Thiên Chúa là nguồn mạch sự sống, đã yêu thương dựng nên mọi loài khác từ hư không và chia sẻ cho những loài ấy sự sống của mình. Ta chẳng hiểu sự sống là gì vì sự sống không có hình thù, không có mùi vị, không thể được nhìn thấy bằng mắt, nghe bằng tai. Mở mắt ra giữa cuộc đời, ta đã thấy chúng quanh mình có mọi sự. Có muông chim, có đàn thú, và đặc biệt là có cả những con người khác, giống hệt mình, cũng hiện diện ở đây. Ta không thể nhớ được là trước khi ta sinh ra trên đời này, ta đã ở đâu, làm gì. Và ta cũng không biết là sau khi chết, mình sẽ như thế nào. Có đôi khi ta cũng tự hỏi là không biết có “ai đó”, đang ở “đâu đó” trong vũ trụ bao la kia, nhưng chưa được hiển hiện và thụ hưởng sự sống như mình đây không. Tại sao mình lại có mặt trên đời này? Điều gì đã làm cho mình hiện hữu? Tại sao không phải là ai khác mà là mình đang đứng ở đây?
Sự sống là một huyền nhiệm. Sự sống đi vào sự kết tinh giữa người bố và người mẹ giúp sinh ra một em bé. Rồi khi sự sống ra khỏi một con người, dù người ấy vẫn còn đầy đủ tất cả những bộ phận, người ấy vẫn bị xem là đã chết đi. Chẳng ai trên đời này, dù giỏi giang và tài hoa mấy, có thể ban sự sống cho người khác. Chính bản thân họ cũng chỉ lãnh nhận sự sống như một quà tặng từ một Đấng nào đó mà thôi. Người ta không thể tìm ra chất liệu nào để làm nên sự sống. Người ta cũng không thể ghép các chi thể lại với nhau mà làm nên sự sống. Người ta không thể chế tạo ra chiếc máy nào sản xuất ra sự sống. Bố mẹ có thể sinh ra được một mầm sống. Còn sự sống vận hành trong con người ấy ra sao thì bố mẹ cũng chẳng thể biết được. Khi người con này đã chết đi, thì chính người bố người mẹ ấy cũng không thể làm cho anh ta sống lại. Họ chỉ có thể sinh ra một con người khác, chứ không phải là người đã chết kia. Sự sống là một quà tặng. Và điều quý giá hệ ở chỗ quà tặng ấy là độc nhất, là duy nhất, và không gì có thể thay thế.
Sống không chỉ là cử động, cựa quậy. Nhưng sống còn là suy nghĩ, là trầm ngâm, là cảm nghiệm, là bâng quơ nỗi nhớ, là xót xa buồn phiền, là vui cười hạnh phúc, là xúc động nghẹn ngào. Ta được ban cho một khoảng thời gian thụ hưởng sự sống trên trời, có biết bao điều xảy đến với ta, đi vào trong cuộc đời ta, làm ta được trở nên phong phú. Đôi mắt ta được chiêm ngưỡng những công trình tuyệt mỹ của Tạo Hóa: ánh bình mình, buổi hoàng hôn, vầng trăng khuya, bãi biển xanh, dòng sông lắng. Đôi bàn tay ta được đụng chạm đến điều tuyệt vời khác: được nắm lấy bàn tay người ta yêu mến, được ôm ấp người ta nhung nhớ bấy lâu, được đưa tay hứng giọt sương mai đang lăn tròn trên lá, được lướt nhẹ trên phím đàn nhẹ thơ. Đôi bàn chân ta được đi qua bao vùng trời khác lạ, mang đến cho ta những trải nghiệm khác nhau: ta thong dong trên một bãi biển vắng, được cất bước trên những sa mạc cháy khô, được đặt chân trên những vùng tuyết trắng, ngọn cao sơn ta cũng ráng leo lên. Cuộc sống thật tươi đẹp với bao tương quan làm lòng ta ấm áp. Sự sống đã cho ta hiện hiện, và còn bồi đắp cho sự hiện hữu của ta với biết bao điều tuyệt vời của thế giới chung quanh. Sự sống cao quý thế nên chẳng ai trong chúng ta muốn mình chết. Dù người ta có tự kết liễu đời mình thì đó cũng là một dấu chỉ cho thấy họ muốn sống, nhưng chẳng qua là cuộc sống đã chối từ họ mà thôi.
Sự sống trở nên quý giá, một phần cũng là vì nó rất mong manh, đã ra đi thì không bao giờ trở lại. Khi nó đến, chắc chắn nó sẽ ra đi, nhưng lại không hẹn với ta một thời gian cụ thể. Nó không bảo ta là nó sẽ ở lại với ta 1 năm, 3 năm hay 15 tháng. Nó như chiếc bình pha lê lung linh sắc nhưng dễ vỡ vô cùng. Ấy vậy mà con người chúng ta có khi lại chẳng biết trân trọng sự sống cho đúng. Ta muốn mình sống, nhưng ta lại sẵn sàng cướp mất đi sự sống của người khác cách phũ phàng. Ta biện minh đủ thứ lý do cho mình để kết án tử cho người khác. Ta đau lòng khi một người thân của ta chết, nhưng ta cho là bình thường khi hàng trăm, hàng triệu con người khác chết, do chiến tranh, do bệnh tật. Vì một phút nông nỗi, muốn chứng tỏ bản thân, ta sẵn sàng dùng bạo lực để phô trương thanh thế. Ta nghĩ mình là anh hùng khi tham gia vào những cuộc ẩu đả nơi các ngã đường. Có những người vô tội cũng bị mất đi sự sống cách oan ức vì những ngạo mạn của ta. Biết bao thai nhi chưa được thấy ánh nắng mặt trời đã bị chôn vùi vào lòng đất vì những ích kỷ của ta.
Lạy Chúa, chúng con hết lòng cảm tạ Chúa đã ban cho chúng con sự sống của Ngài. Xin giúp chúng con ý thức hơn về món quà quý giá này của Chúa, để chúng con biết tôn trọng sự sống của nhau, giúp nhau thăng tiến và để chúng con sống cuộc sống này của chúng con thêm ý nghĩa hơn nữa. Amen.
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ
