Lm. Sean Salai, S.J.
William M. Watson, S.J. là giám đốc Viện Sacred Story ở Seattle , viện này là một sáng kiến hợp tác nhằm thúc đẩy nghiên cứu và lên các chương trình về Linh đạo I-nhã. Các cuốn sách của ông, từ giáo lý cho đến các hướng dẫn cầu nguyện đều tập trung vào việc Xét mình, gồm có: An Ignatian Examen for the Third Millennium (Câu chuyện thiêng liêng: Hồi tâm theo Thánh I-nhã cho Thiên Niên Kỷ Thứ Ba) và Inviting God Into Your Life: A Practical Guide to Prayer (Mời Chúa Vào Cuộc Sống Của Bạn: Hướng Dẫn Thực Tế Để Cầu Nguyện.) Gần đây tôi đã phỏng vấn Cha Watson qua email về sự giao thoa giữa Tự thuật và Linh đạo I-nhã.
Kể chuyện đóng vai trò gì trong đời sống thiêng liêng?
Quả thực, sẽ phải viết cả một cuốn sách dày cho câu hỏi này, nhưng hãy để tôi tập trung vào tầm quan trọng và sức mạnh của chỉ một câu truyện trong Cựu Ước và Tân Ước. Trong sách 2 Sa-mu-en, nhà tiên tri Na-than kể một câu chuyện với vua Đa-vít về người đàn ông giàu có đã ăn cắp, làm thịt con cừu non của người đàn ông nghèo, “con cừu quý như con gái” của ông ta, để chuẩn bị bữa tối cho vị khách của mình. Vua Đa-vít tức giận vì sự bất công đối với người đàn ông nghèo và tuyên án chết là một bản án xứng đáng cho tội ác đã gây ra. Câu chuyện đưa vua Đa-vít đối diện với tội lỗi của chính mình, khiến ông ta thấy và cảm nhận được mức nghiêm trọng của hành động của mình với Bát-Se-va chống lại U-ri-gia. Và trong Tin mừng theo Thánh Lu-ca chương 10, một nhà thông luật tự biện minh cho ý nghĩa của từ “người thân cận” được Chúa Giê-su sử dụng trong Điều răn quan trọng nhất (để trả lời câu hỏi của nhà thông luật về những gì cần thiết để có được sự sống đời đời). Câu chuyện của Chúa Giê-su về người Sa-ma-ri tốt lành không chỉ giúp vị luật sĩ trả lời câu hỏi của chính ông, mà còn buộc ông phải thừa nhận rằng phải yêu mến tất cả mọi người, không chỉ những người trong nhóm có quan hệ với mình. Sức mạnh của câu chuyện độc đáo trong cách nó mở tâm trí và tâm hồn để nhận ra sự thật.
William Watson, S.J., Discusses the intersection of personal narrative and Ignatian spirituality (Những bàn luận về sự giao thoa giữa Tự thuật và Linh đạo I-nhã.)
Những hiểu biết sâu xa về mặt tâm lý nào Cha tìm thấy trong Linh đạo I-nhã?
Tôi muốn khẳng định rằng Thánh I-nhã có thể được coi là người thực hành đầu tiên của liệu pháp nhận thức hành vi. Tại sao tôi nói vậy? Trong C.B.T., các quá trình suy nghĩ gây tổn hại được đặt làm mục tiêu và thách thức với một câu chuyện mới để giúp làm giảm bớt các kiểu cảm xúc và hành vi gây ra trầm cảm và các dạng bệnh tâm thần khác. Bây giờ nhớ lại trong cuốn Tự thuật kể rằng cuộc khủng hoảng hậu hoán cải đầu tiên của Thánh I-nhã khi ngài đang hướng đến Montserrat có các yếu tố thiêng liêng, tâm lý và thể lý, và ngài giải quyết nó bằng phương pháp như C.B.T. Tóm lại, đây là bối cảnh của cuộc khủng hoảng và cách giải quyết của ngài.
Khi đang chiêm niệm về đời sống tiết độ và khổ hạnh để vượt qua ma trận thiêng liêng và tâm lý dữ dội của sự kiêu hãnh, những đam mê và nghiện ngập tội lỗi điển hình trong 30 năm đầu tiên của mình, Thánh I-nhã đã bị tê liệt bởi nỗi sợ hãi. Dưới ánh sáng của một quá khứ đầy vấn đề và một đức tin mong manh đang trưởng thành, Thánh I-nhã bị cám dỗ bởi “một ý nghĩ cản trở gây khó chịu cho Ngài, nó chỉ ra sự khó khăn trong cuộc sống mà Ngài đang tiến bước.”
Thánh I-nhã có thể được coi là người thực hành đầu tiên của liệu pháp nhận thức hành vi.
