Anh chị em thân mến,
Đức Giêsu từ chối can thiệp vào việc phân chia gia tài của một người đến kêu xin vì đó không phải là sứ mạng của Ngài. Ngài còn căn dặn thính giả của mình tránh khỏi lòng tham đối với của cải và cho thấy rằng của cải không đảm bảo cho mạng sống, nghĩa là chỉ có phẩm giá mới đảm bảo được mà thôi.
Phẩm giá con người hệ ở hai cấp độ: trước hết ở cấp độ nhân bản khi người ta tuân giữ lề luật của Thiên Chúa. Khi Antioco Epiphane hy hóa người Do thái bằng cách triệt hạ đức tin vào Thiên Chúa và bắt họ vi phạm lề luật của Người, rất nhiều người đã sẵn lòng chịu chết. Trào lưu văn chương Khải Huyền lúc này cho thấy họ là những người công chính sẽ sống vào ngày cánh chung (Dn 12,2-3). Mặc khải này dựa vào chính Thiên Chúa là Đấng trung tín và là Đấng sáng tạo: Người trung tín với dân vì thế Người đứng ra bảo vệ những kẻ trung tín với Người – Người là Đấng sáng tạo sự sống nên Người sẽ ban sự sống cho những ai dám chết vì Người.
Thứ đến ở cấp độ siêu nhiên khi người ta được gọi đi theo làm môn đệ Đức Giêsu và sống lề luật mới của Ngài. Chính Ngài tuyên bố “Ai muốn theo Tôi, hãy từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo” (Mc 9,34). Và Ngài cũng hứa ban sự sống đời đời cho những kẻ từ bỏ tất cả mà đi theo Ngài (Mt 19,29). Lời hứa này có nền tảng nơi bản thân Ngài khi Ngài hiến thân mình làm của lễ đền tội loài người, Thiên Chúa đã tôn vinh Ngài và cho Ngài phục sinh từ cõi chết (Mc 16,6; Lc 18,30).
Khi đưa ra dụ ngôn về người phú hộ thu tích của cải cho mình và hả hê hưởng thụ, Đức Giêsu tuyên bố rằng ông ta là kẻ ngu ngốc, vì khi chết của cải ấy sẽ rơi vào tay người khác (c. 16-20). Vậy đâu là vị thế của của cải trần thế? Ngài dạy hãy bán của cải đi mà bố thí thì sẽ có được kho tàng đích thực và vĩnh cửu.
Có hai bài học liên quan: bài học thứ nhất về người phú hộ giầu có và anh Lazarô. Người giầu sống trong nhung lụa nhưng ích kỷ, không màng tới cả Lazarô nằm trước cửa nhà – còn Lazaroô nghèo khổ phải ăn xin nhưng sẵn lòng để cho những con chó đến liếm ghẻ chốc của mình. Khi kết thúc cuộc đời, người giầu có ở tận đáy sâu âm phủ, còn anh Lazarô ở trong lòng Abraham (Lc 16,18-31).
Bài học thứ hai về người thanh niên giầu có: người này thuộc hạng đạo hạnh Israel khi tuân giữ lề luật cách hoàn hảo. Tuy nhiên anh khao khát niềm hạnh phúc lớn hơn để được sự sống đời đới làm gia nghiệp và Chúa đã đề nghị cho anh ta về bán tất cả những gì anh có mà phân phát cho người nghèo, lúc đó anh ta có một kho tàng trên trời rồi đến đi theo Ngài (Lc 18,22). Tuy nhiên lời mời gọi này bất thành, vì Tin Mừng nói: “Nghe vậy anh ta buồn lắm vì anh ta rất giầu” (Lc 18,23). Như vậy, của cải trần thế là một thứ ngẫu tượng có hấp lực khủng khiếp đến nỗi người đạo đức trong Cựu Ước cũng không thể chiến thắng được khiến Chúa phải tuyên bố: “con lạc đà chui qua lỗ kim còn dễ hơn ngưởi giầu vào Nước Thiên Chúa” (Lc 18,25). Lời tuyên bố làm cho các môn đệ ngạc nhiên mà nói: “thế thì ai có thể được cứu”. Tuy nhiên Chúa đáp: “đối với loài người thì không thể, nhưng lại có thể đối với Thiên Chúa”. Vì chỉ nhờ ơn Chúa, con người mới có thể chiến thắng.
Chúng ta giúp nhau xây dựng phẩm giá của mình trong ơn gọi làm người và làm con Thiên Chúa để dám đánh đổi mọi sự: của cải và chính mình nhờ đó chúng ta trở nên môn đệ Đức Giêsu và được Ngài thông chia cho phẩm chức làm con Thiên Chúa với Ngài. Vì Chúa nói: “hãy dùng của cải bất chính mà mua lấy bạn bè, phòng khi hết tiền bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu” (Lc 16,9). Amen!
Lm. Giuse Lê Quang Chủng, S.J.
