Triết học bao gồm sự suy tư liên quan đến ngôn ngữ và các ý tưởng. Các ý tưởng được diễn đạt qua các thuật ngữ trừu tượng, qua những hình ảnh hay những ẩn dụ căn bản, mà qua đó giúp chúng ta suy tư. Tương tự, triết học …
Xem tiếp »Tri Thức
Vấn đề luân lý (7): Chúng ta có thể thực hiện việc ngừa thai là “sự dữ ít hơn” việc phá thai không?
Câu hỏi: Giữa hai sự dữ, chúng ta nên chọn “sự dữ ít hơn”. Chúng ta có thể thực hiện việc ngừa thai là “sự dữ ít hơn” việc phá thai không? Trả lời: Trước tiên, chúng ta hãy nói về vấn đề “sự dữ ít hơn”. Nhà thần học …
Xem tiếp »Tôn giáo và Nghệ thuật sống tròn đầy phận làm người (tt)
Sự Phát Triển của Trẻ Vị Thành Niên: Thể Lý, Tính Dục, Tình Cảm, Trí Năng, Tâm Lý và Tinh Thần Nhiều người cho rằng, sự nối kết giữa tuổi niên thiếu và tôn giáo giống như sự nối kết giữa một con cá và chiếc xe đạp. Hoàn toàn …
Xem tiếp »Ngôi Lời đã làm người: Một khái quát về đức tin Công Giáo
Cuốn sách này là một nỗ lực nhằm tóm kết những điều thiết yếu về đức tin Công Giáo cho những người chưa có nền tảng thần học cách thấu đáo. Cách đặc biệt, sách này được viết cho những người trẻ và cho cả những ai chất chứa những …
Xem tiếp »Đức Tin: Tương Quan Chúng Ta với Thiên Chúa
Trở nên một người có đức tin có nghĩa là gì? Có phải là việc chúng ta đi lễ mỗi Chúa Nhật? Hay cầu nguyện? Hay là có tượng Đức Maria và các thánh? Tất cả những điều này chắc chắn là những biểu hiện bên ngoài của một con …
Xem tiếp »Một Vài Lập Trường Phê Bình Tôn Giáo Thời Cổ Đại
Dẫn nhập Một số lập trường từ chối tôn giáo thần thoại một cách rõ ràng Một số lập trường nhìn nhận tôn giáo thần thoại trong mức độ nhất định Một số lập trường phê bình Ki-tô giáo ở Hy-lạp cổ đại Đôi nét nhận định – thay cho …
Xem tiếp »Vấn đề luân lý (6): Như thế nào được xem là “nghiêm trọng” để được thực hành phương pháp kế hoạch hóa gia đình tự nhiên?
Câu hỏi: Như thế nào được xem là “nghiêm trọng” để được thực hành phương pháp kế hoạch hóa gia đình tự nhiên? Một số người gọi đây là cách tránh thai theo kiểu Công Giáo. Người khác thì nói ngược lại. Có giáo huấn nào trực tiếp trả lời …
Xem tiếp »Mùa Chờ Đợi
“Đang lúc các ông còn đăm đăm nhìn lên trời phía Người đi, thì bỗng có hai người đàn ông mặc áo trắng đứng bên cạnh và nói: “Hỡi những người Ga-li-lê, sao còn đứng nhìn trời? Đức Giê-su, Đấng vừa lìa bỏ các ông và được rước lên trời, …
Xem tiếp »David Hume Hoài Nghi Tôn Giáo
David Hume (1711-1776) Nền tảng David Hume sử dụng để phê bình tôn giáo Lập trường của David Hume khi phê bình tôn giáo Phê bình lập trường về tôn giáo của David Hume Dẫn nhập Lúc đầu, David Hume (1711-1776) đặt niềm tin vào lý trí, nhưng điều này …
Xem tiếp »Vấn đề luân lý (5): Luật sư người Công Giáo có được phép giúp một tín hữu Công Giáo trong vụ ly hôn dân sự không?
Câu hỏi: Một luật sư Công Giáo có thể giúp một tín hữu Công Giáo trong một vụ ly hôn dân sự không? Trả lời: Đây là một vấn đề khó và tế nhị, nếu xét về tính cẩn trọng, kinh nghiệm và khả năng có thể gây gương xấu. …
Xem tiếp »Vai trò của Đức Maria trong nhiệm cục cứu độ
“Vì loài người chúng tôi và để cứu rỗi chúng tôi, Người đã từ trời xuống thế, bởi phép Chúa Thánh Thần, Người đã nhập thể trong lòng Trinh nữ Maria và đã làm người…” (trích kinh Tin Kính) “Khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai …
Xem tiếp »Vấn đề luân lý (4): Không muốn có con, hôn nhân có thành không?
Câu hỏi: Cháu gái tôi chuẩn bị lập gia đình. Nó và chồng chưa cưới của nó nói với tôi cách dứt khoát là chúng sẽ không có con; chúng muốn một cuộc hôn nhân “không con cái”. Đây có phải là một cuộc hôn nhân hợp pháp không? Trả …
Xem tiếp »Tông hiến về bản dịch La-tinh của Sách Thánh
Tông hiến về bản dịch La-tinh của Sách Thánh gọi là bản Phổ Thông mới (Nova Vulgata) Constitutio Apostolica qua Nova Vulgata Bibliorum Sacrorum editio “typica” declaratur et promulgatur Tông hiến qua đó bản Phổ Thông mới của Sách Thánh được tuyên bố là “bản chuẩn” và cho phổ biến …
Xem tiếp »Học Tập: Nhớ Lại Hay Nhận Ra
Theo Plato, con người có thân thể và linh hồn. Thân thể thuộc về thế giới này, và thế giới này chỉ là biểu hiện, là vẻ bề ngoài của một thế giới thực – thế giới Ý Niệm (the Form). Tuy nhiên, linh hồn là trung gian giữa hai …
Xem tiếp »Vấn đề luân lý (3): Giáo Hội có khuyến khích việc hiến tặng cơ phận cho những mục đích cấy ghép không?
