« Tôi muốn, anh hãy được sạch »
(Lc 5, 12-16)
12 Khi ấy, Đức Giê-su đang ở trong một thành kia; có một người đầy phong hủi vừa thấy Người, liền sấp mặt xuống, xin Người rằng: “Thưa Ngài, nếu Ngài muốn, Ngài có thể làm cho tôi được sạch.”
13 Người giơ tay đụng vào anh ta và bảo: “Tôi muốn, anh sạch đi.” Lập tức, chứng phong hủi biến khỏi anh.14 Rồi Người truyền anh ta không được nói với ai, và Người bảo: “Hãy đi trình diện tư tế, và vì anh đã được sạch, thì hãy dâng của lễ như ông Mô-sê đã truyền, để làm chứng cho người ta biết.”
15 Tiếng đồn về Người ngày càng lan rộng; đám đông lũ lượt tuôn đến để nghe Người và để được chữa bệnh.16 Nhưng Người lui vào nơi hoang vắng mà cầu nguyện.
Bài Tin Mừng của Thánh Lễ hôm nay mời gọi chúng ta hình dung ra một người phong hủi đầy mình và để cho những cảm xúc tự nhiên của chúng ta xuất hiện (ghê người, không muốn nhìn hay tiếp cận, cảm giác buồn nôn…). Chắc chắn trong chúng ta, đã có người nhìn thấy và hơn nữa đi thăm hỏi những người phong ; nếu không, chúng ta có lẽ đã có lần nhìn thấy người bệnh phong trong phim ảnh (chẳng hạn, trong phim Ben Hur). Bệnh phong là một những thứ bệnh khủng khiếp nhất mà loài người chúng ta mắc phải : da thịt người mắc bệnh lở loét ; khi bị nặng, vết thương sẽ lõm vào da thịt ; tình trạng mất cảm giác sẽ xuất hiện ở một vài bộ phận trên cơ thể ; sau đó các bắp thịt tiêu đi ; nếu ở giai đoạn bị nặng, các ngón tay và ngón chân sẽ rụng dần.
Đó là sự đau đớn tột cùng trong thân xác ; nhưng người bệnh phong còn chịu một sự đau khổ còn lớn hơn nữa là bị cách ly khỏi môi trường sống bình thường, khỏi nhà của mình, khỏi những người thân yêu, và có khi còn bị bỏ rơi luôn, không được ai nhìn nhận nữa. Như thế, người bị bệnh vừa đau khổ trong thân xác và vừa đau khổ về tinh thần, vì thiếu tình thương và sự liên đới.
Vẫn chưa hết, theo quan niệm của Do thái giáo, bệnh phong hủi là hình phạt tiêu biểu nhất của Thiên Chúa đối với người có tội : tội vô hình có trong tâm hồn, Chúa cho nó hiện hình ra bên ngoài và nó xấu xa ghê tởm như là bệnh cùi. Theo quan niệm này, chúng ta có thể giả sử rằng, nếu tất cả mọi tội chúng ta đã phạm trong thầm kín mà lộ ra bên ngoài khiến người ta nhìn thấy được, có lẽ chúng ta cũng không khác người phong cùi bao nhiêu, và có khi còn ghê hơn ! Và điều này hoàn toàn đúng, vì hậu quả của tội nằm ngay trong hành vi phạm tội, không cần phải Chúa phạt ; tội, dù bé dù to, luôn để lại dấu vết nhơ uế trong tâm hồn, và làm đổ vỡ ngay trong lòng chúng ta các mối tương quan : với chính tôi, với người khác, với cộng đồng và với chính Chúa. Vì thế chúng ta cũng là những người mắc bệnh phong đầy người, nhưng vô hình.
Như thế, nỗi đau của người bị bệnh có tới ba chiều kích : đau khổ trong thân xác, đau khổ trong tương quan với người khác vì bị bỏ rơi, và đau khổ trong tương quan với Thiên Chúa vì cảm thức bị Người trừng phạt, và nhiều khi bởi những tội gì cũng chẳng rõ hay vì những những tội chẳng đáng bị phạt như thế. Thật ra, chúng ta cũng đã từng có kinh nghiệm tương tự : khi chúng ta bị đau, chúng ta rất nhạy cảm với sự hiện diện chăm sóc và yêu thương của người thân, và vì người thân không thể lúc nào cũng ở bên cạnh và chăm sóc chúng ta, chúng ta thường có cảm thức bị bỏ rơi, bị quên lãng ; hơn nữa, chúng ta còn có thể tự hỏi : tại sao tôi lại ra nông nỗi này ? Đây có phải là một hình phạt của Chúa không ? Tôi đã làm gì để bị như thế này ?
Nỗi đau khổ tột cùng như thế, nhưng vẫn không thể làm mất đi lòng ước ao của người bệnh, được kể lại trong bài Tin Mừng. Thật vậy, lòng ước ao của anh thật lớn lao : anh đã vượt qua mọi rào cản luật lệ để vào thành, chạy đến, sấp mặt xuống và kêu xin :
Thưa ngài nếu ngài muốn,
Ngài có thể làm cho tôi được sạch.
Chúng ta hãy lắng nghe, ghi nhớ và suy đi nghĩ lại từng lời của người bệnh ngỏ với Đức Giê-su :
- « Nếu ngài muốn » : lòng ước ao là như thế, luôn tôn trọng tự do của người cho.
- « Ngài có thể » : diễn tả lòng tin vào quyền năng chữa lành của Đức Giê-su.
- « Cho tôi được sạch » : lòng ước ao hướng tới không chỉ ơn chữa lành thể xác, nghĩa là khỏi bệnh, nhưng còn là ơn chữa lành tâm hồn nữa, nghĩa là được thanh sạch.
Chúng ta, có thể nói, là những người phong hủi vô hình, chúng ta hãy có lòng ước ao như anh. Đức Giê-su đã đụng vào anh trước khi nói : « Tôi muốn anh sạch đi ». Đụng vào người cùi, theo luật, là bị ô uế cả trong thân xác lẫn tâm hồn. Như thế, Đức Giê-su đã chia sẻ nỗi đau, căn bệnh « ba chiều kích » của anh (x. Mt 8, 7 và Rm 8, 3 ; 2Cr 5, 21 ; Gl 3, 12); Ngài đã mang lấy thân phận con người ở mức độ thấp nhất, cùng khổ nhất, cùng tận nhất về mọi phương diện, trước khi ban lời chữa lành : « Tôi muốn, anh sạch đi ». Và lời chữa lành của Đức Giê-su có sức mạnh giống như lời sáng tạo: “lập tức, bệnh phong biến khỏi anh”. Chúa cũng nói với chúng ta lời chữa lành như thế, chúng ta hãy lắng nghe và cảm nghiệm hiệu quả tức thì nơi thân xác, tâm hồn, cuộc đời của chúng ta hôm nay, ngày mai và mãi mãi.
* * *
Vậy, chúng ta hãy có can đảm nhìn vào những « vết hủi » nơi con người chúng ta, không phải để lên án hay tuyệt vọng, những để cảm nếm lòng thương xót bao la vô hạn của Chúa, và lòng mến lớn lao đối với Chúa sẽ phát sinh từ kinh nghiệm này, như đã phát sinh nơi người phụ nữ tội lỗi (x. Lc 7)
Nơi Thập Giá, Đức Ki-tô đã mang lấy hết các bệnh hoạn tật nguyền của chúng ta để làm chúng ta được sạch. Vì thế, Người là “niềm vui” và là “đối tượng duy nhất của lòng trí chúng ta”!
Lm Giuse Nguyễn Văn Lộc