Thánh I-nhã nghe thấy “tiếng nói của kẻ thù” đang chế nhạo Ngài, gây ra sự sợ hãi và khiếp sợ với suy nghĩ đau khổ vì “bảy mươi năm” không có những thú vui bất chính và nghiện ngập trong những năm đầu đời của mình. Ngài dứt khoát đối mặt với ý nghĩ và mối đe dọa đeo bám của kẻ thù: “Ô, đồ khốn kiếp! Chính mày, mày có thể hứa cho tao sống thêm được một giờ nữa không?” Bằng cách sử dụng một cách tiếp cận nhận thức, Thánh I-nhã đã thách thức những suy nghĩ quấy rầy và vượt qua sự cám dỗ. Ngài tuyên bố “sự thật” rằng những lời cám dỗ là những ảo ảnh chỉ hứa hẹn sự sống nhưng không thể thỏa mãn bản chất con người đích thực của mình. Ở đây, Ngài lấy lại sự tỉnh táo, rõ ràng và bình an.
Hiểu biết thiêng liêng này có nhiều ý nghĩa về tâm lý và thể lý. Chúng ta có thể nói rằng những suy nghĩ, cho dù chúng là tích cực hay tiêu cực, đều có ý nghĩa về thiêng liêng, tâm lý và thể lý đối với linh hồn và thể xác. Những hiểu biết sâu sắc được ân ban của Thánh I-nhã để thách thức những câu chuyện nội tâm sai lệch này và, bằng cách đó, thách thức “kẻ thù của bản tính con người” đã đóng góp lâu dài cho các kỹ thuật Linh Thao và biện phân trong Kitô giáo.
Tại sao Linh đạo I-nhã vẫn còn phù hợp với chúng ta trong thế kỷ 21?
Một dẫn chứng hiệu quả là có thể thấy rằng Linh đạo I-nhã là linh đạo phổ biến và linh động nhất trong truyền thống Công giáo, được sử dụng bởi nhiều cá nhân trong giáo hội và các phái Kitô giáo khác hơn bất kỳ linh đạo đơn thuần nào. Lý do cho sự liên quan tiếp nối này, thậm chí trong thế kỷ 21 của chúng ta là gì? Tôi tin rằng lý do đó là Thiên Chúa dùng chính sự rối loạn của Thánh I-nhã để tỏ lộ một con đường dẫn đến sự thánh thiện mà cốt lõi của nó đơn giản là con đường Tin Mừng cho sự hoán cải được cô đọng thành phương pháp hiệu quả và thực tế. Vì vậy, nó vẫn giữ được sự hữu hiệu và phổ biến của nó bởi vì nó là một phản hồi xác đáng cho lời kêu gọi hối cải của Tin Mừng.
Một trường hợp hiệu quả có thể thấy là Linh đạo I-nhã là linh đạo phổ biến và linh động nhất trong truyền thống Công giáo.
Trung tín với Tin Mừng, linh đạo I-nhã, như được mã hóa thành các hướng dẫn cho nhà linh hướng ở đầu sách Linh Thao, không tập trung vào việc ép buộc một cá nhân tuân thủ các quy tắc và qui luật mà hướng dẫn người đó một cách tốt nhất mở lòng với Thiên Chúa, Ngài sẽ dẫn họ đến tự do. Trong đó, Thánh I-nhã là một người quan sát sắc sảo về tình trạng của con người. Ngài hiểu rằng việc truyền giáo hiệu quả dựa trên việc cá nhân một cách cá vị và tự do gặp gỡ Thiên Chúa sống động nơi con người cần nhất để trải nghiệm lòng thương xót của Thiên Chúa nơi Chúa Giêsu. Những người tôi gặp trong hơn 40 năm giúp tĩnh tâm và linh hướng trân trọng phương pháp tự nguyện này như cách thức dẫn họ đến Thiên Chúa của Sự Sống.
Những khía cạnh nào của Linh đạo Thánh I-nhã dường như vẫn tác động tốt nhất cho con người ngày nay?
Với câu hỏi này, tôi sẽ phân biệt giữa những gì mọi người thích nhất, hoặc những gì phổ biến nhất về Linh đạo I-nhã, và những chiều kích nào của Linh đạo I-nhã có thể tác động tốt nhất cho việc duy trì phát triển đời sống thiêng liêng. Người ta bắt gặp nhiều chiều kích phổ biến của Linh đạo I-nhã trên các trang web hoặc trong việc áp dụng Xét mình cho các độ tuổi khác nhau, đặc biệt là trong giáo dục trung học Dòng Tên. Một biểu hiện phổ biến khác của Linh đạo I-nhã là trong hoạt động mục vụ đã được áp dụng hoặc phương pháp được ghi lại trong cụm từ cura personalis (chăm sóc cá nhân) rất phổ biến trong giáo dục đại học Dòng Tên. Những ấn tượng về những gì là trung tâm của Linh đạo I-nhã hay những gì hiệu quả nhất chính là sự tập trung vào lòng biết ơn và cảm tạ, tự do của cá nhân và quan tâm đến riêng biệt của con người hay “tìm thấy Chúa trong mọi sự”.
Thật không dễ dàng cho phép chúng ta cùng đi với Chúa hàng ngày nơi chúng ta cần cứu giúp nhất.
