Mẹ Maria – Mẹ của chúng ta
Khi thánh John Henry Newman chuyển từ Anh giáo sang Công giáo vào thế kỷ 19, điều này đã làm rung chuyển thế giới Anh. Là nhà thuyết giảng nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất đất nước, việc chính thức rời khỏi Giáo hội Anh giáo đã khiến ngài bị chế giễu và thậm chí bị cả người Anh giáo và Công giáo hoài nghi. Họ nghi ngờ động cơ đàng sau việc cải đạo của ngài.
Nhưng ý định của thánh Newman đã trở nên rõ ràng và sự thánh thiện của ngài đã được chứng minh là đúng khi ngài “đã hoàn tất cuộc đua” trong Giáo hội Công giáo. Ngài phục vụ với tư cách là linh mục và rồi hồng y và cuối cùng được ghi tên trong số các vị thánh trên thiên đàng khi được phong thánh vào ngày 13 tháng 10, 2019.
Là một trong những trí thức vĩ đại nhất trong thời đại của ông, Newman đã nuôi dưỡng lòng sùng kính sâu sắc đối với Đức Trinh Nữ Maria và thậm chí còn dành một phần cuốn tự truyện của mình để bảo vệ tín điều Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, một niềm tin từ xa xưa cho rằng Đức Maria được thụ thai mà không vướng nguyên tội.
Dưới đây là năm suy tư về Đức Trinh Nữ Maria của Thánh John Henry Newman, những suy tư đáng để suy ngẫm.
Ơn Vô Nhiễm Nguyên Tội
Trong cuốn tự truyện của Newman, có tựa đề “Apologia Pro Vita Sua” (“Lời biện hộ về cuộc sống của mình”), thánh nhân đã bảo vệ rất chi tiết lời dạy rằng đức tin Công giáo là đức tin chân chính duy nhất.
Trong cuốn sách ấy, thánh Newman đề cập đến “giáo lý mà những người theo đạo Tin lành coi là khó khăn lớn nhất, đó là về Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội”.
Ông bắt đầu bằng cách nói “Tôi không gặp khó khăn gì trong việc tiếp nhận lời dạy đó”. Ngài nói thêm rằng “không có khó khăn gì khi cho rằng Đức Trinh Nữ được thụ thai mà không mắc tội nguyên tổ; quả thực, có một thực tế đơn giản để nói rằng người Công giáo không tin vào ơn vô nhiễm với lý do ơn này được xác định rõ ràng; nhưng hoàn toàn ngược lại, ơn này được xác định rõ ràng bởi vì họ tin vào ơn ấy.”
Trong một tuyển tập các suy tư của thánh Newman có tựa đề “Suy niệm và sùng kính”, ngài viết rằng “khi Thiên Chúa chuẩn bị một người mẹ nhân loại cho Con của Ngài, Ngài bắt đầu bằng việc ban cho người ấy ơn thụ thai vô nhiễm nguyên tội”.
Thánh Newman viết: “Thiên Chúa bắt đầu, không phải bằng việc trao cho người ấy món quà tình yêu, hay sự chân thật, hay sự dịu dàng hay sự tận tâm, mặc dù tùy theo dịp mà người ấy có được tất cả. Nhưng Chúa đã bắt đầu công việc vĩ đại của mình trước khi người ấy được sinh ra; trước khi người ấy có thể suy nghĩ, nói năng hoặc hành động, bằng cách biến người ấy thành thánh, và do đó, khi còn ở trần gian, người ấy đã trở thành công dân thiên đàng.”
Việc Truyền Tin cho Đức Mẹ
Trong cuốn “Suy niệm và sùng kính”, thánh Newman viết rằng “Đức Maria được gọi là Cửa Trời, bởi vì qua Mẹ mà Chúa chúng ta đã từ trời xuống trần gian”.
Ngài nói rằng Kinh thánh đề cập đến Đức Maria trong chương 44 của Sách Ê-zê-ki-ên khi vị tiên tri nói rằng Đức Chúa đã phán với ông rằng “cửa sẽ đóng, không ai được mở, và không ai được phép đi qua đó, vì Chúa là Đức Chúa của Israel đã đi qua đó – và cửa sẽ đóng lại cho Hoàng tử, chính Hoàng tử sẽ ngồi trong đó.” Cửa ở đây ám chỉ Đức Maria.
Ngài viết thêm: Lời tiên tri này được ứng nghiệm không chỉ ở chỗ Đức Maria trở thành mẹ của Chúa Giêsu mà còn “ở chỗ Mẹ có một vị trí trong công cuộc cứu chuộc”.
Ngài giải thích rằng Eva đã tham gia vào sự sa ngã của con người bằng cách cám dỗ Adam, như đã viết trong Sách Sáng thế.
Khi nói về Đức Ki-tô, ngài viết: “Thật là phù hợp với lòng thương xót của Thiên Chúa, khi người nữ đã khơi mào việc hủy diệt thế giới, thì cũng chính người nữ cũng phải bắt đầu sự phục hồi thế giới, và như Eva đã mở đường cho hành động gây chết người của Adam đầu tiên, thì Đức Mẹ cũng phải mở đường cho những thành quả vĩ đại của Adam thứ hai.”