Câu hỏi: Giáo Hội có khuyến khích việc hiến tặng cơ phận cho những mục đích cấy ghép không? Trả lời: Theo truyền thống, câu hỏi này liên quan tới chuyện có được phép hay không, hơn là việc có khuyến khích hay không: Giáo Hội có cấm việc hiến …
Xem tiếp »Đời sau và Địa ngục
Hoành Sơn, S.J. Nhân tạp chí Giác Ngộ số 216 (th.3 năm 2014) có dịch đăng một bài về Thiên đường-Địa ngục trong mấy tôn giáo, tôi viết bài này để giúp anh em Phật tử hiểu đúng về Địa ngục trong niềm tin Công giáo, đồng thời giúp anh …
Xem tiếp »Émile Durkheim Và Góc Nhìn Xã Hội Học Về Tôn Giáo
Émile Durkheim (1858-1917) Nền tảng cho lập trường về tôn giáo của Émile Durkheim Lập trường về tôn giáo của Émile Durkheim Nhận định về lập trường tôn giáo của Émile Durkheim 1. Nền tảng cho lập trường về tôn giáo của Émile Durkheim Émile Durkheim (1858-1917) là một …
Xem tiếp »Vấn đề luân lý (2): Có được phép ngưng việc trợ giúp dinh dưỡng và hydrat hóa đối với những người ở trong tình trạng thực vật kéo dài không?
Câu hỏi: Có một trường hợp “quyền được chết” xảy ra ở Virginia với những ý kiến trái chiều của các giáo sĩ Công Giáo và các nhà bình luận. Có được phép ngưng việc trợ giúp dinh dưỡng và hydrat hóa đối với những người ở trong tình trạng …
Xem tiếp »Vấn đề luân lý (1): Có nên phẫu thuật tách hai em bé dính liền?
Câu hỏi: Tôi đọc thấy một trường hợp hai em bé sinh đôi người Thái dùng chung một trái tim và một phần gan. Người ta đã phẫu thuật tách đôi để cứu một trong hai em, em còn lại chết. Nhiều nhà luân lý học đã có những ý …
Xem tiếp »Linh Hồn Bất Tử
Trong tác phẩm Phaedo của Plato, Socrates có một cuộc đối thoại quan trọng với các bạn trước khi ông chết. Theo lời của những người bạn này, họ sợ rằng, khi linh hồn lìa khỏi thân xác, linh hồn sẽ chết ngay lập tức. Thế nhưng, Socrates khẳng định: …
Xem tiếp »Vai Trò Của Lý Trí Và Tình Cảm Trong Việc Phân Định Và Chọn Lựa Của Lương Tâm
Dẫn nhập Định nghĩa về lương tâm Đặc điểm của lương tâm Vai trò của lý trí Vai trò của tình cảm Kết luận Dẫn nhập Trong buổi tiếp kiến các Đức Giám Mục Hoa Kỳ trong chuyến viếng thăm “ad limina”, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II phát biểu …
Xem tiếp »Lý Thuyết Đạo Đức Của Kant
Đóng góp của Imamanuel Kant trong lãnh vực triết học, cách riêng trong lãnh vực tri thức luận và đạo đức học, rất quan trọng và có tầm ảnh hưởng lớn. Bài viết này sẽ trình bày tóm lược lý thuyết về đạo đức của ông. Lý thuyết này ông …
Xem tiếp »Giá Trị Của Triết Học
Đã đến lúc khép lại phần lược khảo vắn vỏi và còn nhiều dang dở về những vấn đề của triết học, nên trong phần kết luận này, chúng tôi thấy cần phải thẩm định lại giá trị và lý do cần nghiên cứu triết học. Việc xem xét này …
Xem tiếp »Tìm hiểu thêm về vai trò Đức Mẹ
Hoành sơn SJ. Những vấn đề đặt ra Người Công giáo đức hạnh không ai là không sùng mến Đức Mẹ. Nhất là ở Việt Nam, có lẽ. Hãy thử nhìn các thánh đường xung quanh chúng ta : nào là Vương cung thánh đường Đức Mẹ Vô nhiễm, nào …
Xem tiếp »Luật Tự Nhiên Và Nhân Phẩm
Dẫn nhập Luật Tự Nhiên Phẩm giá con người Ánh sáng của Luật Tự Nhiên cho thấy phẩm giá con người Kết luận I. Dẫn nhập Qui Luật Tự Nhiên là những nguyên lý phổ quát và tất yếu chi phôi đến qui luật của vũ trụ và …
Xem tiếp »Lý Thuyết của Plato về Tri Thức (4)
Lý thuyết tri thức thực hữu của Plato, trong đó cấp độ hay trình độ tri thức được phân biệt theo những đối thể, được trình bày trong đoạn văn nổi tiếng của tác phẩm Republic (Cộng hoà), đoạn văn đó đã giới thiệu cho chúng ta ẩn dụ về …
