Các phản hồi từ những lục địa khác nhau cho thấy một điểm tương đồng lớn khi bàn đến chủ đề về việc chuẩn bị hôn nhân. Nhiều phản hồi nhắc đến các hoạt động đang trên đường tiến hành tốt đẹp, chẳng hạn những chương trình trong các giáo xứ, những hội nghị chuyên đề và những cuộc tĩnh tâm dành cho các đôi bạn. Để hỗ trợ cho các linh mục, các hoạt động nói trên thường được hướng dẫn bởi những cặp vợ chồng giàu kinh nghiệm trong các vấn đề gia đình. Những chương trình này có mục đích như sau: củng cố mối tương quan của đôi bạn và giúp họ cùng nhận thức rằng họ đang tiến vào hôn nhân bằng chọn lựa tự do của chính mình; khơi dậy ý thức về mối dây gắn kết người với người, mang tính dân sự và Kitô-giáo nơi sự cam kết của họ; tái giảng huấn cho đôi bạn giáo lý về các Bí Tích Khai Tâm Kitô-giáo với sự nhấn mạnh đặc biệt về mối liên hệ của các Bí Tích này đối với Bí Tích Hôn Nhân; và khích lệ đôi bạn tham gia vào đời sống của cộng đoàn giáo xứ cũng như đời sống xã hội.
Một vài phản hồi cho hay, trong nhiều trường hợp, các đôi nam nữ ít chú ý đến những chương trình tiền-hôn nhân. Vì lý do này, nhiều phương pháp khác nhau đang được chấp nhận và thực hiện trong việc dạy giáo lý, cụ thể, đưa ra hướng dẫn về chủ đề đối với những đối tượng sau: những bạn trẻ, thậm chí trước khi họ đính hôn; cha mẹ của những cặp đã kết hôn; những cặp vợ chồng; những người đã ly thân; và những người đang xin cho con cái họ được chịu Phép Rửa. Các chương trình cũng đang được hỗ trợ nhằm giúp người ta có nhận thức cao hơn về những văn kiện mục vụ của các giám mục và Huấn Quyền của Hội Thánh. Vài nước quan tâm đến những ngôi trường thực thụ và đúng đắn giúp chuấn bị cho đời sống hôn nhân, đặc biệt nhắm đến việc giáo dục và thăng tiến phụ nữ. Điều trái nghịch lại có thật trong những khu vực đã bị tục hoá mạnh mẽ, những nơi mà, trong những nền văn hoá nào đó, các đôi nam nữ ngày càng tự trở nên xa cách khỏi giáo huấn của Giáo Hội. Đặc biệt không phải lúc nào những khoá học dài hạn cũng được chào đón. Thường thì những khoá tiền-hôn nhân chỉ nhằm thông tin cho các đôi bạn đã đính hôn về những phương pháp điều hoà sinh sản tự nhiên, như chính “những cặp đôi từng trải trong việc sử dụng các phương pháp này” làm chứng.
Vài hội đồng giám mục bày tỏ mối bận tâm rằng các đôi bạn đã định sẵn ngày cưới thường chạy đến với Giáo Hội quá trễ, và luôn luôn đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt trong việc giải quyết tình huống của họ, chẳng hạn, trường hợp hôn nhân dị giáo (hôn nhân giữa một người đã chịu phép rửa tội với một người chưa chịu phép rửa tội) hay trường hợp của những người chỉ có một nền huấn luyện Kitô giáo sơ sài. Những hội đồng giám mục khác đặt vấn đề làm sao để những chương trình chuẩn bị cho Bí Tích Hôn Nhân vốn đã phát triển trong những thập kỷ gần đây, cùng với những nỗ lực lớn lao không ngừng, có thể biến một “khoá học” đơn giản thành một “chương trình” chi tiết hơn, trong đó có sự cộng tác của hàng giáo sĩ và các đôi vợ chồng nữa. Trong những năm gần đây, nội dung của những chương trình này đã thay đổi về căn bản từ việc chỉ đơn thuần là một sự chuẩn bị cho Bí Tích Hôn Nhân trở nên một lời tuyên xưng đức tin tiên phong và thực tế.
Nhiều sáng kiến đáng khen trong việc chuẩn bị cho hôn nhân đang diễn ra tại nhiều nơi khác nhau trên thế giới, bao gồm: những “cộng đoàn mới” nhằm xúc tiến các kỳ tĩnh tâm, những cuộc gặp gỡ mang tính cách cá nhân; những nhóm cầu nguyện, suy ngẫm và thảo luận; những cuộc hành hương; những lễ hội; và những cuộc họp quốc nội lẫn quốc tế bàn về vấn đề gia đình. Tuy nhiên, đôi khi những sáng kiến này được xem như một thứ bổn phận hơn là một cơ hội được đảm nhận cách tự do nhắm đến sự trưởng thành. Chắc hẳn, một thời khắc quan trọng khác trong việc chuẩn bị cho hôn nhân là cuộc gặp gỡ với cha xứ hay uỷ nhiệm viên của ngài, một điều cần thiết đối với tất cả những đôi bạn đã đính hôn. Các phản hồi cho hay, thường thì cuộc gặp gỡ này không được tận dụng thoả đáng như một cơ hội dành cho đôi bạn có thể bàn thảo chi tiết hơn về hôn nhân, nhưng thay vào đó chỉ đơn thuần là một thủ tục chiếu lệ.
Nhiều phản hồi viên cho hay những nỗ lực đang được thực hiện nhằm bổ sung những chủ đề mới cho các khoá hôn nhân đang diễn ra, chẳng hạn những kỹ năng truyền thông, những khía cạnh tình dục của đời sống vợ chồng và việc hoà giải những xung khắc. Ở vài nơi mà truyền thống văn hoá in đậm phần nào thành kiến giới tính, hẳn tồn tại một sự thiếu tôn trọng nào đó đối với phụ nữ, gây trở ngại cho sự trao đổi hỗ tương cần thiết trong đời sống vợ chồng giữa một người nam và một người nữ vốn ngang nhau về phẩm giá. Ở những nơi khác, chịu ảnh hưởng trong quá khứ bởi chế độ vô thần chi phối, và thậm chí, thường thiếu hụt một sự hiểu biết sơ đẳng về đức tin, những hình thức mới mẻ trong việc chuẩn bị cho những đôi bạn đã đính hôn được giới thiệu, chẳng hạn, những kỳ tĩnh tâm cuối tuần, những hoạt động nhóm nhỏ với chứng từ đến từ những cặp vợ chồng, những sự kiện kỷ niệm hay tôn vinh đời sống gia đình trong các giáo phận, những chặng đàng thánh giá và những cuộc tĩnh tâm cho toàn thể các gia đình.
Vài hồi đáp chỉ ra rằng trong một vài vùng miền đa tôn giáo và đa tín ngưỡng, có các yếu tố nào đó cần phải được xem xét thật kỹ lưỡng, chẳng hạn, số lượng đáng kể những cuộc hôn nhân liên phái (giữa một tín hữu Công giáo và một người ngoài Công giáo đã chịu phép rửa tội thành sự) và những cuộc hôn nhân hỗn hợp tôn giáo, cả hai đều đòi hỏi một sự chuẩn bị thích đáng bởi hàng giáo sỹ trong việc quan tâm đến những cặp nam nữ trong cuộc. Các giáo phận ở Đông Âu đang dò thử một cuộc đối thoại với Giáo Hội Chính Thống trong việc chuẩn bị cho các cuộc hôn nhân giữa các tín hữu khác đạo. Những sự kiện kỷ niệm hay tôn vinh đời sống gia đình cấp giáo phận với sự hiện diện của vị giám mục cùng những chứng từ đến từ những cặp vợ chồng đã có kinh nghiệm khá vững vàng trong đời sống đức tin thật là thú vị. Những ngày như thế có thể tạo ra một cơ hội cho các gia đình gặp gỡ lẫn nhau cũng như đối thoại với những cặp vợ chồng từng trải hơn, nhờ đó làm tăng thêm giá trị của những giải pháp hay sáng kiến dựa trên Kinh Thánh và những giờ cầu nguyện đối với những đôi bạn đã đính hôn. Những đôi vợ chồng già dặn và từng trải hơn sẽ giúp đỡ như kiểu “bố mẹ đỡ đầu” đối với những đôi bạn trẻ hơn vốn đang chuẩn bị cho hôn nhân.
(Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới, The Pastoral Challenges of the Family in the Context of Evangelization (Instrumentum Laboris), Bản dịch Việt ngữ của Nguyễn Anh Huy, SJ, số 51-56)
Cầu nguyện
Lạy Chúa, chúng con xin dâng lên Chúa việc chuẩn bị cho đời sống hôn nhân của tất cả các đôi bạn trên thế giới. Xin ban thêm cho các bạn tình yêu Chúa, và tình yêu dành cho nhau cũng như lòng can đảm, tinh thần trách nhiệm để họ cùng nhau xây dựng gia đình mình thật hạnh phúc trong và nhờ tình yêu Ngài. Amen.
Câu hỏi phản tỉnh
1. Bạn đang hướng đến đời sống hôn nhân gia đình. Bạn đang chuẩn bị gì cho đời sống tương lai của bạn, và gia đình nhỏ của bạn?
2. Đâu là những khó khăn bạn đang gặp phải trong việc chuẩn bị? Bạn mong chờ gì ở Giáo Hội để việc chuẩn bị của bạn được chu đáo, và tương lai đời sống hôn nhân của bạn được tốt đẹp hơn?
(Truyền thông Dòng Tên)