Đức Maria đã tham gia vào việc phục hồi thế giới khi thiên thần Gabriel truyền tin cho Mẹ, biết Mẹ sẽ là Mẹ của Thiên Chúa.
Thánh Newman nói thêm rằng “ý muốn của Chúa là Mẹ phải sẵn lòng và với sự hiểu biết đầy đủ để trở thành Mẹ của Chúa, chứ không phải chỉ là một công cụ thụ động khiến cho việc làm mẹ không có công đức và không có phần thưởng”.
Ngài nói thêm rằng “ơn càng cao trọng, nhiệm vụ càng nặng nề. Đó không phải là điều dễ dàng đối với một người rất gần gũi với Đấng Cứu Chuộc loài người, như Mẹ sẽ trải qua khi Mẹ chịu đau khổ với Chúa Giê-su.”
Được Rước lên Trời
Bởi vì Đức Mẹ là Mẹ của Thiên Chúa, nên theo sau là “những sự thật tuyệt vời khác” – một trong số đó là “Mẹ được miễn trừ khỏi số phận phàm nhân bình thường”, thánh Newman đã viết trong “Suy niệm và sùng kính”.
Ngài tin rằng Đức Mẹ đã chết trên trần thế và linh hồn của Mẹ đã bị tách khỏi thể xác nằm trong một ngôi mộ nhưng khẳng định rằng “thân xác ấy không còn ở đó”.
“Và lý do rõ ràng nhất để kết luận như vậy là thế này: những tôi tớ khác của Chúa đã được sống lại từ nấm mồ nhờ quyền năng của Chúa, và không thể cho rằng Chúa của chúng ta lại ban bất kỳ đặc ân nào như vậy cho bất kỳ ai khác mà lại không trao nó cho Mẹ của mình.”
Trích dẫn Tin Mừng Mátthêu, thánh Newman chỉ ra đoạn sau khi Chúa Giêsu bị đóng đinh, “các ngôi mộ đã được mở ra, và xác của nhiều vị thánh đã an nghỉ đã được sống lại. Và ra khỏi mồ sau khi Ngài sống lại, họ vào thành thánh và hiện ra với nhiều người.”
“Chúng ta có thể cho rằng Áp-ra-ham, Đa-vít, Isaia, hay Êdêkien đáng được ưu ái như vậy, còn Mẹ của Thiên Chúa lại không được ưu ái không?” “Phải chăng Mẹ không thể nại tới tình yêu của Con mình để có được những gì người khác có sao?”
“Và có lý chăng khi luật tự nhiên vốn quy định thân xác phải bị giam giữ nơi nấm mồ, nhưng luật này được miễn cho một số người mà lại không được miễn cho Đức Mẹ ?”
“Vì vậy, chúng tôi tin tưởng nói rằng Thiên Chúa, một khi đã bảo vệ Mẹ khỏi tội lỗi và hậu quả của tội bằng cuộc khổ nạn của Người, đã không nhanh chóng tuôn đổ đầy đủ công đức của cuộc Khổ nạn đó lên thân xác cũng như tâm hồn của Mẹ.”
Tại sao kính Đức Mẹ vào Thánh Năm?
Thánh Newman viết trong cuốn “Suy niệm và sùng kính,” rằng Tháng Năm được chọn là tháng của Đức Maria vì các yếu tố của mùa xuân.
Ngài viết: “Lý do đầu tiên là vì đây là thời điểm trái đất trổ sinh những tán lá tươi và thảm cỏ xanh sau sương giá và tuyết rơi của mùa đông, là thời điểm có bầu không khí trong lành và những cơn mưa nhè nhẹ và làn gió tươi mát của những ngày đầu xuân”.
“Đó là vì hoa nở trên cây và hoa nở trong vườn. Bởi vì ngày đã dài ra, mặt trời mọc sớm hơn và lặn muộn hơn. Vì niềm hân hoan và vui mừng bên ngoài là yếu tố phù hợp cho sự sùng kính của chúng ta đối với Người là Tháp Ngà và là Hoa Hồng Mầu Nhiệm”
Thánh Newman viết: ngay cả khi vào tháng Năm thời tiết có xấu đi nữa, thì mùa xuân vẫn mang lại hy vọng rằng những ngày ấm áp hơn đang đến gần, đồng thời nói thêm rằng tháng Năm cũng là tháng của “lời hứa” và “niềm vui”.
Tháng Năm “thuộc về mùa Phục sinh”, mùa tràn ngập tiếng reo vang “Alleluia, bởi vì Chúa Kitô đã sống lại từ trong nấm mồ, Chúa Kitô đã thăng thiên và Chúa Thánh Thần đã ngự xuống thay thế Ngài.”
Thánh nhân nói rằng thật phù hợp khi Tháng Năm thuộc về Đức Maria vì đây là thời điểm mà Giáo hội vui mừng “trong sự quan phòng vĩ đại của Chúa đối với chúng ta, trong sự cứu chuộc và thánh hóa của chúng ta trong Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần”. (CNA 09/10/23)
Vũ Uyên Thi, SJ