Xem tiếp »Em-Hữu Thể
Hẹn gặp lại em! Hôm đó với tôi là một ngày không nhỏ. Có lời mời kết bạn kèm theo tin nhắn trên facebook của tôi: “Chào anh, em là Hữu Thể, hẹn gặp anh tối nay ở quán cà phê đối diện cổng trường”. Tôi thốt lên: “Trời, sao …
Xem tiếp »Lý Thuyết của Plato về Tri Thức (3)
IV. TRI THỨC THỰC THỤ 1. Ngay từ đầu Plato đã khẳng định rằng tri thức có thể thấu hiểu được, đồng thời, tri thức phải (i) bất khả sai lầm và (ii) có tính thực tại. Tri thức thực thụ phải mang cả hai đặc tính đó, và bất …
Xem tiếp »Tôn giáo và nghệ thuật sống cách tròn đầy phận người (tiếp theo)
Tôn Giáo như một “hệ thống” Nhiều khi các nhà lãnh đạo tôn giáo đánh mất trọng tâm của tôn giáo và biến tôn giáo ấy thành một “hệ thống” các luật lệ và trách nhiệm. Thực ra, luật lệ chẳng có gì sai trái cả. Thậm chí, chúng có …
Xem tiếp »Bản Chất Và Vai Trò Của Lương Tâm (phần 2/2)
Dẫn nhập Bản chất của Lương tâm Vai trò của lương tâm trong vấn đề nhận biết và phán đoán của luân lý Kết luận III. Vai trò của lương tâm trong vấn đề nhận biết và phán đoán của luân lý Lương tâm giữ vai trò rất quan trọng trong …
Xem tiếp »Bản Chất Và Vai Trò Của Lương Tâm (phần 1/2)
Dẫn nhập Bản chất của Lương tâm Vai trò của lương tâm trong vấn đề nhận biết và phán đoán của luân lý Kết luận Dẫn nhập Cũng như nhiều vấn nạn đạo đức khác, vấn nạn lương tâm thường bị cất vào tủ trưng bày. Con người chạy trốn …
Xem tiếp »Tôn giáo và nghệ thuật sống tròn đầy phận làm người (*)
“Một Giáo Hội Nhàm Chán?” Trọn cuốn sách này đề cập về Đức tin Công Giáo. Nếu phản ứng của bạn là ngáp dài ngao ngán thì cho phép tôi hỏi lý do vì sao. Tại sao có nhiều người trẻ ngày nay cảm thấy nhàm chán với tôn giáo? …
Xem tiếp »Lý Thuyết của Plato về Tri Thức (2)
II. Tri thức không chỉ đơn thuần là “phán đoán chân xác” (True Judgement) Theaetetus cho rằng không thể xem phán đoán chỉ đơn thuần (tout simple) là tri thức, vì lẽ có thể có những phán đoán sai lạc. Do đó ông đề nghị rằng tri thức có thể …
Xem tiếp »Lập Trường Về Tôn Giáo Của Rudolf Carnap
Rudolf Carnap (1891 – 1970) Dẫn nhập Nguyên tắc kiểm chứng Lập trường về tôn giáo của Rudolf Carnap Nhận định cá nhân về lập trường tôn giáo của Rudolf Carnap Kết Luận Rudolf Carnap (1891-1970) là một triết gia người Đức và là một trong những nhân vật lãnh …
Xem tiếp »Lý Thuyết của Plato về Tri Thức (1)
Người ta không thể thấy lý thuyết của PLATO về tri thức được diễn tả cách hệ thống và được soạn thảo hoàn chỉnh trong bất cứ một đối thoại (dialogue) nào. Thật vậy, đối thoại Theaetetus được dành để đánh giá những vấn đề của tri thức, nhưng nó …
Xem tiếp »Tha Nhân Dưới Cái Nhìn Của Jean-Paul Sartre (phần 2/2)
Jean-Paul Sartre (1905-1980) Dẫn nhập Tha nhân trong cái nhìn của một số triết gia Hiện tượng luân hiện sinh như một cách thức tiếp cận hữu thể Hữu-vị-tha (being-for-others) hay tương quan với tha nhân trong quan niệm của Sartre Khuôn mặt của Levinas thách thức cái nhìn của …
Xem tiếp »Tha Nhân Dưới Cái Nhìn Của Jean-Paul Sartre (phần 1/2)
Dẫn nhập Tha nhân trong cái nhìn của một số triết gia Hiện tượng luân hiện sinh như một cách thức tiếp cận hữu thể Hữu-vị-tha (being-for-others) hay tương quan với tha nhân trong quan niệm của Sartre Khuôn mặt của Levinas thách thức cái nhìn của Sartre Thử …
Xem tiếp »Niên Biểu Các Tác Phẩm Của Plato