Nhưng bạn cũng có những khía cạnh thách thức hơn của Linh đạo Thánh I-nhã và Xét mình khi mời một người khám phá các chiều kích của lịch sử và đời sống cá nhân khó đón nhận của chính họ. Những khía cạnh của Linh đạo I-nhã mời chúng ta hãy để Chúa Kitô chạm vào vết thương của chúng ta và mang lại cho chúng ta sự chữa lành. Giêsu hữu George Aschenbrenner đã khẳng định trong nhiều năm rằng Hồi tâm đã bị ngay cả Dòng Tên và giáo dân tránh né vì không dễ để chúng ta cùng đi với Chúa hàng ngày nơi chúng ta cần cứu giúp nhất. Cuộc gặp gỡ được tạo điều kiện bởi việc Xét mình trọn vẹn và Linh Thao giữa tội nhân và Chúa Giê-su có lẽ không phổ biến, nhưng trong chính công việc của tôi, tôi nhìn thấy đó là điều bổ ích nhất mang lại lòng biết ơn lâu dài và tự do nội tâm. Mỗi cá nhân yêu Chúa Kitô theo cách nhưng không và duy nhất khi Ngài cho họ cảm nghiệm được yêu khi chính nơi họ không cảm thấy mình đáng yêu.
Điều gì đặc biệt về cách tiếp cận của riêng Cha đối với Linh đạo I-nhã?
Cách tiếp cận đặc biệt mà tôi áp dụng đối với Linh đạo I-nhã là niềm tin của tôi rằng sức mạnh của bài linh thao, hoặc trong Chú dẫn 19, không cần phải được kiểm soát bởi các chuyên gia tại nhà cấm phòng hoặc trong chương trình SEEL (Bài Linh Thao trong Cuộc sống hằng ngày) nhưng có thể là cả hai có kinh nghiệm và được dẫn dắt bởi giáo dân trong bất kỳ giáo xứ nào. Cuối cùng, Viện Sacred Story nghiên cứu các phương pháp mới để cung cấp các Bài Linh Thao giúp phát triển đầy đủ các nguồn lực cho các ứng dụng “cắm và chạy” trong các giáo xứ và cộng đoàn.
Với năm năm kinh nghiệm, chúng tôi có đủ bằng chứng cho thấy những áp dụng mới này của Linh Thao hoạt động và hoạt động rất tốt, trao quyền cho giáo dân trở thành những người truyền giáo trong cộng đồng của họ.
Một số ân sủng mà Cha đã trải qua trong Linh đạo I-nhã của Cha là gì?
Thời gian Linh thao 30 ngày trong năm tập ba ở Bắc Ireland vào những năm 1993 và 1994, tôi đã có một sự soi sáng, hoặc nếu bạn muốn, một kinh nghiệm hoán cải. Một thời gian ngắn trước khi nghiên cứu thần học, tôi đã bỏ việc thực hành xét mình hai lần mỗi ngày. Tôi không nghĩ rằng tôi cần nó. Thay vào đó, tôi đã rơi vào cái bẫy coi mình là một chuyên viên và một chuyên gia về Linh đạo I-nhã, người không còn cần áp dụng hai lần mỗi ngày bản thu nhỏ của Linh thao trọn vẹn được Thánh I-nhã quy định cho Dòng Tên trong Hiến pháp. Trong kỳ Linh Thao 30 ngày của tôi, tôi đã được ban cho ơn để nhìn lại tội lỗi của mình và đã bị thuyết phục rằng tôi hoàn toàn cần kỷ luật hai lần mỗi ngày này được đưa vào đời sống thiêng liêng hàng ngày của tôi. Tôi có thể nói rằng Xét mình được thực hành hai lần mỗi ngày đã cứu tôi một ngàn lẻ một lần và bảo vệ tôi trong ơn gọi linh mục và tu trì.
Một số thách thức mà Cha đã phải đối mặt là gì?
Thách thức chính mà tôi phải đối mặt là trung thành với việc Xét mình hai lần mỗi ngày. Một phần của những gì giúp tôi là tôi đã có cùng một người linh hướng/người giải tội trong 12 năm và tôi đi xưng tội hàng tháng với vị ấy. Hồi tâm cung cấp chất liệu cho các cuộc trò chuyện của tôi về những gì đang xảy ra với tôi về mặt thiêng liêng và giữ cho trái tim tôi tập trung vào những gì tôi cần thú nhận. Vì tôi phải lái xe bốn giờ cho cuộc gặp hàng tháng này, tôi không thể không chuẩn bị cho bản thân mà lười biếng với Hồi tâm.
Lời khuyên nào của Cha cho người muốn thử Linh thao I-nhã lần đầu tiên?
Lời khuyên tốt nhất tôi có thể đưa ra cho ai đó là tìm một phương pháp chính xác của việc Xét mình theo Thánh I-nhã và bắt đầu thực hiện trong năm phút mỗi ngày, và sau đó xây dựng từ đó.
Nguồn: https://www.americamagazine.org/faith/2018/08/06/psychological-insights-st-ignatius-loyola
Chuyển ngữ : Ngô Hương
Hiệu đính: Hv. Ngọc Huynh, S.J. và Tử Thiêng, S.J.