Lc 11,1-13
Anh chị em thân mến,
Hôm nay Đức Giêsu dạy chúng ta sống giới răn kép trong kinh Lạy Cha mà trong hai Chúa Nhật trước chúng ta đã được Ngài dạy bảo bằng hai câu chuyện. Lời kinh này có một cấu trúc đối ngẫu liên tiến với một tâm và hai cặp vế như sau: ơn xin có lương thực hằng ngày ở tâm cấu trúc (C) – có hai cặp vế liên tiến: trước hết, (A) và (A’) với hai ơn cho danh Cha hiển vinh và con người được thứ tha tội lỗi – và thứ đến, (B) và (B’) với hai ơn xin cho Triều Đại Cha mau đến và con người được thoát khỏi chước cám dỗ.[1]
-Trước hết về lương thực ở tâm (C): tức là của ăn nuôi sống không phải ở tự nhiên mà ở siêu nhiên. Của ăn này là thần lương của bí tích Thánh Thể nơi đó chính Đức Giêsu vừa hiện tại hóa hy lễ thập giá có tính tha tội của Ngài vừa ban Mình Máu Ngài là lương thực nuôi sống chúng ta. Việc tha tội liên quan đến con người cũ, bởi lẽ như bài đọc một, trước Thiên Chúa tất cả mọi người đều là những tội nhân đáng phải chết (St 18,20-32) – việc nuôi sống liên quan đến con người mới nhờ cái chết và sự phục sinh của Đức Giêsu; vì như bài đọc hai, Phép rửa cho chúng ta cùng được mai táng và chỗi dậy với Ngài (Cl 2,12-14). Như thế, lương thực nuôi sống ta hằng ngày tóm kết toàn bộ công trình cứu độ của Thiên Chúa nơi Đức Giêsu.
-Thứ đến, cặp vế A-A’ về ơn xin cho danh Thiên Chúa hiển vinh và sự tha thứ nơi loài người có liên lạc với nhau: Thánh Irênê đã nói: “Vinh quang Thiên Chúa là khi con người sống viên mãn”. Vì lẽ danh Thiên Chúa được tỏa sáng trong mức độ loài người được cứu độ trọn vẹn, nghĩa là được thoát khỏi quyền lực sự chết của tội lỗi qua ơn tha thứ như sự khởi đầu và được ơn cứu sống làm con cái của Người. Mà Thiên Chúa đã thực hiện việc cứu độ ấy nơi Đức Giêsu. Vấn đề còn lại là loài người tiếp nhận công trình đó ra sao.
Tuy vậy loài người chỉ nghiệm được sự tha thứ này trong mức độ họ sống sự tha thứ cho nhau. Nghĩa là tùy vào mức độ họ sống tha thứ cho nhau mà họ cảm nhận được ơn tha thứ của Thiên Chúa dành cho họ. Như vậy, giới răn “yêu người thân cận như chính mình” không còn dừng lại ở lợi ích mình dành cho mình mà là Thiên Chúa làm cho mình. Khi yêu người thân cận như Thiên Chúa yêu mình lúc đó chúng ta mới nghiệm được một Thiên Chúa chân thực mà Đức Giêsu muốn mặc khải cho chúng ta. Vì thế lời kinh viết: “xin tha tội cho chúng con vì chính chúng con cũng hằng tha cho những kẻ lỗi phạm đến chúng con”.[2]
-Sau cùng, cặp B-B’ về Triều Đại Thiên Chúa mau đến và về ơn thoát khỏi sự cám dỗ: hai ơn xin này liên quan đến vận mạng con người khi họ sống trong cuộc chiến đối đầu giữa hai triều đại của Thiên Chúa và của ma quỉ, một để cứu sống con người bằng lối sống hy sinh và phục vụ và một để tiêu diệt con người bằng lối sống kiêu ngạo và qui kỷ – một chinh phục con người về phía mình bằng lời mời gọi và một cũng lôi kéo con người bằng việc cám dỗ. Như vậy, thánh sử cho thấy vương quyền Thiên Chúa ngự trị trong mức độ con người thoát được những cám dỗ của kẻ dữ khi họ biết thực thi giới răn kép này cho nhau.
Để sống được giới răn kép này của kinh Lạy Cha, con người phải nhờ đến ơn sủng của Thiên Chúa không chỉ cho mình mà cho cả người thân cận. Vì Người luôn sẵn lòng ban ơn cần vốn liên quan đến việc cứu độ cho họ (Lc 11,5-8) và hơn nữa ban Thánh Thần cho những kẻ không ngừng kêu xin Người (Lc 11,9-13).
Giuse Lê Quang Chủng, SJ
————————
[1] Cấu trúc này có được khi ta so sánh “Kinh lạy Cha của Matthêu” và của Luca: trong Kinh Lạy Cha của Matthêu, ta thấy có ba cặp vế ở đó thánh Luca bỏ một cặp vế cuối cùng: (C) và (C’): ý Cha thể hiện và thoát khỏi mọi sự dữ.
[2] Thánh Matthêu chia động từ “tha thứ” ở thì quá khứ Aoriste: “như chính chúng con cũng đã tha” (Mt 6,12).