Tầm quan trọng của việc xác định niên biểu Hiển nhiên, thật là quan trọng khi bất cứ nhà tư tưởng nào cũng muốn theo dõi tư tưởng của mình được khai triển ra sao, đã biến đổi ra sao – nếu thực sự đã biến đổi, những tu chính …
Xem tiếp »Tính Tuyệt Đối Trong Triết Học Đạo Đức (phần 2/2)
Dẫn nhập Từ thực trạng tương đối hoá đạo đức Sự thiện (good) là giá trị đạo đức mà mọi người đồng chung chia Mệnh lệnh nhất quyết (categorical imperative) như là bổn phận phải làm[1] Luật tự nhiên như là mục đích nhắm đến Hướng đến cái nhìn chung …
Xem tiếp »Tính Tuyệt Đối Trong Triết Học Đạo Đức (phần 1/2)
Dẫn nhập Từ thực trạng tương đối hoá đạo đức Sự thiện (good) là giá trị đạo đức mà mọi người đồng chung chia Mệnh lệnh nhất quyết (categorical imperative) như là bổn phận phải làm[1] Luật tự nhiên như là mục đích nhắm đến Hướng đến cái nhìn chung …
Xem tiếp »Chữ “Nhân” của Khổng Tử trong Tác Phẩm Luận Ngữ (2/2)
III. HÀNH NHÂN THEO QUAN NIỆM KHỔNG TỬ Khi được các học trò hỏi vể việc hành Nhân, Khổng Tử đã có những hướng dẫn khác nhau tùy theo phạm vi và đối tượng 1. Xét về phạm vi Khổng Tử nhìn nhận “Nhân” như là một nhân đức toàn …
Xem tiếp »Khỉ thành người không do tiến hóa
Hoành Sơn, S.J (Bài này rút từ chương hai của tập sách CON NGƯỜI) Khoa học xem ra không sai khi chủ trương có tiến hóa từ con khỉ, thậm chí từ Quantum sơ thủy (initial), đến con người. Nhưng nay thì phải chỉnh lại tí ti : Không phải …
Xem tiếp »Chữ “Nhân” của Khổng Tử trong Tác Phẩm Luận Ngữ (1/2)
I. DẪN NHẬP Nếu như triết học phương tây có xu hướng đưa con người tới những chân trời mới của tri thức, nơi đó, các triết gia tập trung nghiên cứu thế giới vật chất để nhận thức thế giới và cải tạo thế giới, thì triết học Trung …
Xem tiếp »Tính “Chính Chủ” (Genuineness) của các Tác phẩm của Plato
Nhìn chung có thể nói rằng chúng ta đang có trong tay toàn bộ những tác phẩm cốt lõi nhất của triết gia Plato. Như Giáo sư Taylor nhận xét: “Sau thời cổ đại, ở bất cứ nơi đâu, chúng ta chẳng thể tiếp tục nhắc đến một tác phẩm …
Xem tiếp »Thành Kiến Và “Va Chạm”
“Vợ của một luật sư người Mỹ da trắng lãng tránh và bước đi vội vàng qua khỏi hai chàng thanh niên da đen; một người thợ sửa ống khoá da đen hiền lành bị cô nghi ngờ là đồng bọn của phường trộm cướp” (Cảnh trong phim Crash). Thật …
Xem tiếp »Một gợi ý về Văn Hóa Việt và Sống Đạo
Lm. Hoàng Sỹ Quý, SJ. Như ai nấy đều biết, đã có nhiều học giả viết về văn hóa Việt Nam, viết từng cuốn sách một, và hẳn còn nhiều học giả khác tiếp tục nữa. Thế nghĩa là về văn hóa Việt Nam, có quá nhiều cái để nói, …
Xem tiếp »Bản Chất Lương Tâm Dưới Nhãn Quan của Thánh Bonaventura
I. Dẫn nhập Cũng như nhiều vấn nạn đạo đức khác, vấn nạn lương tâm thường bị cất vào tủ trưng bày. Con người chạy trốn nó. Con người yêu tự do. Con người dị ứng với những gì là giáo điều. Trong khi đó, lương tâm chẳng biết gì hơn …
Xem tiếp »Cuộc Đời Triết Gia Plato
PLATO, một trong những triết gia vĩ đại nhất thế giới, chào đời tại thành Athens (hay chính xác hơn là tại đảo Aegina), có lẽ vào khoảng năm 428 hay 427 TCN, trong một gia đình danh giá ở Athens. Bố ông là Ariston và mẹ ông là …
Xem tiếp »Những Nghịch Lý Của Lý Tính Thuần Túy (phần 2/2)
Immanuel Kant (1724-1804) Dẫn nhập Nguyên nhân hình thành các nghịch lý Các nghịch lý Ý nghĩa của các nghịch lý Kết luận Trong khi Kant trình bày các luận cứ đối lập (chính đề, phản đề), mục đích của Kant không phải để chứng minh luận cứ này hơn …
Xem tiếp »Ngày nay, Lương Tâm có còn là “vị thầy” hướng dẫn luân lý?
Câu chuyện xảy ra cách đây không lâu đã làm nhiều người xôn xao trên các phương tiện thông tin đại chúng. Đó là vào ngày 18 tháng 10 năm 2011, tại tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc, một bé gái hai tuổi bị một xe tải cán qua người hai …
Xem tiếp »Những Nghịch Lý Của Lý Tính Thuần Tuý (phần 1/2)
Dẫn nhập Nguyên nhân hình thành các nghịch lý Các nghịch lý Ý nghĩa của các nghịch lý Kết luận Trong tiến trình lịch sử tư tưởng triết học của nhân loại, triết học cổ điển Đức là một trong những giai đoạn phát triển quan trọng, xuất hiện …
Xem tiếp »Martin Heidegger (phần 2/2)
Martin Heidegger (1889 – 1976) Dẫn nhập 1. Tiểu sử 2. Hữu thể luận của Heidegger 3. Tiền Heidegger 4. Hậu Heidegger Kết luận 3. Tiền Heidegger Chìa khoá đi vào tác phẩm Hữu Thể và Thời Gian chính là Dasein (tại-hữu). Cần phải nói rằng nếu chỉ có tại …
Xem tiếp »Martin Heidegger (phần 1/2)
Martin Heidegger (1889 – 1976) Dẫn nhập 1. Tiểu sử 2. Hữu thể luận của Heidegger 3. Tiền Heidegger 4. Hậu Heidegger Kết luận Dẫn nhập Heideggerchịu ảnh hưởng nhiều bởi Husserl mà đặc biệt là ở phương pháp hiện tượng luận. Bởi thế, trước khi tìm hiểu …
Xem tiếp »Xét mình với luân lý Tân Ước
XÉT MÌNH VỚI LUÂN LÝ TÂN ƯỚC Hoành Sơn Từ xưa đến nay, tín hữu (giáo dân) xét mình là để xưng tội; tu sỹ và giáo sỹ còn xét mình hằng ngày để sửa khuyết điểm nữa. Xét mình, nhất là để xưng tội, người ta quen lấy “Mười …
Xem tiếp »Chúa Giêsu có thực sự phục sinh không?
Nhiều người khẳng định rằng Chúa Giêsu không phục sinh mà chỉ là do chết ngất mà thôi, thậm chí BBC còn làm một bộ phim tài liệu chứng minh điều này và cho rằng sau biến cố đóng đinh, Chúa Giêsu đã trốn đi và trở thành một tu …
Xem tiếp »Chúa Ki-tô Vinh Quang
Chúa đặt người phục vụ Giao Ước Mới. Cuộc tìm và gặp trong vườn là phần đầu của tương quan giữa Chúa Ki-tô Vinh Quang với cộng đoàn Giao ước Mới. Xưa Chúa sai Mô-sê đưa dân ra khỏi Ai-cập, Chúa ban Luật Giao ước ở núi Xinai, rồi Chúa …
Xem tiếp »Chúa Ki-tô Vinh Quang và Cộng Đoàn Giao Ước Mới (Gioan 20-21)
Mầu nhiệm Thương Khó và Phục sinh là hai thì của một mầu nhiệm: Chúa Giêsu được tôn vinh: thì thứ nhất là tôn vinh trên thập giá, thì thứ hai là Chúa tỏ Vinh Quang cho cộng đoàn của Giao Ước Mới. Trong thì thứ nhất, chúng ta đã …
Xem tiếp »Lời nguyện Thánh Vịnh và cuộc Thương Khó của Đức Ki-tô
Phần I Lời nguyện Thánh Vịnh và cuộc Thương Khó của Đức Ki-tô Ở giữa những kẻ thù ghét Các Thánh Vịnh dành một chỗ rất rộng cho thử thách và nhất là làm nỗi bật lên những thời điểm mà những hành động lớn lao của Thiên Chúa, những …
Xem tiếp »Bài Thương Khó Theo Thánh Gioan (II)
II. Con Chiên của Thiên Chúa, Đấng xóa tội trần gian. Cụm từ Đấng xóa tội trần gian ta cũng phải đi tìm xem Tin Mừng Gioan lấy ở đâu ra. Trong Luật Mô-sê chỉ nói đến xóa tội cho dân, như trong lễ xá tội (Lê-vi 16); nhưng lại …
Xem tiếp »Bài Thương Khó Theo Thánh Gioan
Sau khi bài viết về Cuộc Thương Khó theo thánh Matthêu được phổ biến qua mạng truyền thông và điện thư, nhiều người ngỏ ý muốn tôi tiếp tục viết về bài Thương Khó trong cả bốn sách Phúc Âm. Tôi định bụng là nếu Chúa để sống thì mỗi …
Xem tiếp »Bài Thương Khó Theo Thánh Matthêu
1. Nhận xét mở đầu. 1/ Trong Phụng Vụ Tuần Thánh hiện nay, ngày chúa nhật Lễ Lá, chúng ta đọc Bài Thương Khó theo Thánh Matthêu (năm A); thánh Mac-cô (năm B); thánh Luca (năm C). Ngày Thứ Sáu Tuần Thánh thì năm nào cũng đọc Bài Thương Khó …
Xem tiếp »Lựa chọn thinh lặng của Thánh Giuse (Lc 2, 41-51a)
Ngày 19 tháng 3 năm 2014 Thánh Giuse – Bạn Trăm Năm Đức Maria Lựa chọn thinh lặng của Thánh Giuse (Lc 2, 41-51a) 1. Sự cực lòng Sau ba ngày tìm kiếm trong vất vả và nhất là trong lo âu, Thánh Giuse và Đức Maria tìm lại được …
Xem tiếp »Thánh Giuse và Mầu Nhiệm Vượt Qua (Mt 2, 13-23)
THÁNH GIUSE Bạn Trăm Năm Đức Maria Bài 3 Thánh Giuse và Mầu Nhiệm Vượt Qua (Mt 2, 13-23) Những gì xẩy ra cho Đức Giêsu từ lúc sinh ra cho đến khi từ Ai Cập trở về (Mt 2, 1 – 23) như đã báo trước cả cuộc …
Xem tiếp »Thánh Giuse và Mầu Nhiệm Chúa Hiển Linh (Mt 2, 1-12)
THÁNH GIUSE Bạn Trăm Năm Đức Maria Bài 2 Thánh Giuse và Mầu Nhiệm Chúa Hiển Linh (Mt 2, 1-12) Trong những thập niên đầu tiên, Giáo Hội đã mừng lễ Chúa Hiển Linh thay vì Lễ Chúa Giáng Sinh. Ngày nay, Giáo Hội phương đông vẫn chọn ngày …
Xem tiếp »Thánh Giuse và Mầu Nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể (Mt 1, 1-25)
THÁNH GIUSE Bạn Trăm Năm Đức Maria Bài 1 Thánh Giuse và Mầu Nhiệm Ngôi Lời Nhập Thể (Mt 1, 1-25) Thánh Giuse thường chỉ được nhìn ngắm trong phạm vi của Thánh Gia, cụ thể là trong tương quan « gia đình » với Đức Maria và Đức Giêsu. Nếu như …
Xem tiếp »Định hướng của Triết học trong Kinh tế học của Ađam Smith
Dẫn nhập Lịch sử kinh tế học hiện đại bắt đầu từ năm 1776 mở ra một tương lai phát triển rực rỡ cho các nền kinh tế. Một cuốn sách vĩ đại ghi dấu cho thời điểm này có tựa đề “Tìm hiểu bản chất và nguồn gốc của …
Xem tiếp »“Để Giữ Trọn Đức Công Chính” (Mt 3, 13-17)
Ngay đầu sách Công Vụ Tông Đồ, khi phải chọn người thế chỗ ông Giuđa It-ca-ri-ốt, thánh Phêrô đưa ra tiêu chuẩn: “Có những anh em đã cùng chúng tôi đi theo Chúa Giêsu suốt thời gian Người sống giữa chúng ta, kể từ khi Người được ông Gioan làm …
Xem tiếp »Ngôi Sao Giáng Sinh (Mt 2)
Thời niên thiếu tôi chỉ biết cái tên nôm na của ngày “Lễ Ba Vua” chứ không biết cái tên Hán Việt “Lễ Hiển Linh” ngày nay. Trong sách Tin Mừng thì chuyện các thánh Anh Hài (các hài nhi bị giết) theo sau chuyện ngôi sao và “Ba Vua”. …
Xem tiếp »Những Khuôn Mặt Phụ Nữ Trong Gia Phả Đức Giêsu Kitô (Mt 1,1-16)
Trong bài trước, “Ông phải đặt tên…”, về chương I của sách Tin Mừng Matthêu, tôi chưa nói đến những khuôn mặt phụ nữ trong gia phả của Đức Giêsu Kitô. Trong bản văn, mỗi khuôn mặt phụ nữ đều xuất hiện với một “dấu láy” trong giọng văn (dịch …
Xem tiếp »“Ông Phải Đặt Tên Con Trẻ Là GIÊSU” (Mt 1, 21)
I. GIA PHẢ ĐỨC GIÊSU KITÔ 1/ Sách Tin Mừng Matthêu (Mt) mở đầu bằng “sách ghi gốc tích” (gia phả) Đức Giêsu Kitô. Cụm từ tiếng Hy lạp dịch sát là “sách ghi gốc tích” xuất hiện trong sách Sáng Thế (St) 2,4: “sách ghi gốc tích trời đất …
Xem tiếp »Lừa Mẹ Và Lừa Con
Hồi I Hôm ấy, như mọi ngày, lừa con đang đứng vẫy đuôi yên lành bên mẹ, nghe chủ và mấy ông bạn nói chuyện trên trời dưới đất. Nó chẳng hiểu gì, nhưng giọng nói và mùi quen thuộc làm nó an tâm. Bỗng có hai người, mùi lạ …
Xem tiếp »Albert Camus và Lập Trường Phê Bình Tôn Giáo
Albert Camus (1913-1960) sinh tại Mondovie, miền đông Algérie. Camus trải qua tuổi thơ trong sự thiếu vắng cha khi Đệ nhất Thế chiến đã cướp mất của ông hình ảnh người cha yêu dấu trên chiến trường La Marne, chỉ một năm sau ông chào đời. Lớn lên, ông …
Xem tiếp »Tìm Hiểu Sách Kinh Thánh
Từ Kinh Thánh nghĩa là gì? Từ “Sách Kinh Thánh”, “Sách Thánh”, ‘Kinh Thánh” xuất phát từ tiếng Hy Lạp cổ. Ta Biblia (τὰ βιβλία) trong tiếng Hy Lạp là danh từ số nhiều, có nghĩa là “những quyển sách” hay “những cuộn sách”. Khi từ này được tiếng Latinh …
Xem tiếp »Triết Học và Nhân Quyền
Bộ luật Hamurabi vào thế kỷ XVIII trước CN ít nhiều đã có những quy phạm liên quan đến quyền của con người. Tuy vậy, mãi đến 4000 năm sau, Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền mới chính thức ra đời, cung cấp đầy đủ những đảm bảo pháp …
Xem tiếp »Lập trường tôn giáo của Voltaire
Voltaire có một lòng chống đối Giáo Hội không biết mệt mỏi. Ông từng hô hào: “Cứ đè bẹp quân đê hèn cho ta”. Chính thái độ chống đối này mà nhiều người cho rằng Voltaire là một kẻ vô thần. Nhưng thật sự ông có vô thần hay không? …
Xem tiếp »Hạnh Phúc – Cứu cánh Tối hậu của đời sống luân lý theo lối tiếp cận của thánh Tôma Aquinô
Từ cổ chí kim, ý tưởng về hạnh phúc đã được ấp ủ trong tâm thức của nhân loại; khát vọng hạnh phúc cũng là một nhu cầu sâu thẳm và mãnh liệt, vốn dĩ đã ăn rễ sâu trong lòng người và gắn liền với bản tính con người, …
Xem tiếp »Ngài Đến Đây Làm Gì?
Lời ngỏ Ba vòng con giáp đã xoay qua giữa hai lần tôi tra tay vào bài viết này: lần thứ nhất gõ máy chữ lóc cóc ở Phú Nhuận, trong nỗi thúc bách của Hội Thánh tại Việt Nam bước vào một hoàn cảnh lịch sử mới mẻ đầy …
Xem tiếp »6 Điều Lưu Ý Khi Đọc Kinh Thánh
Làm sao tôi có thể đọc hết một bộ sách dày như thế? Làm sao tôi có thể hiểu Kinh Thánh trong khi thậm chí các học giả cũng không thể hiểu? Làm sao tôi có thể hiểu Kinh Thánh trong khi có quá nhiều ý kiến trái ngược và …
Xem tiếp »Vận Mệnh Của Triết học Và Mối Bận Tâm Của Hegel
Nói rằng một triết gia bận tâm về triết học có lẽ là dư thừa, nhưng không phải ai cũng thao thức về sứ mệnh và vận mệnh của triết học. Trong khi nhiều nhà tư tưởng hay triết gia dồn nhiều công sức xây dựng triết thuyết của riêng …
Xem tiếp »Diogenes – dung mạo kẻ tìm kiếm con người qua các họa phẩm và giai thoại
Diogenes thành Sinope (412-323 TCN) được biết tới như là một trong những khuôn mặt tiêu biểu của phái Khuyển sỹ thời Thượng cổ. Các sử gia xác nhận một Diogenes Khuyển sỹ lịch sử, kể rằng ông viết hơn chục tác phẩm bàn về một số vấn đề triết …
Xem tiếp »Làm Sao Biết Thiên Chúa?
Khi nói BIẾT một người thì có nhiều cấp độ: Biết tên, biết tuổi, biết mặt, biết địa chỉ, biết nhà, biết tiếng… dễ thôi! Biết lòng biết dạ thì thật khó: “Dò sông dò biển dễ do, lòng người nham hiểm ai đo cho cùng”. Riêng “biết tay” thì …
Xem tiếp »Kinh Thánh Cựu Ước được viết trong thời gian nào?
Kinh Thánh Cựu Ước được viết dần dần trong nhiều thế kỷ. Từ ban đầu, Ap-ra-ham và những hậu duệ của ông là một dân du mục và không có sách vở nào ghi chép về kinh nghiệm của họ. Sau đó, Môsê cũng đã giải thoát dân khỏi Ai …
Xem tiếp »Cách Vật Trí Tri Theo Kiến Giải Của Vương Dương Minh
I. DẪN NHẬP Có thể nói, Vương Dương Minh là một trong những triết gia lớn cuối cùng của nền triết học Trung Quốc trước thời hiện đại. Là triết gia tiêu biểu nhất của phái Tâm học, một trong hai học phái của Đạo học, ông được xem là …
Xem tiếp »Nhân Bản Nhìn Từ “Mối Giằng Co Sáng Tạo” Của Con Người
Cuộc sống con người chứa đầy sự phong phú và ‘huyền nhiệm’; và một trong những nét huyền nhiệm đó là những “mối căng thẳng sáng tạo” nội tại nơi con người chúng ta được thể hiện ra ngay trong cuộc sống hằng ngày. Có thể bạn vừa cãi nhau …
Xem tiếp »Lập Trường Tôn Giáo Của Bertrand Russell
Bertrand Arthur William Russell (1872-1970) là một triết gia, nhà lôgic học, nhà toán học người Anh của thế kỷ 20. Ông sinh trưởng trong một thời đại vừa có nhiều thành tựu rực rỡ từ những phát kiến khoa học kĩ thuật đi đôi với nhận thức ngày càng …
Xem tiếp »Đức Ma-ri-a tại tiệc cưới Ca-na và dưới chân Thập giá trong Tin Mừng Gio-an
Dẫn nhập Đức Ma-ri-a xuất hiện trong Tin Mừng Gio-an hai lần: lần đầu tại tiệc cưới Ca-na (Ga 2,1-12), lần sau tại đồi Cal-vê, dưới chân thập giá Chúa Giê-su (Ga 19,25-27). Đức Ma-ri-a trong Phúc âm thứ tư không được gọi tên như trong Tin Mừng nhất lãm: …
Xem tiếp »Thánh Vịnh và chúng ta
I. Lời nguyện Thánh Vịnh 1. Tìm hiểu Thánh Vịnh Như mọi người đều biết, các Thánh Vịnh được dùng trong phụng vụ Thánh Lễ, phụng vụ Các Giờ Kinh, và cũng được dùng ngày càng nhiều trong cầu nguyện, nhất là trong các kỳ tĩnh tâm. Ngoài ra, với …
Xem tiếp »Luận Về Cái Đẹp
Cái đẹp là một phần ý vị của cuộc sống, cái đẹp cách nào đó làm cho cuộc sống thêm ý nghĩa và đáng sống hơn. Tuy vậy, mỗi người đều có quan niệm khác nhau về cái đẹp. Cũng cùng một sự vật một số người lại cho là …
Xem tiếp »Đức Ki-tô và Thánh Vịnh
“…Các Thánh Vịnh là những thành phần không thể thiếu để hiểu vận mệnh và căn tính của Đức Giêsu-Kitô…” Chúng ta sẽ làm gì khi cầm trong tay sách Thánh Vịnh? Chúng ta sẽ đọc. Nhưng, trả lời như thế vẫn chưa hoàn toàn đúng với thực tế; bởi …
Xem tiếp »Kinh Tin Kính và Kinh Nghĩa của Hội Thánh có trái ngược với câu ”Cha lớn hơn Ta” không?
