(Truyện ngắn)
1.
-“Mẹ ơi! Sao chúng ta không bay về lại cánh rừng cũ?”, tôi rúc mỏ vào cánh mẹ và hỏi.
-“Chỗ đó làm gì còn rừng mà về hả con?”, mẹ trả lời tôi.
-“Sao mẹ biết chỗ đó không còn rừng?”, tôi muốn đòi một bằng chứng cụ thể.
Mẹ kêu tôi bay theo sau, đậu lên một nhánh cây phía trên cao hướng về cánh rừng cách đó không xa lắm, mẹ hướng chiếc mỏ dài nhọn về phía cánh rừng chỉ cho tôi. Trước mắt tôi chỉ là một vài nhánh cây trơ trọi phất phơ trước gió, đàng dưới là những khoảng trống lỗ chỗ những mảng nắng vàng chói. Tôi định vỗ cánh bay tới xem cho rõ hơn nhưng mẹ lấy mỏ gắp chân tôi lại:
-“Đừng con! Nguy hiểm! Đừng bỏ mẹ lại một mình.”
Tôi nghe lời mẹ.
2.
Nơi cả nhà sếu tôi đang tá túc là một khu rừng nhỏ gần khu rừng cũ không xa lắm. Sau buổi sáng bay đi tìm thức ăn với gia đình, chiều trở về bác sếu lớn báo tin bảo chúng tôi đừng trở về khu rừng ấy nữa. Người ta đã vào săn bắt và cưa gỗ trong rừng. Thế là quần thể sếu chúng tôi gần cả trăm con phải tá túc ở cánh rừng lạ lẫm và chật hẹp. Thi thoảng lắng tai vẫn nghe tiếng máy cưa kêu rõ từng đợt một, mẹ lấy hai cánh che mắt lại hình như muốn che dòng nước mắt đang trào ra.
Mẹ khóc bởi quần thể sếu nhà tôi đang dần ít và hiếm. Nhiều bác và anh chị đã bị săn bắt và chết dọc đường. Trở về kiểm tra số lượng mới biết thiếu và khi trở lại tìm thì mọi sự đã trễ. Khu rừng mà chúng tôi tá túc trước đây là lựa chọn cuối cùng sau nhiều cuộc di cư. Đó là một khu rừng hoang được bao bọc bởi những con kênh. Các bác sếu lớn chọn khu rừng này bởi lẽ khu rừng… xa nơi con người sống. Các bác đã có kinh nghiệm về sự mất mác, nên nỗi sợ luôn ám ảnh các bác. Lũ trẻ chúng tôi lớn lên ham thích bay nhảy, luôn thấy chán ngán những khu rừng nhỏ xíu và chán òm này. Nhiều khi đang đi kiếm ăn với cả đàn, chúng tôi rủ nhau tách bầy và bay đi chơi xa cả ngày. Vượt ra khỏi khu rừng đến với những đồng ruộng bát ngát, gặp bao nhiêu bạn chim ở các vùng khác. Thấy những con suối đẹp và nước trong lành giữa những khe đá, chúng tôi lấy làm thích thú thay vì cứ nhìn những con kênh nước đen ngòm bốc mùi khó chịu. Có chị sếu trẻ cười nói hạnh phúc:
-“Cuộc đời đẹp thế! Sao lại cứ nhốt mình trong cái khu rừng ọp ep thế kia!”
Nhóm trẻ chúng tôi về rừng khi trời đã chạng vạng. Các bác sếu và cô chú sếu lớn trong rừng, trong đó có cha mẹ tôi, đứng xếp cánh nhìn chúng tôi mới trở về. Không một lời than vãn, bác sếu lớn bước ra nói với chúng tôi:
-“Các cháu à! Đừng làm như thế nữa! Giống nòi chúng ta sắp tiệt rồi!”
Một chị sếu trẻ đứng ra thét to với bác sếu già:
-“Bác đừng nói nữa! Cuộc sống ngoài kia đẹp lắm, sao cứ nhốt mình trong cái khu rừng nhỏ xíu này? Chúng cháu đã thấy tận mắt và cũng tiếp xúc với nhiều cái mới mẻ. Bác làm ơn dẹp cái óc cổ hủ, bảo thủ của bác đi. Để tụi cháu đi ra, để tụi cháu tự do bay nhảy”.
Vừa dứt tiếng, chị đập cánh bay trong đêm tối… và chị không bao giờ trở về nữa.
3.
-“Mẹ ơi! Chị sếu nói vậy là đúng hay sai?”
Mẹ thở dài, lấy mỏ quẹt vào đầu tôi, rồi trả lời thỏ thẻ:
-“Con à! Có đúng mà cũng có sai.”
-“Vậy lời bác sếu lớn nói là đúng hay sai?”
Mẹ cũng trả lời y như trước:
-“Có sai mà cũng có đúng!”
Tôi thắc mắc:
-“Vậy ai đúng ai sai?”
Mẹ lại mổ nhẹ lên đầu tôi, rồi trả lời:
-“Ai cũng có đúng có sai. Ngủ đi con!”
Rồi mẹ lại lấy cánh bịt đôi mắt lại, hình như mẹ khóc.
4.
-“Tôi sẽ đi thám thính tình hình! Tôi xung phong!”
Ba tôi lên tiếng trong cuộc họp đàn. Mọi bác và chú sếu đang bàn đến chuyện tìm một khu rừng mới an toàn hơn. Có chú sếu đề nghị bay về cánh rừng cũ dò la xem thế nào, vì tình hình mấy hôm nay không nghe tiếng máy cưa nữa. Ba tôi xung phong bay về xem khu rừng cũ cách hăng hái. Có lẽ ông nhớ… Mấy hôm trước ba có nói với tôi:
-“Ba nhớ khu rừng cũ quá! Nơi quen thuộc! Giờ ở chỗ tạm bợ này khó chịu và bứt bí quá!”
Một vài anh sếu trẻ xung phong bay theo ba tôi. Bác sếu lớn giao cho ba tôi làm trưởng nhóm. Dứt tiếng phân công, bầy sếu chừng chục con bay đi thật nhanh.
-“Đùng! Đùng! Đùng!…”
Sau gần mười phút bay, phía chúng tôi đứng chờ tin nghe một loạt tiếng súng nổ xé trời. Ai cũng lo lắng mong tin lành hơn tin dữ. Lát sau, một anh sếu trẻ còn sống sót hớt hãi bay về, miệng kêu từ xa:
-“Chết rồi! Chết hết rồi! rừng trụi hết rồi!”
Ba tôi đã chết trong chuyến thám thính ấy. Tôi và mẹ ôm nhau khóc trong ngậm ngùi. Nhìn lên bầu trời xanh, tôi thấy ba nhìn mẹ con tôi và mỉm cười. Ông cười vì ông được… chết trên “đất tổ” của mình.
5.
Tối hôm ấy, tôi nằm cạnh mẹ, lăn qua lăn lại chẳng ngủ được. Mẹ khóc thương nhớ ba. Tôi chợt nghĩ về hai cuộc ra đi của chị sếu trẻ và của ba tôi, cả hai đều không trở về. Giờ đây cái đúng và cái sai không còn là điều tôi quan tâm nữa. Tôi lấy mỏ khều mẹ, mẹ nhìn tôi với đôi mắt đỏ hoe, tôi nói:
-“Mẹ ơi! Con hiểu câu trả lời của mẹ rồi!”
Little Stream
