Mệt

Mệt! Một cảm giác rã rời, chẳng còn tí sức lực. Cả con người như bị vắt khô. Sức sống như cạn kiệt. Chẳng muốn làm gì, chẳng thể cảm thấy vui. Cái khó chịu cứ trồi lên khắp cơ thể. Dốc từng hơi thở để cố tìm lại sự sống cho bản thân. Mệt là cái tình trạng kinh khủng chẳng ai muốn có.

Cuộc sống chất chứa rất nhiều cái mệt. Mệt óc, mệt lòng, mệt tâm trí. Cũng là một cảm giác bức bối khó chịu, một tình trạng sức sống trong thân xác như đang vơi dần. Mệt rồi tiều tuỵ, tiều tuỵ rồi chán chường, mất đi cả lý tưởng, chẳng buồn nghĩ đến tương lai.

Tôi mệt khi tôi phải sống trong sự giả dối. Tôi phải mang một mặt nạ, phải che đậy một sự thật. Vì sống trong giả dối nên tôi cứ phải luôn tìm cách để lèo lái câu chuyện, bịa ra lý do bao biện cho sự giả dối ấy. Con người tôi không thống nhất, nhưng bị phân mảnh bởi sự giả dối tôi tạo ra. Tôi cố gồng mình để trốn tránh thực tại, điều mà tôi không đủ sức để làm. Nó làm tôi mất tự do, vì lúc nào cũng phải nặn óc che đậy sự giả dối và theo đuổi nó bằng tất cả mọi năng lực của mình.

Tôi mệt khi phải sống cuộc sống của người khác chứ không phải của riêng tôi. Tôi phải cười khi lòng chẳng vui, phải khóc khi lòng phấn khởi. Tôi không được là chính mình, không được thực hiện sở thích của mình, không được làm điều tôi muốn. Tôi phải đeo chiếc mặt nạ của ai đó lên mình. Tôi phải nói năng và hành xử theo những gì người ta đã vạch ra cho tôi, theo cách người ta chỉ định, chứ không được tự mình tỏ lộ con người bản chân của mình. Tôi phải nỗ lực để đáp ứng những tiêu chuẩn và đòi hỏi của người khác. Khi đó, tôi chẳng còn sống nữa; mà đúng ra phải nói là: tôi đã bao giờ được sống đâu!

Tôi mệt khi phải cố gắng hết sức để bảo vệ một hình tượng mà tôi đã tạo ra cho mình hay người khác đã tạo ra cho tôi. Đó là một kiểu mẫu lý tưởng mà tôi đã xây đắp. Nó chỉ là ảo ảnh, là bóng mờ, vậy mà tôi cứ ngỡ là thật. Tôi sống mà luôn phải chạy theo tiếng đời, nên cứ suốt ngày bị những lời khen tiếng chê chi phối. Vì sợ hình mẫu của mình bị tan vỡ nên tôi cố gắng dựng xây hay bảo vệ nó bằng mọi giá phải trả. Tôi mệt vì chẳng được sống cho mình, lúc nào cũng lệ thuộc vào đánh giá dư luận. Tôi chẳng còn quyền quyết định trên cuộc sống của mình. Người khác xa lạ ngoài kia đang định đoạt nó cho tôi.

Tôi mệt khi lúc nào cũng mang một nỗi lo âu về sở hữu. Tôi cố tích góp thật nhiều rồi lại khổ công gìn giữ nó, vì tôi sợ mất nó. Tôi mang trong mình một lối sống thủ thế, chỉ biết đến mình mà chẳng nghĩ đến ai, cũng chẳng hiểu những vật chất mà tôi đang tích trữ là để làm gì. Tôi thấy mình lệ thuộc vào những điều ấy. Tưởng là nó mang đến hạnh phúc cho mình, ấy vậy mà chính mình lại khổ sở vì nó. Giờ chẳng còn biết ai là chủ của ai nữa: nó đâu sợ mất tôi, chỉ có tôi là mệt mỏi vì cứ cố giữ lấy nó.

Tôi mệt mỏi vì tôi không sống giây phút hiện tại. Thân xác ở đây mà tâm tư cứ ở đâu xa vời. Có thể vì tôi đang mong chờ ai đó hay cái gì đó. Cái cảm giác chờ đợi dài lâu khiến tôi cứ phóng con tim và khối óc về một nơi xa xăm nào đó. Tôi chẳng sống tinh thần “ở đây và bây giờ”, cứ cắm đầu vào một thứ tương lai vô định vô hồn. Chờ người, người chẳng thấy. Chờ một khoảnh khắc ta tưởng tượng trong đầu. Chờ đến lúc mỏi mệt, kiệt quệ cả linh hồn. Tôi lệ thuộc mình vào hoàn cảnh, tôi huỷ hoại cuộc sống hiện tại của mình và để cho con tim mình càng ngày càng héo úa.

Tôi mệt vì tôi không để cho con tim và khối óc của mình được nghỉ ngơi. Hạnh phúc nằm trong tay tôi, vậy là tôi lại trao nó cho người khác. Hiện tại đang ở với tôi, vậy mà tôi cứ trốn tránh nó hoài. Thôi, hãy trả tôi về với cuộc sống của mình. Tôi đã quá chán ngán sống cuộc sống của người ta, gánh trách nhiệm của ai đó. Tôi cần làm chủ chính mình, sống cuộc sống Tạo Hoá đã tặng ban, thụ hưởng sự tự do được phú bẩm cho mình. Tôi thành thật với chính mình, không cần phải đeo mặt nạ đóng giả người nào khác. Tôi sẽ không che đậy chân lý, nhưng cứ để nó được lớn lên trong mình. Tôi phải tập buông bỏ để không bị những vật chất làm mình bị lệ thuộc. Và hơn hết, tôi phải trở thành người quyết định hạnh phúc và bình an cho chính mình, chứ không đặt nó vào tay kẻ xa lạ. Tôi sẽ về với hiện tại vì nơi đó tôi được là mình cách trọn vẹn khôn cùng.

Tôi sẽ không mệt nữa khi tôi có thể được bồi bổ bằng sự sống của chính tôi, sự sống mà tôi đã được thừa hưởng từ Tạo Hoá. Tôi giải thoát mình khỏi mọi bận tâm về công danh lợi lộc, hay những toan tính tiền tài, những lo lắng để gìn giữ một hình ảnh mộng ảo người ta gán cho tôi. Đó là một cách nghỉ ngơi lấy lại sức tuyệt hảo nhất mà tôi tìm thấy cho chính mình.

Pr. Lê Hoàng Nam, SJ