Kinh Tin Kính (Credo) khẳng định rằng Chúa Giêsu ”đồng bản thể với Đức Chúa Cha”, rằng Chúa Thánh Thần ”là Thiên Chúa và là Đấng ban sự sống, Ngài bởi Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con mà ra, Ngài được phụng thờ và tôn vinh cùng với Đức …
Xem tiếp »Thử Tìm Hiểu Những Góc Độ Khác Nhau Của Cùng Một Nỗi Khắc Khoải Nơi Augustine, Kierkegaard Và Heidegger
DẪN NHẬP Khi suy tư về Hữu Thể Luận, có lẽ người ta thường không tránh khỏi truy vấn: “là con người” có nghĩa là gì? Cuộc hiện hữu của tôi có ý nghĩa gì? Tôi có đang hiện hữu theo đúng lối nẻo đích thực dành riêng cho ơn …
Xem tiếp »Trường phái cực đoan, một kiểu đọc Kinh Thánh nên tránh
Hiện nay có một xu hướng canh tân trong việc quan tâm và sử dụng Kinh Thánh trong những người Công Giáo. Kinh Thánh đóng một vai trò đặc việt quan trọng trong thánh lễ, trong các gia đình và trong các cộng đoàn của Giáo Hội. Đây là một …
Xem tiếp »Video clip “Thăm Giêrusalem từ trên cao”
Do Thái thời Đức Giê-su còn được gọi là Giuđa, Palestine, Israel… có thủ đô là Giêrusalem, là một đất nước nhỏ bé khoảng 20 000 km2 với dân số khoảng 60 000 người[1]. Tuy nhiên, đất nước nhỏ bé này lại là nơi Đức Giê-su được sinh ra và …
Xem tiếp »Vấn Đề Trẻ Em Bại Não và Cái Nhìn Về Con Người
Dẫn nhập Chứng kiến cảnh một gia đình, đặc biệt người mẹ, đã chấp nhận tất cả những khổ cực, nước mắt và gần như hi sinh một đời để ngày đêm bên cạnh và chăm sóc cho một đứa con gái bị bại não không thể tự làm gì, …
Xem tiếp »Thực hư xung quanh việc “Đức Giê-su có vợ” và lịch sử về những phát hiện khảo cổ học sai lầm liên quan đến Kinh Thánh
Bản văn cổ mới được công bố do một giáo sư Đại Học Havard vào trung tuần tháng 9 tại Roma mà người ta cho là có đề cập đến việc “Đức Giêsu có vợ” giờ đây được phát hiện là bản văn giả. Đây không phải là lần đầu …
Xem tiếp »Những Nghi Vấn Liên Quan Đến Gia Đình Đức Giê-Su Trong Phát Hiện Khảo Cổ Mới Nhất
Theo một phát hiện khảo cổ mới nhất, một thư tịch cổ có tuổi đời nhiều thế kỷ đã cho thấy một số người Ki-tô hữu đầu tiên đã tin rằng Chúa Giê-su đã kết hôn. Mảnh giấy này được viết bằng Tiếng Coptic, một thứ ngôn ngữ được người …
Xem tiếp »Sự Liên Minh Giữa Triết Học và Thơ Ca Trong Trích Đoạn What Calls For Thinking của Martin Heidegger
Trong sự nghiệp triết học của mình, Heidegger đã viết nhiều tác phẩm bình luận về thơ của nhà thơ Holderlin. Có lẽ không phải ngẫu nhiên mà thơ ca, đặc biệt là thơ của Holderlin, được Heidegger thường xuyên bình luận. Dường như đối với Heidegger, có thể thơ …
Xem tiếp »Tha Nhân (Other) và Khuôn Mặt Của Tha Nhân Trong Nhãn Quan của Triết Gia Levinas
Emmanuel Levinas (1906-1995) sinh ra trong một gia đình Do Thái ở Lithuania. Suốt cuộc đời, ông đã phải trải qua không ít những biến động lớn của nhân loại cũng như của chính ông: hai cuộc đại thế chiến, các cuộc cách mạng vô sản, những cuộc tàn sát …
Xem tiếp »Thuật ngữ “Con Người” trong Kinh Thánh
Trong các Tin Mừng, Đức Giê-su thường xưng mình bằng tước hiệu “Con Người”. Từ ngữ bí ẩn này vừa gợi lên vừa che dấu khía cạnh siêu việt nhất trong dung mạo Chúa Giê-su. Để hiểu rõ ý nghĩa của cách nói này, thiết nghĩ, chúng ta cần quy …
Xem tiếp »Từ bài học tu vào đời thời Vatican II
Hoành Sơn, S.J. Chúa Giêsu không thành lập đời Tu, mà lập Đoàn tông đồ. Vào thời Giáo hội các tông đồ, kẻ tin Chúa được thúc bách dấn thân giảng đạo và lấy cái chết làm chứng, khiến Tử đạo được gọi bằng danh xưng Chứng nhân (martur, martyr). …
Xem tiếp »