẫn nhau để trưởng thành trong sự thánh thiện đôi khi có thể cần đến sự sửa dạy trong tình huynh đệ. Tuy nhiên, liên quan đến vấn đề này, Thánh Phanxicô Xaviê khuyên rằng: “Các bạn càng thân thiết, các bạn càng có thể nói thẳng thắn, nhưng nếu chỉ là quen biết xã giao thì từ từ rồi hãy quở trách.”
Sự quan tâm của chúng ta đến hạnh phúc thiêng liêng của bạn bè luôn đi kèm với sự rủi ro là họ sẽ bị xúc phạm hoặc buồn lòng vì chúng ta. Nhưng mọi tình bạn – ngay cả khi tan vỡ – đều có thể trở thành phúc lành khi bạn nhìn nhận từ góc độ của sự vĩnh hằng.
Suy tư thêm từ các vị thánh
“Khi tôi kiệt sức vì những bất ổn của thế giới, tôi hoàn toàn phó mình cho tình thương của những người đặc biệt gần gũi với tôi. Tôi biết rằng mình có thể hoàn toàn tin tưởng họ với những suy nghĩ và cân nhắc của mình, bởi vì họ có một tình yêu Kitô giáo nồng nàn và là những người bạn trung thành của tôi. Vì tôi không tin tưởng họ như tin tưởng một con người khác, mà là tin tưởng vào Thiên Chúa, Đấng ngự trong họ và khiến họ trở nên như hiện tại.” Thánh Augustinô
“Nếu một người phải chịu đựng sự lăng mạ, đánh đập và bỏ tù vì một trong những người bạn của mình, anh ta sẽ đau khổ biết bao khi biết rằng người bạn của mình không nhớ gì về điều đó và thậm chí không muốn nghe người ta nói về điều đó. Mặt khác, anh sẽ hài lòng biết bao khi biết rằng bạn anh ta luôn tha thiết nói về điều đó và thường cảm ơn anh về điều đó. Vì vậy, Chúa Giêsu Kitô rất hài lòng khi chúng ta nhớ lại với lòng biết ơn yêu thương vì những nỗi đau đớn, nỗi buồn và cái chết mà Ngài đã chịu vì chúng ta. Mỗi lần chúng ta bị một người bạn đối xử tệ bạc, chúng ta có thể tự hỏi mình đã đối xử với “Người Bạn” vĩ đại nhất như thế nào.” Thánh Alphonsus Liguori
Một số điều bạn có thể thử
Thánh Augustinô nói rằng vào những lúc chúng ta bị cái nghèo làm khổ cực, buồn bã vì tang chế, ốm đau hoặc dằn vặt bởi nỗi đau, hãy để những người bạn tốt đến thăm chúng ta. Họ nên là những người không chỉ có thể vui với niềm vui của ta mà còn có thể khóc với nỗi sầu của ta nữa. Hãy để họ là những người đưa ra lời khuyên hữu ích và giúp ta bày tỏ cảm xúc của mình trong cuộc trò chuyện.
Bạn nên cố gắng trở thành người bạn tốt như thánh Augustinô đã đề cập, ngay cả với những người bạn cũ, đặc biệt là khi họ gặp bất hạnh. Đây sẽ là dấu chỉ của lòng bác ái Kitô giáo chân chính nơi bạn, và trong trường hợp tình bạn rạn nứt, nó thậm chí có thể giúp hàn gắn lại.
Duy trì lòng bác ái với những người bạn cũ là điều quan trọng, ngay cả khi họ đối xử bất công với bạn. Thánh Thomas More, khi bị kết án tử hình vì từ chối chấp nhận cuộc hôn nhân không hợp lệ của Vua Henry VIII, đã nói với các thẩm phán của mình, một số người trong số họ vốn là bạn bè và đồng nghiệp của ngài rằng: “Giống như thánh Phaolô đã giữ áo cho những kẻ ném đá Stêphanô chết, giờ đây cả hai đều là bạn trên Thiên đàng và sẽ mãi mãi là bạn ở đó, thì tôi cũng thật sự tin tưởng và nguyện cầu hết lòng rằng, mặc dù hiện giờ trên trần gian, các ngài là những vị thẩm phán lên án tôi, nhưng sau này chúng ta vẫn có thể gặp nhau trên Thiên đàng trong sự cứu rỗi đời đời.”
Tác giả: Fr. Joseph M. Esper
Chuyển ngữ: Mai Ni
Nguồn: Catholic Exchange
